กลืนลำบาก (Difficulty swallowing)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 12 มกราคม 2557
  • Tweet

กลืนลำบาก เป็นภาวะ หรืออาการ ไม่ใช่โรค โดยเป็นอาการที่มีความยากลำบากในการที่จะกลืน เพื่อผ่านอาหารและเครื่องดื่มจากช่องปาก ผ่านหลอดอาหารเข้าสู่กระเพาะอาหาร โดยอาการมักเริ่มจากกลืนอาหารแข็งไม่ได้ก่อน ต่อมาจะเป็นอาหารอ่อน อาหารเหลว อาหารน้ำ เครื่องดื่ม/น้ำดื่ม ตามลำดับ และในที่สุด กลืนไม่ได้แม้แต่น้ำลาย ทั้งนี้ อาจมีอาการอื่นๆร่วมด้วยได้ เช่น เจ็บเวลากลืน คลื่นไส้ น้ำลายหรือเสมหะมีเลือดปน ไอเรื้อรัง

สาเหตุของการกลืนลำบาก มักเกิดจากการมีโรคของคอหอย และ/หรือของหลอดอาหาร เช่น การอักเสบติดเชื้อ (เช่น ติดเชื้อรา) การอักเสบโดยไม่ติดเชื้อ (เช่น จากโรคออโตอิมมูน หรือจากการฉายรังสีรักษาบริเวณช่องคอและหลอดอาหาร) โรคหนังแข็ง (Scleroderma) โรค มะเร็งคอหอย โรคมะเร็งหลอดอาหาร ภาวะคอหอย/หลอดอาหารตีบจากกลืนสารเคมี/กรด/ด่าง มีสิ่งแปลกปลอมหลุดเข้าหลอดอาหาร เช่น เมล็ดผลไม้ (มักพบในเด็กเล็ก) และอุบัติเหตุ/การบาดเจ็บของคอหอย หรือหลอดอาหาร เช่น ถูกของมีคม

อาการกลืนลำบาก จะส่งผลให้ผู้ป่วยขาดอาหาร เกิดภาวะทุโภชนาและมีภูมิคุ้มกันต้าน ทานโรคต่ำ ซึ่งเมื่อเกิดอาการกลืนลำบาก และอาการไม่ดีขึ้นใน 2-3 วันหลังดูแลตนเอง ควรต้องพบแพทย์/ไปโรงพยาบาลเสมอ

บรรณานุกรม

  1. Difficulty swallowing http://www.mayoclinic.com/health/difficulty-swallowing/DS00523/DSECTION=symptoms [2013,Dec26].