กระ (Freckle)

  • โดย พญ.ชลธิรศน์ ศรีเกษตรสรากุล
  • 28 พฤษภาคม 2563
  • Tweet

สารบัญ

บทความที่เกี่ยวข้อง

บทนำ

กระ (Freckle หรือ Ephelides) คือ จุดผิวเรียบที่เกิดบนผิวหนัง มีขนาดเล็กๆ สีน้ำตาลเข้มกว่าผิวหนังโดยรอบ พบบริเวณผิวหนังที่สัมผัสแสงแดด โดยเฉพาะที่ใบหน้า ทั้งนี้ ไม่มีการศึกษาอัตราการเกิดอย่างชัดเจนของกระ เนื่องจากพบได้แตกต่างกันในแต่ละเชื้อชาติ โดยพบได้บ่อยในผู้ที่มีผิวขาวและผมสีอ่อน เช่น สีแดง หรือ สีทอง เช่นในชาวยุโรป โดยไม่ได้พบตั้งแต่เกิด แต่จะเริ่มพบในช่วงวัยเด็กหลัง 3 ขวบขึ้นไป กระ จะชัดขึ้นในช่วงที่ผิวสัมผัสแสงแดดมาก เช่น ในฤดูร้อน และจะจางลงในช่วงฤดูหนาวที่มีความเข้มของแสงแดดน้อย และลดจำนวนลงเรื่อยๆตามอายุที่มากขึ้น

กระเกิดได้อย่างไร?

กระ

กระ เกิดมาจากการทำงานของเซลล์สร้างเม็ดสี(Melanin) ที่ชื่อว่าเมลาโนไซต์ (Melanocyte) มีการทำงานมากขึ้นกว่าปกติจากการถูกกระตุ้นด้วยแสงแดด และมีความสัมพันธ์กับพันธุกรรมโดยมีการถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบเด่น(คือ สามารถแสดงลักษณะนั้นๆออกมาได้ ถีงแม้มีเพียงจีน/ยีน/Geneจากบิดาหรือจากมารดาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเพียงฝ่ายเดียว)

กระติดต่อได้ไหม?

กระ ไม่ใช่โรคติดต่อแต่อย่างใด แต่เป็นโรคที่ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์/พันธุกรรม โดยมีปัจจัยกระตุ้น คือ แสงแดด

กระมีอาการอย่างไร?

อาการ หรือ ลักษณะของ กระ คือ

  • เป็นจุด ผิวเรียบบนผิวหนัง ค่อนข้างกลม ขอบเรียบชัดเจน (แต่บางครั้งอาจไม่เรียบได้) สีน้ำตาลเข้มกว่าผิวรอบข้าง
  • ขนาดมักเล็กกว่า 0.5 เซนติเมตร
  • มักพบบริเวณผิวหนังที่ถูกแสงแดด โดยพบได้บ่อยที่สุดที่บริเวณใบหน้า

ควรพบแพทย์เมื่อไหร่?

โดยทั่วไป เมื่อเป็นกระ ไม่จำเป็นต้องพบแพทย์ เนื่องจากไม่มีผลเสียทางสุขภาพ และรอยกระจะลดลง จากลง เมื่ออายุมากขึ้น แต่หากไม่แน่ใจว่าเป็นกระใช่หรือไม่ หรือต้องการรักษาเพื่อเหตุผลด้านความงาม ก็สามารถปรึกษาแพทย์โรคผิวหนังได้

แพทย์วินิจฉัยกระได้อย่างไร?

แพทย์วินิจฉัยว่าเป็นกระได้จาก

  • ประวัติอาการ อายุที่เกิด ประวัติการมีกระในครอบครัว
  • และจากการตรวจดูรอยโรค/รอยกระ
  • ทั้งนี้ไม่จำเป็นต้องมีการตรวจสืบค้นอื่นๆเพิ่มเติม ยกเว้นแพทย์สงสัยว่ารอยโรคนั้นๆไม่ใช่กระ เช่น เป็นมะเร็งผิวหนังที่เริ่มเกิด(เช่น จุดกระโตขึ้น ผิวนูน ไม่เรียบ) แพทย์อาจจำเป็นต้องตัดชิ้นเนื้อจากจุดนั้นเพื่อการตรวจทางพยาธิวิทยา

รักษากระได้อย่างไร?

การรักษากระ คือ

  • การทำให้สีของกระจางลง ด้วยการทาครีม/โลชั่นที่ทำให้ผิวขาวขึ้น (Whitening agent) ซึ่งตอบสนองไม่ดีนัก
  • อีกวิธี คือ การรักษาด้วยเลเซอร์ ให้ผลการตอบสนองที่ดีกว่า โดยชนิดและจำนวนครั้งที่ทำ ขึ้นกับชนิดของเลเซอร์ที่เลือกใช้ นอกจากนั้น หลังรักษาด้วยเลเซอร์ กระก็สามารถกลับเป็นซ้ำได้อีก

กระก่อผลข้างเคียงอย่างไร?

กระ ไม่มีผลเสียต่อสุขภาพ แต่อย่างใด แต่อาจส่งผลด้านความงาม ซึ่งขึ้นกับความพอใจของแต่ละบุคคล

การพยากรณ์โรคของกระเป็นอย่างไร?

การพยากรณ์โรคของ กระ คือ

  • เป็นภาวะที่ไม่มีอันตราย ไม่ก่ออาการอื่น
  • ไม่กลายเป็นมะเร็ง
  • และจำนวนของรอยโรค จะลดลงตามอายุที่มากขึ้น รวมถึงสีก็จะจางลงด้วย

ดูแลตนเองอย่างไร?

เมื่อเกิดกระขึ้น การดูแลตนเอง คือ การดูแลผิวหนังตามปกติ และหลีกเลี่ยงแสงแดดจัดเพื่อไม่ให้กระตุ้นให้ กระ เด่นชัดขึ้น เช่น การใช้ร่ม การสวมหมวกปีกกว้าง การพยายามอยู่ในที่ร่ม และการใช้ครีมกันแดด

ป้องกันเกิดกระได้อย่างไร?

ไม่มีการป้องกันไม่ให้เกิด กระได้ เพราะสาเหตุเป็นจากพันธุกรรม แต่สามารถป้องกันไม่ให้รอยโรคเด่นชัด ซึ่งเท่าที่ทำได้ คือ การเลี่ยงแสงแดดจัด และการทาครีมกันแดด

บรรณานุกรม

  1. ปรียา กุลละวณิชย์,ประวิตร พิศาลยบุตร .Dermatology 2020:ชื่อบท.Pigmentary disorder.พิมพ์ครั้งที่1.กรุงเทพฯ:โฮลิสติก,2555
  2. Lowell A. Goldsmith,Stephen I. Katz,Barbara A. Gilchrest,Amy S. Paller,David J.Leffell,Klaus Wolff.Fitzpatrick’s dermatology in general medicine :Pigmentary disorder.eight edition.McGraw-Hill.2012
  3. Bastiaens M, Hoefnagel J,Westendorp R,Vermeer BJ,Bouwes Bavinck JN.Solar lentigigines are strongly related to sun exposure in contrast to ephelides.Pigment cell research .2004Jun:225-9
  4. Brown spot and freckle :http://www.dermnetnz.org/lesions/freckles.html [2020,May9].
  5. Scott Plensdolf ,MD,Common Pigmentary Disorder : http://www.aafp.org/afp/2009/0115/p109.html [2020,May9].