“แอนแทรกซ์” เชื้ออันตราย (ตอนที่ 4 และตอนจบ)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 2 กรกฎาคม 2557
  • Tweet

ส่วนใหญ่การรักษาแอนแทรกซ์มักจะใช้ยาปฏิชีวนะ (Antibiotics) ซึ่งรวมถึง ยา Penicillin ยา Doxycycline และ ยา Ciprofloxacin ซึ่งเป็นยาที่รับรองโดยสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (Food and Drug Administration = FDA) การรักษาจะได้ผลดีหากทำในระยะเริ่มต้น เพราะการรักษาที่ล่าช้าทำให้มีโอกาสรอดยาก

สำหรับการรักษาการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ จะใช้ยาควบคู่กัน เช่น ยา Ciprofloxacin ร่วมกับยาตัวอื่น โดยฉีดเข้าหลอดเลือดดำ (Intravenously = IV) มักจะให้ยาปฏิชีวนะนานถึง 60 วัน เพราะเป็นระยะเวลาที่สปอร์กำลังเพาะตัว

จากสถิติ อัตราการตายจากการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจอยู่ที่ร้อยละ 92 แต่ถ้ารักษาแต่เนิ่นๆ จะอยู่ที่ประมาณร้อยละ 45 ดังนั้นการวินิจฉัยโรคแอนแทรกซ์ออกจากโรคทางเดินหายใจปกติ จึงเป็นสิ่งที่จำเป็นเพื่อไม่ให้เกิดการล่าช้าในการรักษา

ส่วนการรักษาการติดเชื้อทางผิวหนังมักจะให้กินยาปฏิชีวนะเป็นเวลา 7-10 วัน โดยนิยมให้ยา Doxycycline และ ยา Ciprofloxacin

หลังการให้ยาปฏิชีวนะอาการติดเชื้อทางผิวหนังน่าจะดีขึ้น กล่าวคือ การติดเชื้อนี้หากได้รับการรักษามักจะไม่ค่อยเสียชีวิต เพราะการติดเชื้อจะอยู่ที่บริเวณผิวหนังยังไม่กระทบอวัยวะสำคัญ ซึ่งร้อยละ 20 ของคนที่ไม่รับการรักษาอาจจะเสียชีวิตได้ถ้าเชื้อเข้าสู่กระแสเลือด (Toxemia)

อย่างไรก็ดี แม้ว่าจะมีการให้ยาปฏิชีวนะในคนที่ติดเชื้อระบบทางเดินหายใจระยะ 2 (Stage 2) แล้วก็ตาม แต่อาการมักจะแย่ โดยร้อยละ 90 มักจะเสียชีวิต

ส่วนคนที่ติดเชื้อระบบทางเดินอาหาร จะมีอัตราการเสียชีวิตอยู่ที่ร้อยละ 25-60 ขึ้นกับว่าได้รับการรักษาเร็วหรือไม่ ทั้งนี้หากเชื้อเข้าสู่กระแสเลือดแล้ว มักจะทำให้เสียชีวิต

การป้องกันแอนแทรกซ์สามารถทำได้ โดยกรณีของคนที่ติดเชื้อแอนแทรกซ์แต่ไม่ปรากฏอาการของโรค แพทย์อาจจ่ายยาปฏิชีวนะเพื่อป้องกัน เช่น ยา Ciprofloxacin ยา Penicillin หรือ ยา Doxycycline ทั้งนี้ขึ้นกับชนิดของเชื้อ

การฉีดวัคซีนป้องกันอาจใช้ในหมู่ทหารหรือพลเรือนบางส่วนที่มีความเสี่ยงสูงในการติดเชื้อ เช่น นักวิทยาศาสตร์ที่ทำงานเกี่ยวกับแอนแทรกซ์ โดยจะมีการให้ยาเป็น 5 ชุด (Series of five doses) ตลอดระยะเวลา 18 เดือน แต่ไม่แนะนำให้ใช้ในเด็กและผู้สูงอายุ เพราะอาจได้รับผลข้างเคียงจากการใช้ยาและการแพ้ยา

ทั้งนี้ สปอร์แอนแทรกซ์อาจใช้เป็นอาวุธทางชีวภาพ (Biological weapon) หรือ การก่อการร้ายชีวภาพ (Bioterrorism) ได้ โดยมีการใช้มาตั้งแต่ปี พ.ศ.2459 และแม้ว่าจะมีการเซ็นสัญญาในการยุติการผลิตอาวุธชีวภาพในปี พ.ศ.2515 ก็ตาม แต่หลายประเทศก็ยังมีการแอบผลิตอยู่

แหล่งข้อมูล

1. Anthrax. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001325.htm [2014, July 1].
2. Anthrax. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anthrax/basics/definition/con-20022705 [2014, July1].
3. Anthrax. http://en.wikipedia.org/wiki/Anthrax [2014, July 1].