แผลร้อนใน แผลน่าหงุดหงิด (ตอนที่ 1)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 23 ตุลาคม 2558
  • Tweet
แผลร้อนใน แผลน่าหงุดหงิด

แผลร้อนในเป็นอาการที่ไม่ได้ร้ายแรงนัก แต่มักสร้างความเจ็บปวดและความรำคาญใจให้กับคนที่เป็นไม่ใช่น้อย และเชื่อว่าทุกคนต้องเคยเป็นแผลร้อนในกันมาทั้งนั้น อยู่ที่ว่าจะเป็นมากหรือน้อย บางคนเป็นไม่นานก็หาย บางคนเป็นมาก กว่าจะหายก็ทำให้หงุดหงิด

แผลร้อนในส่วนใหญ่จะขึ้นที่บริเวณริมฝีปาก กระพุ้งแก้ม เพดานปาก ลิ้น แม้กระทั่งเหงือก อาการเริ่มแรกจะเกิดเป็นจุดแดงหรือตุ่ม

ต่อมาจะพัฒนาแยกออกมาเป็นแผลเปิด มีลักษณะเป็นสีขาว รูปวงรี โดยมีขอบเป็นสีแดงนูนออกมา มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 3 มม. ซึ่งในบางครั้งอาจกว้างถึง 1 ซม. โดยระยะเวลาของอาการอาจเกิดได้นาน 1-2 สัปดาห์

ทพญ.นฤมล ทวีเศรษฐ์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี และกรรมการสมาคมทันตแพทย์จัดฟันแห่งประเทศไทย อธิบายว่า แผลร้อนในเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ทั้งความเครียด การขาดวิตามินบางชนิด การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน กรรมพันธุ์ หรือของคมบาดในช่องปาก

ซึ่งแผลร้อนในไม่สามารถรักษาได้ด้วยยา เพราะเป็นแล้วก็กลับมาเป็นได้อีกถ้าสาเหตุยังอยู่ แต่บางช่วงอายุก็อาจหายขาดได้ จึงควรรับประทานอาหารจำพวกผักผลไม้ให้มาก แปรงฟันให้สะอาดอยู่เสมอเพื่อลดจำนวนแบคทีเรียในช่องปาก ออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อสร้างภูมิต้านทาน หาวิธีลดความเครียดและความวิตกต่างๆ ในชีวิตประจำวัน

ทพญ.นฤมล ชี้แจงต่อว่า สำหรับคนที่เกิดแผลร้อนในเป็นประจำ อาจเกิดจากความกังวล การขาดวิตามิน โดยเฉพาะธาตุเหล็ก โฟเลต และวิตามินบี 12 หรือช่วงมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ทำให้ร่างกายอาจไม่ได้รับสารอาหารเท่าที่ควร เพราะจะหลีกเลี่ยงการกินอาหาร

และหากเป็นแผลร้อนในเกิน 1 สัปดาห์ เจ็บแผลมาก มีไข้ ควรไปพบแพทย์ เพราะอาจมีการติดเชื้อเกิดขึ้นได้

แผลร้อนใน (Mouth ulcers / Canker sores / Aphthous ulcers) เป็นแผลทรงกลมหรือวงรี ตรงกลางเป็นสีขาวเหลือง หรือเทา และมีสีแดงบริเวณขอบ เป็นแผลตื้น เล็ก เกิดในเนื้อเยื่อบริเวณในปาก ลิ้น หรือที่เหงือก

เราอาจสังเกตุได้ว่ามีตุ่มขึ้นหรือมีความรู้สึกแสบร้อนประมาณ 1-2 วัน ก่อนที่จะรู้สึกเจ็บ ทำให้ลำบากในการกิน การดื่ม หรือการแปรงฟัน

แผลร้อนใน เป็นแผลที่ไม่ติดต่อ และส่วนใหญ่แผลร้อนในจะหายได้เองภายใน 1-2 สัปดาห์

ทุกคนสามารถมีแผลร้อนในได้ โดยส่วนใหญ่จะเป็นแผลร้อนในปีละ 1-2 ครั้ง มักเกิดในวัยรุ่นและในเพศหญิง และมีคนประมาณร้อยละ 20 ที่เป็นแผลร้อนในซ้ำ (Recurrent mouth ulcers)

แหล่งข้อมูล

  1. 5 วิธีง่ายๆ รักษาแผลร้อนในหายขาด ไม่ต้องพึ่งคุณหมด. http://dailynews.co.th/article/344634 [2015, October 20].
  2. Mouth ulcers: Symptoms, treatment and prevention. http://www.webmd.boots.com/oral-health/guide/mouth-ulcers [2015, October 20].
  3. Mouth ulcers. http://www.nhs.uk/conditions/Mouth-ulcer/Pages/Introduction.aspx [2015, October 20].
  4. Canker sore. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/canker-sore/basics/definition/con-20021262 [2015, October 20].