“แอนแทรกซ์” เชื้ออันตราย (ตอนที่ 2)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 30 มิถุนายน 2557
  • Tweet

อย่างไรก็ดี หนึ่งในการติดเชื้อที่ไม่ได้มาจากสัตว์ที่เกิดขึ้นในสหรัฐอเมริกาในปี พ.ศ.2544 ก็คือ มีชาวอเมริกัน 22 คนที่ได้รับเชื้อแอนแทรกซ์จากจดหมาย โดยมี 5 คนที่เสียชีวิต และเมื่อไม่นานมานี้ได้มีผู้เสพเฮโรอีนด้วยเข็มฉีดยา 54 คน ในยุโรปที่ติดเชื้อด้วย

ปัจจัยเสี่ยงของการติดเชื้อ ได้แก่

  • การอยู่ในกองทัพที่ต้องอยู่ในสมรภูมิที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ
  • การทำงานเกี่ยวกับแอนแทรกซ์ในห้องแล็ป
  • การสัมผัสกับหนังสัตว์ ขนสัตว์ ที่มาจากบริเวณที่มีการเกิดแอนแทรกซ์สูง
  • การทำงานเกี่ยวกับสัตวแพทย์ โดยเฉพาะปศุสัตว์ (Livestock)
  • การฉีดยาที่ผิดกฎหมาย (Inject illegal drugs) เช่น เฮโรอีน

การติดเชื้อมี 3 ทางหลัก คือ

  1. ทางผิวหนัง (Cutaneous anthrax / Hide porter's disease) โดยสปอร์ของแอนแทรกซ์สัมผัสกับผิวหนังที่เป็นแผลหรือผิวหนังที่มีรอยถลอก ถือเป็นการติดเชื้อแอนแทรกซ์ที่พบบ่อยที่สุด โดยปัจจัยเสี่ยงคือ การสัมผัสกับหนังหรือขนของสัตว์ (Hides or hair) กระดูกสัตว์ (Bone products) ผ้าขนสัตว์ (Wool) หรือตัวสัตว์เอง

    คนที่มีความเสี่ยงมากสุดก็คือ คนที่ทำงานในฟาร์ม สัตวแพทย์ คนงานในโรงงานฟอกหนังและทำผ้าขนสัตว์

  2. ระบบทางเดินหายใจ (Inhalation anthrax / Woolsorters' disease / Ragpickers' disease) โดยสปอร์ของแอนแทรกซ์เข้าไปยังปอดผ่านทางการหายใจ ซึ่งมักเกิดขึ้นกับคนงานในขั้นตอนของการฟอกหนังและทำผ้าขนสัตว์

    ทั้งนี้การหายใจเอาสปอร์เข้าไปก็ไม่ได้หมายความจะปรากฏอาการของโรคออกมาทันที แต่เชื้อจะเพาะตัว (Germinate / sprout) ช่วงหนึ่งก่อนจึงจะแสดงอาการ ซึ่งมักจะใช้เวลา 1-6 วัน โดยหลังจากที่เชื้อเพาะตัวแล้วจะปล่อยสารพิษออกมาซึ่งจะเป็นสาเหตุให้เลือดตกใน (Internal bleeding) บวม และเซลล์ตาย

  3. ระบบทางเดินอาหาร (Gastrointestinal anthrax) เกิดจากการที่คนไปกินเนื้อสัตว์ที่ติดเชื้อ

อาการของแอนแทรกซ์จะแตกต่างกันไปตามขนิด โดย

อาการติดเชื้อทางผิวหนัง จะเริ่มปรากฏตั้งแต่วันที่ 1-7 หลังการติดเชื้อ ซึ่งได้แก่

  • เป็นแผลคันคล้ายโดนแมลงกัด อาจเป็นแผลผุพอง เปื่อย และกลายเป็นหนังตายแห้ง (Sore or eschar)
  • แผลมักจะไม่ปวด แต่มีลักษณะบวม
  • แผลตกสะเก็ดและหลุดใน 2 สัปดาห์

แหล่งข้อมูล

1. Anthrax. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001325.htm [2014, June 29].
2. Anthrax. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anthrax/basics/definition/con-20022705 [2014, June 29].
3. Anthrax. http://en.wikipedia.org/wiki/Anthrax [2014, June 29].