เหี่ยว ฝ่อ ลีบ (Atrophy)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 23 กรกฎาคม 2556
  • Tweet

การเหี่ยว การฝ่อ การลีบ ตรงกับความหมายในภาษาอังกฤษทางการแพทย์เพียงคำเดียว คือ Atrophy

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 ให้ความหมาย

  • เหี่ยว หมายถึง ค่อยๆแห้งไป
  • ฝ่อ หมายถึง เหี่ยวยุบ หรือ เหี่ยวแฟบ
  • ส่วนลีบ หมายถึง แฟบ ไม่เจริญเติบโตเท่าที่ควรเป็น

การเหี่ยว ฝ่อ หรือ ลีบ ทางการแพทย์หมายถึง เนื้อเยื่อ หรือ อวัยวะนั้นๆ มีขนาดเล็กลง จำนวนเซลล์ที่ทำงานตามปกติลดน้อยลง มีพังผืด หรือเซลล์ไขมันเข้ามาแทนที่ จึงส่งผลให้การทำงานของเนื้อเยื่อนั้นๆด้อยประสิทธิภาพลง ทำงานไม่ได้ตามปกติ จึงเกิดเป็นโรค หรือ ภาวะ หรือ อาการผิดปกติต่างๆขึ้น

สาเหตุที่ทำให้เนื้อเยื่อ/อวัยวะ เหี่ยว ฝ่อ หรือ ลีบ มีได้หลากหลาย เช่น

  • จากพันธุกรรม (เช่น โรคกล้ามเนื้อฝ่อลีบแต่กำเนิด)
  • จากขาดฮอร์โมน (เช่น ช่องคลอด และ เต้านม เหี่ยว ฝ่อ ในหญิงวัยหมดประจำเดือน)
  • จากขาดอาหาร (เช่น ในเด็กขาดอาหาร)
  • จากการไม่ได้ใช้งาน (เช่น กล้ามเนื้อลีบ ในผู้ป่วยที่ต้องนอนรักษาตัวนานๆ)
  • จากการทำงานผิดปกติของระบบประสาท (เช่น ในโรคสมอง หรือ โรคไขสันหลัง)
  • และจากอายุที่สูงขึ้น เช่น ในผู้สูงอายุ ที่เนื้อเยื่อ/อวัยวะทุกอย่างในร่างกายจะเสื่อม เหี่ยว ฝ่อ ลีบ (เช่น โรคสมองฝ่อ เป็นต้น)

บรรณานุกรม

  1. Atrophy http://en.wikipedia.org/wiki/Atrophy [2013,May30].