เรียน คุณ e76b4,

คำถามง่าย ๆแต่ตอบค่อนข้างยากนะครับ โดยสรุปคือบรรเทาปวด ช่วยลดไข้ได้ ตัวยาออกฤทธิ์โดยลดการสร้างสารสื่อประสาท ที่ช่วยนำกระแสความปวด เข้าสู่สมอง จึงช่วยบรรเทาอาการปวดได้ ส่วนการลดไข้ ตัวยาลดการสร้างสารสื่อประสาท ที่เป็นตัวปรับอุณหภูมิของร่างกาย เมื่อเกิดอาการติดเชื้อ ไม่สบาย ร่างกายรับรู้ว่ามีอุณหภูมิลดลง ทำให้บางครั้งรู้สึกหนาวสั่น จึงสร้างสารกระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง เพื่อให้ปรับอุณหภูมิร่างกายให้สูงขึ้น จึงทำให้มีไข้ ตัวร้อนมากกว่าปกติ โดยลักษณะตัวยาพาราเซตามอล เป็นยาช่วยบรรเทาอาการ ใช้เพียงชั่วคราว บรรเทาอาการไม่สบายตัว แต่สุดท้ายต้องรักษาที่ต้นเหตุ เช่น ถ้ามีการฟกช้ำหกล้ม กระแทก ก็ต้องรอจนกว่าอาการดังกล่าวจะดีขึ้น สารแห่งความปวด จะค่อย ๆลดการสร้างลงไปเอง แต่ถ้ามีไข้จากการติดเชื้อ ต้องรักษาที่ต้นเหตุ ภาวะมีไข้จึงจะหายไป เช่น ถ้าติดเชื้อแบคทีเรีย ก็ต้องรับประทานยาปฏิชีวนะร่วมด้วย จึงจะทำให้อาการไข้ดีขึ้น แต่ถ้าเป็นไข้หวัด ติดเชื้อไวรัส ไม่มีภาวะโรคแทรกซ้อนจากแบคทีเรีย แบบนี้ไม่ต้องรับประทานยาปฏิชีวนะ เนื่องจากไม่มียาฆ่าเชื้อไวรัส
ร่างกายต้องมีการพักผ่อน เพื่อให้ภูมิต้านทานของร่างกายกำจัดเชื้อออกไปเอง ดังนั้นจึงไม่แนะนำให้รับประทานยาพาราเซตามอลเกิน 4 กรัมต่อวัน (8 เม็ดของเม็ดยา 500 มิลลิกรัม) และไม่เกิน 5 วันติดต่อกัน โดยที่ไม่ได้พบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ เนื่องจากอาจเกิดพิษต่อตับได้

โดยสรุปพาราเซตามอลเป็นเพียงยาบรรเทาอาการ หากคุณสามารถทนอาการปวดหรือภาวะมีไข้ตัวร้อนได้ ก็ไม่จำเป็นต้องรับประทานครับ ยกเว้นว่าคุณเคยมีประวัติชักขณะมีไข้ ก็มีความจำเป็นต้องรับประทานยา เพื่อป้องกันการเกิดอาการชัก

เภสัชกรประดิษฐ์ งามศิริผล

แนะนำบทความดี ๆจากกองบรรณาธิการของเราที่

กลุ่มยาแก้ปวด และยาพาราเซตามอล (Analgesics and Paracetamol) โดย เภสัชกร อภัย ราษฎรวิจิตร