ยาโคลไตรมาโซล (Clotrimazole)
- โดย เภสัชกร อภัย ราษฎรวิจิตร
- 13 มีนาคม 2556
- Tweet
- ทั่วไป
- ยาโคลไตรมาโซลมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) อย่างไร?
- ยาโคลไตรมาโซลมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?
- ยาโคลไตรมาโซลมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?
- ยาโคลไตรมาโซลมีขนาดรับประทานอย่างไร?
- เมื่อมีการสั่งยา ควรแจ้งแพทย์/พยาบาล และเภสัชกรอย่างไร?
- หากลืมรับประทานยาควรทำอย่างไร?
- ยาโคลไตรมาโซลมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?
- มีข้อควรระวังการใช้ยาโคลไตรมาโซลอย่างไร?
- ยาโคลไตรมาโซลมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?
- ควรเก็บรักษายาโคลไตรมาโซลอย่างไร?
- ยาโคลไตรมาโซลมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?
- บรรณานุกรม
ทั่วไป
ยาโคลไตรมาโซล (Clotrimazole) มีคุณสมบัติยับยั้งและต่อต้านเชื้อราได้หลายชนิด เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะถูกตับเปลี่ยนโครงสร้างของยาเป็นสารที่ไม่ออกฤทธิ์ และถูกขับออกจากร่าง กายทางปัสสาวะและทางอุจจาระ
ในทางการแพทย์ ยาโคลไตรมาโซลถูกนำมาใช้ทั้งในรูปแบบของ ยาอม ยาหยอดหู ยาเหน็บช่องคลอด โดยเฉพาะยาครีมทาผิวหนังที่เป็นยาเดี่ยวสามารถใช้กับหญิงมีครรภ์ได้อย่างปลอดภัยในระดับหนึ่ง แต่ห้ามใช้ชนิดที่เป็นยาอมรับประทานในหญิงมีครรภ์ด้วยก่อให้เกิดความพิการของทารกในครรภ์ได้ นอกจากนี้ยาโคลไตรมาโซลยังถูกนำไปผสมกับยาอื่นเพื่อใช้เป็นทางเลือกสำหรับการรัก ษาได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น และเพื่อความปลอดภัยในการใช้ยาโคลไตรมาโซล ควรต้องได้รับคำปรึกษาจากแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยานี้เท่านั้น
ยาโคลไตรมาโซลมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) อย่างไร?
ยาโคลไตรมาโซล มีสรรพคุณรักษาโรคเชื้อราในช่องปาก การติดเชื้อราในหู เชื้อราทางช่องคลอด และเชื้อราทางผิวหนัง
ยาโคลไตรมาโซลมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?
ยาโคลไตรมาโซล ออกฤทธิ์ที่ผนังเซลของเชื้อรา ทำให้การลำเลียงสารอาหารของเชื้อราบกพร่อง จึงส่งผลให้เชื้อราหยุดการเจริญเติบโตในที่สุด
ยาโคลไตรมาโซลมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?
ยาโคลไตรมาโซล มักจัดจำหน่ายในรูปแบบของ
- ยาครีมทาผิวหนัง ทั้งในรูปของยาเดี่ยวและยาผสมกับกลุ่มยาที่ใช้ต้านการอักเสบอย่างเช่น เบต้าเมทาโซน (Betamethasone)
- ในรูปแบบยาเม็ด จะเป็นชนิดยาอมและยาเหน็บช่องคลอด
- ส่วนยาน้ำ จะพบในรูปแบบของยาหยอดหู
ยาโคลไตรมาโซลมีขนาดรับประทานอย่างไร?
ขนาดของยาโคลไตรมาโซล ที่รับประทานในผู้ใหญ่สำหรับการรักษาโรคเชื้อราในช่องปากถูกออกแบบให้เป็นยาอมที่มีขนาดความแรง 10 มิลลิกรัมต่อเม็ด อม 5 ครั้งต่อวัน โดยอมต่อเนื่องไม่เกิน 14 วัน แพทย์ที่เป็นผู้รักษาเท่านั้นจะเป็นผู้แนะนำและสั่งจ่ายการใช้ยากับผู้ป่วย
ส่วนยาทา ยาเหน็บช่องคลอด และยาหยอดหูก็เช่นเดียวกัน ถึงแม้จะมีผลข้างเคียงน้อยกว่ายาชนิดรับประทาน แต่ก่อนใช้ต้องได้รับคำแนะนำจากแพทย์ หรือ เภสัชกรเท่านั้น
เมื่อมีการสั่งยา ควรแจ้งแพทย์/พยาบาล และเภสัชกรอย่างไร?
เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิดรวมทั้ง ยาโคลไตรมาโซล ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์/พยาบาล และเภสัชกร ดังนี้
- ประวัติการแพ้ยาทุกชนิด เช่น กินยาแล้ว คลื่นไส้มาก หรือ แน่น หายใจติดขัด หรือมีขึ้นผื่นผิวหนัง
- การมีโรคประจำตัวต่างๆ รวมทั้งกำลังกินยาอะไรอยู่ เพราะยาโคลไตรมาโซลอาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้น หรือ เกิดปฏิกิริยาระหว่างยาโคลไตรมาโซล กับยาอื่นๆที่กินอยู่ก่อนแล้ว
- หากเป็นสุภาพสตรี ควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะการตั้งครรภ์ หรือ กำลังให้นมบุตร เพราะยาหลายประเภทสามารถผ่านรก หรือปนมาในน้ำนม จึงเข้าสู่ทารกจนอาจก่อผลข้างเคียงได้
หากลืมรับประทานยาควรทำอย่างไร?
เฉพาะยารักษาเชื้อราในช่องปาก หากลืมอมยาโคลไตรมาโซล สามารถอมยาเมื่อนึกขึ้นได้ ถ้าเวลาใกล้เคียงกับการอมยาในมื้อถัดไปไม่จำเป็นต้องใช้ยาเป็นสองเท่า
ยาโคลไตรมาโซลมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?
ยาโคลไตรมาโซลมีผลไม่พึงประสงค์ คือ
- ในรูปแบบยาทาผิวหนัง อาจก่อให้เกิดภาวะผื่นคัน และระคายเคืองผิวหนังได้
- ในรูปแบบยาอม อาจทำให้รู้สึกไม่สบายในระบบทางเดินอาหาร รวมไปถึงในการขับถ่าย อาจเกิดปัสสาวะติดขัด เกิดภาวะซึมเศร้า อีกทั้งอาจทำให้เกิดตับอักเสบได้
มีข้อควรระวังการใช้ยาโคลไตรมาโซลอย่างไร?
ข้อควรระวังในการใช้ ยาโคลไตรมาโซล คือ
- หลีกเลี่ยงการทายาที่ตาหรือบริเวณตา เพราะอาจก่อให้ตาเกิดการระคายเคืองได้
- ห้ามใช้ยาชนิดอมในหญิงมีครรภ์
- เพิ่มความระมัดระวังการใช้ยากับเด็กที่มีอายุต่ำกว่า 3 ขวบด้วยอาจเกิดการระคายเคืองต่อผิวหนัง - ห้ามใช้ยากับผู้ที่แพ้ยานี้
- ปฏิบัติตามข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิดเสมอ
ยาโคลไตรมาโซลมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?
การใช้ยาโคลไตรมาโซล ร่วมกับยารักษาโรคไมเกรน สามารถทำให้หลอดเลือดหดตัวเป็นเวลานานมากขึ้นและอาจนำไปสู่ภาวะความดันโลหิตสูงตามมา ยารักษาโรคไมเกรน ที่กล่าวถึง เช่น เออร์โกตามีน (Ergotamine)
ควรเก็บรักษายาโคลไตรมาโซลอย่างไร?
ทุกรูปแบบของยาโคลไตรมาโซลให้เก็บภายใต้อุณหภูมิที่ต่ำกว่า 30 องศาเซลเซียส
ยาไตรแอมซิโนโลน มีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?
ชื่อทางการค้าและบริษัทที่ผลิตยาไตรแอมซิโนโลน ในประเทศไทย เช่น
| ชื่อการค้า | ผู้ผลิต |
| Caginal (คาจินอล) | Pond’s Chemical |
| Canasone (คานาโซน) | Thai Nakorn Patana |
| Canazol (คานาซอล) | T.O. Chemicals |
| Canazol Lozenge (คานาซอล โลเซน) | T.O. Chemicals |
| Canazol Vaginal Tablet (คานาซอล วาจินอล แทปเลท) | T.O. Chemicals |
| Candazole (แคนดาโซล) | HOE Pharmaceuticals |
| Candex (แคนเดกซ์) | Burapha |
| Candid (แคนดิด)) | Glenmark |
| Candid Mouth Paint (แคนดิด เมาท์ เพนท์) | Glenmark |
| Candinox Vaginal Tablet (แคนดินอกซ์ วาจินอล แทปเลท) | Charoen Bhaesaj Lab |
| Canesten (คาเนสเทน) | Bayer HealthCare Consumer Care |
| Cenecon (เซเนคอน) | Pharmasant Lab |
| Chingazol (ชินกาซอล) | Chinta |
| Clomaz (โคลแมซ) | L.B.S. |
| Clotri V.T. (โคลไตร วี.ที.) | Polipharm |
| Clotrimazole GPO (โคลไตรมาโซล จีพีโอ) | GPO |
| Cotren (โคเทรน) | Biolab |
| Defungo (ดีฟังโก) | Siam Bheasacha |
| Dermaten (เดอร์มาเทน) | Pharmasant Lab |
| Fango Cream (แฟงโก ครีม) | Bangkok Lab& Cosmetic |
| Fungi Cream (ฟังจี ครีม) | Patar Lab |
| Fungicon (ฟังจีคอน) | Continental-Pharm |
| Fungiderm (ฟังจีเดอร์ม) | Greater Pharma |
| Fungiderm V.T. (ฟังจีเดอร์ม วี.ที.) | Greater Pharma |
| Gynestin (ไกเนสทิน) | Kenyaku |
| Gynosten 500 (ไกโนสเทน 500) | Bangkok Lab & Cosmetic |
| Hofra (ฮอฟรา) | Pharmahof |
| Kenet (เคเนท) | Patar Lab |
| Klamacin (คลามาซิน) | B L Hua |
| Lamazone (ลามาโซน) | Newcharoen Pharma |
| Mycoda (ไมโคดา) | T. Man Pharma |
| Mycoril Spray (ไมโคริล สเปรย์) | Remedica |
| Mycotopic (ไมโคโทปิค) | Utopian |
| Mycozole –B (ไมโคโซล-บี)) | Osoth Interlab |
| Myda-B (ไมดา-บี) | T. Man Pharma |
| Nestic (เนสติค) | Asian Pharm |
| P-Gyzole (พี-ไกโซล) | Osoth Interlab |
| Taraten (ทาราเทน) | Polipharm |
| Vagizole (วาจิโซล) | Union Drug |
| Vamazole (วามาโซล) | Nakornpatana |
| Vanesten (วาเนสเทน) | Atlantic Lab |
| Zema Cream (ซีมา ครีม) | Union Drug |
บรรณานุกรม
- Drug Information Handbook 20th edition with Charles Flacy RPh. Ms, Pharm D FCSHP , Lora L.Armstrong RPh, PharmD BCPS , Morton P.Goldman, RPh, PharmD BCPS,FCCP , Leonard L. RPh. BSPharm
- http://www.mims.com/Thailand/drug/info/clotrimazole/?q=clotrima&type=brief&mtype=generic
