ไขกระดูก (Bone marrow)

บทความที่เกี่ยวข้อง
ไขกระดูก

ไขกระดูก(Bone marrow) เป็นเนื้อเยื่อชนิดหนึ่ง อยู่ในโพรงของกระดูกทุกชิ้นของร่างกาย มีหน้าที่สร้างเม็ดเลือดชนิดต่างๆเข้าสู่กระแสโลหิต เม็ดเลือดสำคัญที่สร้างโดยไขกระดูก ได้แก่ เม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือด ซึ่งเซลล์ตัวอ่อน(Stem cell) ที่สร้างเม็ดเลือดเหล่านี้เรียกว่า Blood stem cell หรือ Hemocytoblast

  • เม็ดเลือดแดง ได้แก่ เม็ดเลือดชนิดมีเกลือแร่(ธาตุ)เหล็ก ซึ่งเป็นตัวนำส่งออกซิเจนจากปอดไปสู่ เซลล์ เนื้อเยื่อ อวัยวะ ต่างๆ ทั่วร่างกาย เพื่อใช้ในการทำงาน การสร้าง การเจริญเติบโต และการซ่อมแซมเซลล์ที่เสียหายสึกหรอ เมื่อขาดเม็ดเลือดแดง (เม็ดเลือดแดงต่ำ) จะเกิด ภาวะซีด ซึ่งเซลล์สร้างเม็ดเลือดแดงในไขกระดูกเรียกว่า Erythropoietic cell
  • เม็ดเลือดขาว มีหลายชนิด แต่โดยรวมทำหน้าที่ให้ภูมิคุ้มกันต้านทานโรค ดังนั้น เมื่อเม็ดเลือดขาวต่ำ ร่างกายจะติดเชื้อโรคต่างๆได้ง่าย ซึ่งเซลล์สร้างเม็ดเลือดขาวในไขกระดูกเรียกว่า Myelopoietic cell
  • เกล็ดเลือด มีหน้าที่ช่วยการแข็งตัวของเลือด เลือดจึงออกได้ยาก และเมื่อมีเลือดออก จะช่วยให้เลือดหยุดได้เร็ว ดังนั้นเมื่อเกล็ดเลือดต่ำ เลือดจะออกง่าย และหยุดช้า เช่น เกิดจ้ำห้อเลือดได้ง่าย หรือ มีจุดแดงๆตามผิวหนัง เหมือนเมื่อเป็นไข้เลือดออก ซึ่งเซลล์สร้างเกล็ดเลือดในไขกระดูกเรียกว่า Megakaryocyte

ทั่วไป ร่างกายมนุษย์มีไขกระดูกเป็นส่วนประกอบประมาณ 4%โดยน้ำหนัก เช่น คนที่น้ำหนักตัว 65 กิโลกรัม จะเป็นไขกระดูกประมาณ 2.6 กิโลกรัม

อนึ่ง ทางการแพทย์ ตรวจหาความปกติ หรือ ผิดปกติของไขกระดูกได้จาก การตรวจเลือด ซีบีซี, จากการตรวจเซลล์ไขกระดูกด้วย การตรวจทางเซลล์วิทยา, และ/หรือ ด้วยการตรวจทางพยาธิวิทยา

บรรณานุกรม

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Bone_marrow [2018,July7]