ไพโรซิแคม (Piroxicam)

บทนำ

ยาไพโรซิแคม (Piroxicam) เป็นยาในกลุ่มยาแก้ปวดในจำพวกยาเอ็นเสด (NSAIDs, non- steroidal anti inflammatory drug) ซึ่งเป็นยาต้านการอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์

ยาไพโรซิแคมมีสรรพคุณอย่างไร?

ยาไพโรซิแคมมีสรรพคุณใช้บรรเทาอาการปวดจากโรคเก๊าต์ (Gout) โรคข้อรูมาตอยด์ (Rheumatoid arthritis) อาการปวดแผลหลังผ่าตัด และช่วยลดการปวดข้อซึ่งไม่ทราบสาเหตุในเด็ก

ยาไพโรซิแคมออกฤทธิ์อย่างไร?

กลไกการออกฤทธิ์ของยาไพโรซิแคมคือ ยับยั้งการสร้างสารโพรสตาแกลนดิน (Prosta glandin) ในร่างกายซึ่งเป็นตัวชักนำให้เกิดการอักเสบและการปวดตามมา

ยาไพโรซิแคมมีรูปแบบจัดจำหน่ายอย่างไร?

รูปแบบการจัดจำหน่ายของยาไพโรซิแคมคือ

• ยาแคปซูล ขนาด 10 และ 20 มิลลิกรัม
• ยาเจล 0.5% ขนาด 10 และ 25 กรัม

ยาไพโรซิแคมมีขนาดรับประทานอย่างไร?

ยาไพโรซิแคมสำหรับผู้ใหญ่ ขนาดสูงสุดที่รับประทานไม่ควรเกิน 40 มิลลิกรัม/วัน ควรรับประทานพร้อมหรือหลังอาหารทันทีเพื่อลดการระคายเคืองในกระเพาะอาหาร

ยาไพโรซิแคมจัดเป็นยาอันตรายและมีผลอันไม่พึงประสงค์ (ผลข้างเคียง) สูง จึงไม่ควรซื้อยากินเอง ขนาดของยาที่รับประทานควรได้รับคำแนะนำการใช้ยาจากแพทย์หรือเภสัชกรเสมอ

*****หมายเหตุ:

• ขนาดยาในเด็กจะขึ้นกับอายุและน้ำหนักตัวของเด็ก ดังนั้นการใช้ยานี้ในเด็กจึงต้องอยู่ในดุลพินิจของแพทย์เท่านั้น
• ขนาดยาและระยะเวลาในการใช้ยาที่ระบุในบทความนี้เป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำสั่งใช้ยาของแพทย์ได้ การใช้ยาที่เหมาะสมควรต้องปรึกษา แพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ

เมื่อมีการสั่งยาควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?

เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิดรวมทั้งยาไพโรซิแคม ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกร ดังนี้

• ประวัติแพ้ยาทุกชนิดและอาการจากการแพ้ยาเช่น กินยาแล้วคลื่นไส้มาก ขึ้นผื่น หรือ แน่น หายใจติดขัด/หายใจลำบาก
• โรคประจำตัวต่างๆรวมทั้งกำลังกินยาอะไรอยู่เช่น โรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง อื่นๆ เพราะยาอาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้น หรือเกิด ปฏิกิริยาระหว่างยากับยาอื่นๆที่กินอยู่ก่อนแล้ว
• หากเป็นสุภาพสตรีควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะตั้งครรภ์หรือไม่ หรือกำลังให้นมบุตรหรือไม่ เพราะยามักผ่านรกหรือผ่านเข้าสู่น้ำนมและเข้าสู่ทารก ก่อผลข้างเคียงต่อทารกได้

หากลืมรับประทานยาควรทำอย่างไร?

หากลืมรับประทานยาไพโรซิแคมสามารถรับประทานยาเมื่อนึกขึ้นได้ หากการลืมทานยา ใกล้กับมื้อถัดไปให้รับประทานขนาดปกติโดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า

ยาไพโรซิแคมมีผลไม่พึงประสงค์ไหม?

ผลอันไม่พึงประสงค์ (ผลข้างเคียง) ของยาไพโรซิแคมคือ ระคายเคืองต่อกระเพาะอาหาร และลำไส้ อาจทำให้เลือดออกในกระเพาะอาหารและลำไส้ อาจมีผลให้เกล็ดเลือดลดลง จึงทำให้เลือดออกง่ายและหยุดยาก อาจปวดศีรษะ ง่วงนอน การมองเห็นภาพไม่ชัด หูอื้อ ผื่นคัน และ แพ้แสงแดดง่าย

ยาไพโรซิแคมมีปฏิกิริยากับยาตัวอื่นไหม?

ปฏิกิริยาระหว่างยาไพโรซิแคมกับยาตัวอื่นมีดังนี้คือ

• การกินยาร่วมกับเครื่องดื่มผสมแอลกอฮอล์จะเพิ่มความเสี่ยงมีเลือดออกในกระเพาะอาหารและลำไส้
• การกินยาร่วมกับยาลดความดันโลหิตจะทำให้ประสิทธิภาพการลดความดันโลหิตลดลง และอาจก่อให้เกิดภาวะไตวาย กลุ่มยาลดความดันโลหิตเช่น อะลาซีพริล (Alacepril) อัลพรีโน ลอล (Alprenolol) อะทีโนลอล (Atenolol) โปรปาโนลอล (Propanolol) เมโทรโปลอล (Metro polol) แคนดีซาร์แทน (Candesartan) โลซาร์แทน (Losartan) โอลมีซาร์แทน (Olmesartan)
• การกินยาร่วมกับยาต้านการแข็งตัวของเลือดจะเสริมฤทธิ์กันและก่อให้เกิดภาวะเลือด ออกในกระเพาะอาหารได้ง่าย กลุ่มยาต้านการแข็งตัวของเลือดเช่น อะซีโนคูมารอล (Acenocou marol) และ วอร์ฟาริน (Warfarin sodium)
• การกินยาร่วมกับยารักษาอาการทางจิตเวชอาจเพิ่มผลอันไม่พึงประสงค์จากทางจิตเวชเพิ่มขึ้นเช่น ยากลุ่มลิเธียม (Lithium Sulphate) เป็นต้น

มีข้อควรระวังในการใช้ยาไพโรซิแคมไหม?

ข้อควรระวังการใช้ยาไพโรซิแคมคือ ควรระวังการใช้ยาในผู้สูงอายุและในเด็กที่อายุต่ำกว่า 12 ปี โดยเฉพาะผู้ที่อยู่ในสภาวะติดเชื้อ หอบหืด ภูมิแพ้ โรคเลือด โรคไต โรคตับ เพราะอาจเพิ่มผลอันไม่พึงประสงค์ให้สูงขึ้น นอกจากนั้นคือ

• ห้ามใช้ในผู้ที่แพ้ยานี้
• ห้ามแบ่งยาให้ผู้อื่นใช้
• ห้ามใช้ยาหมดอายุ

***** อนึ่ง

ทุกคนต้องตระหนักถึงความปลอดภัยจากการใช้ ”ยา” ที่รวมถึงยาแผนปัจจุบันทุกชนิด(รวมถึงยาไพโรซิแคม) ยาแผนโบราณทุกชนิด และสมุนไพรต่างๆเสมอ เพราะยามีทั้งให้คุณและให้โทษ ดังนั้นเมื่อมีการใช้ยาทุกชนิดควรต้องปฏิบัติตามข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิดเสมอ (อ่านเพิ่มเติมได้ในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด) รวมทั้งควรต้องปรึกษาเภสัชกรประจำร้านขายยาก่อนซื้อยาใช้เองเสมอด้วยเช่นกัน

ควรเก็บรักษายาไพโรซิแคมอย่างไร?

ยาไพโรซิแคมควรเก็บรักษาในที่มิดชิด พ้นแสงแดดและความชื้น ไม่เก็บยาในช่องแช่แข็ง ของตู้เย็น ในห้องน้ำ หรือในรถยนต์ และควรต้องเก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง

ยาไพโรซิแคมมีชื่ออื่นๆไหม? ผลิตโดยบริษัทอะไรบ้าง?

ชื่อทางการค้าและบริษัทผู้ผลิตยาไพโรซิแคมเช่น

Updated 2015, Jan 24