จานประสาทตา ขั้วประสาทตา (Optic disc)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 3 กุมภาพันธ์ 2557
  • Tweet

จานประสาทตา หรือบางท่านเรียกว่า ขั้วประสาทตา คือ ตำแหน่งที่เป็นจุดรวมของแอกซอนของเซลล์ประสาทของจอตา โดยเป็นจุดเริ่มต้นของเส้นประสาทตา (เส้นประสาทสมองคู่ที่ 2 ที่ชื่อ Optic nerve ซึ่งมีหน้าที่ในการมองเห็น)

จานประสาทตา จะอยู่บริเวณท้ายสุดของลูกตา มีลักษณะค่อนข้างกลม มีเส้นผ่าศูนย์ กลางประมาณ 1.8 x 1.9 มิลลิเมตร มีสีออกชมพู และมีหลอดเลือดมากมาย

จานประสาทตา เป็นตำแหน่งที่ไม่มีเซลล์รับแสง มีแต่เส้นประสาทตาและหลอดเลือดของตา จึงเป็นตำแหน่งของจอตาที่มองไม่เห็นภาพ บางท่านจึงเรียกตำแหน่งนี้ว่า “จุดบอด (Blind spot) ของจอตา”

แพทย์สามารถตรวจเห็นจานประสาทตาได้จากการใช้เครื่องตรวจตา ที่เรียกว่า Ophthalmoscope โดยส่องตรวจผ่านทางรูม่านตา

เมื่อมีความผิดปกติของจานประสาทตา จะส่งผลถึงการมองเห็นภาพที่ผิดปกติ ซึ่งความผิดปกติของจานประสาทตา อาจเกิดได้จากโรคตาเอง โรคสมอง และ/หรือโรคหลอดเลือด

ความผิดปกติของจานประสาทตาอาจมีลักษณะ บวม, มีสีซีดลง, หรือมีเลือดออก ซึ่งลักษณะของจานประสาททั้งที่ปกติและที่ผิดปกติ แพทย์จะใช้เป็นตัวช่วยในการวินิจฉัยโรค การเลือกวิธีรักษา และในการติดตามผลการรักษา

บรรณานุกรม

  1. Optic disc http://en.wikipedia.org/wiki/Optic_disc [2014,Jan22].