ถ้าจะตรวจหาภาวะโลหิตจางตรวจจากเลือดถูกต้องแล้วค่ะ ดูค่าฮีโมโกลบินว่าอยู่ต่ำกว่าเกณฑ์ที่กำหนดตามอายุและเพศหรือไม่ ตรวจเลือดครั้งแรกคือ CBC (complete blood count) ก่อน และหากพบว่าโลหิตจาง ข้อมูลจาก CBC ซึ่งมักจะมีดัชนีเม็ดเลือดแดง (red blood cell indices) ตลอดจนการดูลักษณะเม็ดเลือดจากสไลด์เลือดจะช่วยในการวินิจฉัยได้มาก

ในการวินิจฉัยโรค แพทย์จะทำขั้นตอนต่อไปนี้

1. ซักประวัติอย่างละเอียด ในเรื่องโลหิตจางแพทย์จะซักเพื่อให้ได้ข้อมูลว่าโลหิตจางเกิดจากสาเหตุใดได้แก่

1. การสร้างเม็ดเลือดแดงได้น้อย เช่นขาดสารอาหารที่สำคัญในการสร้างเม็ดเลือดแดง เช่นขาดธาตุเหล็กหรือไม่ หรือจากปัญหาที่ไขกระดูกสร้างเม็ดเลือดแดงไม่ได้หรือสร้างได้น้อย เช่นไขกระดูกฝ่อหรือมีโรคไปรบกวนหรือกดเบียดไขกระดูก เช่นมะเร็งเม็ดเลือดขาว วัณโรคแพร่กระจาย
2. การแตกของเม็ดเลือดแดง เช่น โรคธาลัสซีเมีย หรือขาดเอนไซม์จี-6-พีดี
3. มีการเสียเลือดหรือไม่ หรือมีพยาธิลำไส้ที่คอยดูดเลือดในลำไส้อย่างเรื้อรัง หรือมีการกินยาแก้ปวดบางอย่างที่ทำให้เลือดออกในลำไส้

2. แพทย์จะตรวจร่างกายอย่างละเอียดเพื่อหาว่าน่าจะเป็นสาเหตุใดมากที่สุดที่ทำให้ผู้ป่วยโลหิตจาง
จากประวัติและการตรวจร่างกายช่วยแพทย์วินิจฉัยได้ระดับหนึ่ง แต่การตรวจเลือดเบื้องต้นจะช่วยมากขึ้น คือแพทย์จะทราบแนวทางว่าจะทำการตรวจอะไรเพิ่มเติมในส่วนที่จำเป็น เพื่อจะได้ผลการวินิจฉัยที่ถูกต้อง
ขอบคุณที่ถามคำถามที่น่าสนใจและเป็นประโยชน์ค่ะ

ศ. พญ. อรุณี เจตศรีสุภาพ