ขอความกรุณาด้วยคับ

ผู้ป่วยโรคเกล็ดเลือดต่ำ ต้องระวังเรื่องการมีเลือดออกง่ายซึ่งเมื่อออกแล้วจะหยุดยาก จึงอาจเป็นอันตรายจนเกิดภาวะช็อกจากเสียเลือดได้ ดังนั้นคุณจึงต้องรู้ระดับเกล็ดเลือดของคุณ ร่วมกับรู้ว่าเกล็ดเลือดคุณต่ำจากสาเหตุอะไร เพราะโอกาสเลือดออกและการหยุดของเลือด นอกจากขึ้นกับปริมาณเกล็ดเลือดแล้ว ยังขึ้นกับคุณภาพของเกล็ดเลือดอีกด้วย

อย่างไรก็ตาม โดยทั่วไป ถ้าเกล็ดเลือดไม่ต่ำมาก กล่าวคือ ยังมีปริมาณเป็นแสนต่อ 1 หน่วยการตรวจอยู่ และแพทย์ที่รักษาไม่ได้ห้ามการมีเพศสัมพันธ์ คุณยังคงมีเพศสัมพันธ์ได้ แต่ต้องไม่รุนแรง และเสียดสีมาก กล่าวคือ ต้องไม่เพิ่มโอกาสให้เนื้อเยื่อบาดเจ็บจนก่อให้เนื้อเยื่อฉีกขาด/แผล เกิดเลือดออกได้ง่าย และแพทย์จะแนะนำให้ใช้ถุงยางอนามัย ร่วมกับการใช้สารล่อลื่นที่มีน้ำเป็นฐาน (Water-based personal lubricant) เพื่อการหล่อลื่นอย่างมีประสิทธิภาพ ลดการเสียดสี เพื่อลดโอกาสเกิดแผลที่จะทำให้เกิดเลือดออก

การมี oral sex ก็เช่นเดียวกัน ทั้งนี้เพราะสิ่งที่เป็นปัญหาต่อคนที่มีเกล็ดเลือดต่ำ คือ การบาดเจ็บของเนื้อเยื่อ เพราะจะส่งผลให้เกิดแผล (คุณอาจมองไม่เห็นแผลได้) ซึ่งจะเป็นสาเหตุให้มีเลือดออกและหยุดได้ยากดังที่ได้กล่าวแล้วในตอนแรก

ดังนั้นสิ่งที่คุณต้องระวังในทุกๆเรื่อง รวมทั้งเรื่องเพศสัมพันธ์ (ไม่ว่าจะวิธีใด) คือ การเกิดการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อ และการเกิดบาดแผลจากทุกๆสาเหตุ

คำแนะนำ: ผู้ที่จะให้คำแนะนำในการใช้ชีวิตซึ่งรวมถึงเรื่องเพศสัมพันธ์ที่เหมาะสมกับคุณที่สุด คือ แพทย์ผู้ให้การรักษาคุณ เพราะเป็นผู้ที่รู้ถึงระดับความรุนแรงของโรคที่คุณเป็นอยู่คะ

บรรณานุกรม

http://www.lhsc.on.ca/Patients_Families_Visitors/LRCP/Managing_Side_Effects/LowPlatelets.htm [2012, Oct 29].

พญ. พวงทอง ไกรพิบูลย์

ผู้ที่มีเกล็ดเลือดต่ำมีโอกาสมีเลือดออกง่ายหยุดยากขึ้นกับปริมาณเกล็ดเลือดในร่างกาย ในคนปกติมีเกล็ดเลือดประมาณ 140,000-400,000 ตัวต่อลูกบาศก์มิลลิลิตร หากเกล็ดเลือดต่ำกว่า 20,000 ตัวต่อลูกบาศก์มิลลิลิตร โดยเฉพาะมีน้อยกว่า 10,000 ตัวต่อลูกบาศก์มิลลิลิตร จะมีเลือดออกได้โดยไม่ต้องมีการกระทบกระแทก อาจมีจุดเลือดออกตามผิวหนังให้เห็น ซึ่งหากมีจุดเลือดออกตามผิวหนังให้เห็นแสดงว่ามีปริมาณเกล็ดเลือดต่ำมาก การมีเพศสัมพันธ์อาจทำให้เลือดออกที่อวัยวะเพศได้มาก

แต่ถึงแม้จะไม่มีจุดเลือดออกตามผิวหนังให้เห็น ก็ไม่ได้หมายความว่าเกล็ดเลือดอยู่ในเกณฑ์ปกติ เนื่องจากในภาวะที่ไม่ถูกกระทบกระแทกเลือดไม่อออก แต่หากมีการกระทบกระแทกรุนแรงอาจมีเลือดออกได้

หากเกล็ดเลือดมากเกิน 100,000 ตัวต่อลูกบาศก์มิลลิลิตร ถือว่าอยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างปลอดภัยจากเลือดออก เวลาแพทย์จะทำการผ่าตัดจะขอให้เพิ่มเกล็ดเลือดให้มากเกิน 100,000 ตัวต่อลูกบาศก์มิลลิลิตร

หากมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่มีการบาดเจ็บมาก เกล็ดเลือดมากกว่า 60,000 ตัวต่อลูกบาศก์มิลลิลิตร อาจปลอดภัยจากการมีเลือดออก และหากมีเลือดออกการปฐมพยาบาลเบื้องต้นคือกดแผลด้วยผ้าสะอาดบริเวณที่มีเลือดออก หากเกล็ดเลือดมากกว่า 60,000 ตัวต่อลูกบาศก์มิลลิลิตร โอกาสเลือดหยุดได้ไม่ยาก

การจะทราบว่าเกล็ดเลือดมีเท่าไรต้องเจาะเลือดตรวจนับจำนวนเกล็ดเลือด ซึ้งห้องแลบทั่วไปสามารถตรวจได้

การมีเพศสัมพันธ์ หรือแค่การมี oral sex เป็นผลดีกับผู้ป่วยโรคเกล็ดเลือดต่ำหรือไม่

การมีเพศสัมพันธ์เป็นเรื่องปกติของมนุษย์ที่อยู่ในวัยเจริญพันธุ์ที่มีความต้องการทางเพศทั้งผู้ที่มีเกล็ดเลือดปกติและเกล็ดเลือดต่ำ การมีเพศสัมพันธ์จึงเป็นการตอบสนองความต้องการของผู้ที่มีความอยากทางเพศ เปรียบได้กับหิวข้าวได้กินข้าวอิ่มก็มีความสุข ผลดีในด้านจิตใจคือมีความสุข ไม่ได้มีผลดีมากไปกว่าคนปกติ แต่มีข้อที่ควรระวังคืออาจมีเลือดออกมากหากเกล็ดเลือดต่ำมาก และต้องระมัดระวังการติดเชื้อต่างๆที่อาจเกิดขึ้นเนื่องจากการมีแผลเลือดออก

หวังว่าข้อมูลนี้คงมีประโยชน์กับคุณนะคะ

ศ.พญ. อรุณี เจตศรีสุภาพ