คดในข้อ งอในกระดูก (ตอนที่ 4 และตอนจบ)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 1 กันยายน 2562
- Tweet
หลังจากที่มีการประเมินปัจจัยต่างๆ แล้ว อาจเลือกวิธีการรักษาดังต่อไปนี้
- การสังเกตดูอาการ (Observation) เช่น เด็กที่เริ่มมีปัญหาแต่ยังไม่จำเป็นต้องรับการรักษา อาจเฝ้าดูหรือมาตรวจทุก 4-6 เดือน เพื่อดูความเปลี่ยนแปลง
- การใส่กายอุปกรณ์เสริมหลัง (Back Brace) เพื่อไม่ให้อาการแย่ลง ซึ่งจะมีประสิทธิผลในผู้ป่วยที่กระดูกยังโตไม่เต็มที่ เช่น เด็กที่มีกระดูกคด 25-40 องศา การใส่กายอุปกรณ์เสริมหลังจะป้องกันไม่ให้กระดูกคดไปมากกว่าเดิม และเพื่อให้ได้ประโยชน์สูงสุด จะต้องมีการปรับขนาดไปตามการเจริญเติบโตของร่างกาย ซึ่งอาจจำเป็นต้องใส่นานถึงวันละ 16-23 ชั่วโมงไปจนกว่ากระดูกจะหยุดเจริญเติบโต
- การผ่าตัด (Surgery) ส่วนใหญ่จะแนะนำให้ทำในผู้ป่วยที่มีกระดูกคดมากกว่า 50 องศา และมีสัญญาณที่จะคดมากขึ้นอีก แต่ต้องพิจารณาปัจจัยประกอบอื่นๆ ด้วย เช่น อายุ สุขภาพโดยรวม น้ำหนักตัว การสูบบุหรี่ เป็นต้น โดยการผ่าตัดจะใช้วิธีที่เรียกว่า การเชื่อมข้อกระดูกสันหลัง (Spinal fusion) ซึ่งศัลยแพทย์กระดูกและข้อ (Orthopedic surgeon) จะพยายามจัดกระดูกให้ตรงเท่าที่จะทำได้และยึดด้วยสกรูกับก้านโลหะ (มักทำด้วยไททาเนีม) แล้วเติมกระดูก (Bone graft) เพื่อประสานให้กระดูกเชื่อมกัน
ทั้งนี้การผ่าตัดอาจทำได้หลายวิธี ซึ่งได้แก่
- วิธีผ่าจากด้านหลัง (Posterior approach) - เป็นวิธีที่นิยมใช้ ด้วยเทคนิคสมัยใหม่ทำให้ผู้รับการผ่าตัดสามารถกลับไปทำงานหรือเรียนหนังสือได้ภายใน 2-4 สัปดาห์หลังการผ่าตัด และสามารถทำกิจกรรมทุกอย่างเหมือนก่อนผ่าตัดได้ภายใน 4-6 เดือนหลังการผ่าตัด
- วิธีผ่าจากด้านหน้า (Anterior approach) ศัลยแพทย์จะผ่าเปิดด้านข้างของผู้ป่วย ทำให้ปอดแฟบลงและย้ายกระดูกซี่โครงเพื่อการเข้าถึงกระดูกสันหลัง สามารถผ่าตัดทางทรวงอกโดยใช้กล้องวีดีทัศน์ช่วยผ่าตัด (Video-assisted thoracoscopic: VAT)
โดยการผ่าตัดแบบนี้มีข้อดี คือ สามารถแก้ไขกระดูกที่ผิดรูปได้ดีกว่า ผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็วกว่า กระดูกสันหลังเคลื่อนไหวได้ดีกว่า ส่วนข้อเสีย คือ ผู้ป่วยต้องใส่กายอุปกรณ์เสริมหลังนานหลายเดือนหลังการผ่าตัดและมีความเสี่ยงสูงกว่าในการเกิดอันตราย (Morbidity)
- การผ่าตัดกระดูกสันหลังแบบลามิเนกโตมี (Decompressive laminectomy) เป็นการผ่าตัดเพื่อตัดเอาแผ่นกระดูกลามินา (Laminae) ในกระดูกสันหลังออก โดยกระดูกลามินาเป็นส่วนนอกของกระดูกที่อยู่บนข้อกระดูกแต่ละส่วนในกระดูกสันหลัง การตัดแผ่นกระดูกลามินาออกจากกระดูกสันหลังจะทำให้เกิดช่องว่าง สำหรับเส้นประสาทไขสันหลัง หลังจากนั้นจึงทำการเชื่อมข้อกระดูกสันหลัง (Spinal fusion) ซึ่งอาจจะมีการดามด้วยโลหะและสกูรให้มั่นคงยิ่งขึ้น
- การผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก (Minimally invasive surgery: MIS) เป็นการผ่าตัดเพื่อเชื่อมกระดูกสันหลัง โดยใช้เครื่องเอกซเรย์ฟลูโอโรสโคปี้ (Advanced fluoroscopy) และ การส่องกล้อง (Endoscopy) ช่วยให้เกิดความแม่นยำ ลดการทำลายเนื้อเยื่อให้น้อยลง
อย่างไรก็ดี ควรศึกษาให้รอบคอบถึงข้อดีและความเสี่ยงของการผ่าตัดด้วย เพราะการผ่าตัดไม่ได้เป็นการประกันว่าจะสามารถหยุดภาวะกระดูกคดได้ในทุกกรณี
แหล่งข้อมูล:
- Scoliosis. https://kidshealth.org/en/teens/scoliosis.html[2019, August 31].
- Scoliosis. https://www.aans.org/patients/neurosurgical-conditions-and-treatments/scoliosis [2019, August 31].
