โรคดึงผมตนเอง (ตอนที่ 2)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 21 สิงหาคม 2560
- Tweet
อาการของโรคดึงผมตนเองประกอบด้วย
- ดึงผมตนเองหรือขนตามที่ต่างๆ ซ้ำแล้วซ้ำอีก
- รู้สึกเครียดก่อนการดึงหรือตอนที่พยายามจะไม่ดึง
- รู้สึกสบายใจหรือได้รับการปลดปล่อยหลังจากดึงเรียบร้อยแล้ว
- สังเกตเห็นได้อย่างชัดเจนถึงผมที่หลุดหายไปหรือบางลงหรือล้านเป็นหย่อมๆ รวมถึงขนคิ้ว ขนตาที่บางตา หร็อมแหร็ม
- ชอบกัด เคี้ยว หรือกินผมที่ดึงออกมา
- ชอบเล่นผมที่ดึงออกมาหรือขยี้ผมกับริมฝีปากหรือใบหน้า
- พยายามที่จะหยุดการดึงผมตัวเองหรือดึงให้น้อยลงแต่ก็ไม่สำเร็จ
- กังวลใจหรือมีปัญหาที่ที่ทำงาน โรงเรียน หรือในสังคม เกี่ยวกับการดึงผมตนเอง
นอกจากนี้ ส่วนใหญ่คนที่เป็นโรคดึงผมตนเองมักจะชอบดึงผิว กัดเล็บ หรือกัดริมฝีปากตัวเอง บางครั้งก็ชอบดึงขนสัตว์เลี้ยงหรือตุ๊กตาหรือวัสดุอื่น เช่น เสื้อผ้าหรือผ้าห่ม โดยไม่ให้ใครเห็นและพยายามที่จะปกปิดความผิดปกติดังกล่าว
ผู้ป่วยโรคดึงผมตนเองสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่ม คือ
- Focused – เป็นกลุ่มที่ตั้งใจดึงผมเพื่อบรรเทาความเครียดหรือความกังวล เพราะการดึงผมทำให้ผ่อนคลาย หรือทำให้ความเครียด ความกังวลลดลง
- Automatic - เป็นกลุ่มที่ดึงผมโดยไม่รู้ตัวขณะกำลังทำกิจกรรมอื่น เช่น เมื่อรู้สึกเบื่อ กำลังอ่านหนังสือ หรือดูทีวี
หรือผู้ป่วยบางคนอาจเป็นได้ทั้งสองลักษณะ ขึ้นกับสถานการณ์และอารมณ์ โดยบางครั้งสภาพที่เป็นอยู่อาจกระตุ้นให้เกิดความอยากดึงผมตัวเองด้วย เช่น การนั่งเท้าศีรษะกับฝ่ามือหรือระหว่างการหวีผม
โรคดึงผมตนเองสามารถเกี่ยวข้องกับอารมณ์ความรู้สึก 2 แบบ คือ
- อารมณ์ด้านลบ (Negative emotions) – ผู้ป่วยโรคนี้หลายคนจะใช้การดึงผมตัวเองเป็นการจัดการกับความรู้สึกด้านลบ เช่น เครียด วิตกกังวล เบื่อ เหงา อ่อนล้า หรือคับข้องใจ
- ความรู้สึกด้านบวก (Positive feelings) - ผู้ป่วยโรคนี้มักจะใช้การดึงผมตัวเองเป็นการแสดงถึงความพอใจสบายใจ และจะดึงต่อไปเพื่อรักษาความรู้สึกด้านบวกนี้ไว้
โรคดึงผมตนเองเป็นความผิดปกติเรื้อรังระยะยาว หากไม่ทำการรักษาอาการจะแย่ลง เช่น ผู้หญิงที่มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเมื่อมีประจำเดือนจะมีอาการแย่ลง บางคนอาจมีอาการกลับไปกลับมาเป็นสัปดาห์ เป็นเดือน หรือเป็นปี
แหล่งข้อมูล:
- Trichotillomania (hair-pulling disorder). http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/trichotillomania/home/ovc-20268509 [2017, August 19].
- Trichotillomania. http://www.webmd.com/anxiety-panic/guide/trichotillomania#1 [2017, August 19].
- Trichotillomania. http://www.nhs.uk/conditions/trichotillomania/Pages/introduction.aspx [2017, August 19].