เส้นเลือดทำไมต้องขอด (ตอนที่ 2)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 20 กุมภาพันธ์ 2561
- Tweet
การปฏิบัติตัวของผู้ป่วยที่มีภาวะหลอดเลือดดำผิดปกติ (ต่อ)
- ออกกำลังกายตามสภาพอายุ เช่น เต้นแอโรบิค เล่นโยคะ เดินเพื่อสร้างความยืดหยุ่นให้กล้ามเนื้อ ช่วยให้ลิ้นของเส้นเลือดดำมีการเปิดปิดได้สะดวก และระบบเลือดในร่างกายหมุนเวียนดีขึ้น
- ควบคุมน้ำหนักให้เหมาะสมเพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดโรค
- หลีกเลี่ยงการอยู่ในภาวะที่กระตุ้นการไหลเวียนโลหิต เช่น ซาวน่า อบไอน้ำ โยคะร้อน อาบน้ำร้อนจัด
- ควรงดการใส่รองเท้ามีส้นสูง หรือใส่เสื้อผ้าที่รัดแน่นจนเกินไป และ
- ที่สำคัญควรใส่ถุงน่องที่มีความดันที่ปลายเท้าประมาณ 20-40 มิลลิเมตรปรอท จะทำให้หลอดเลือดดำสามารถไหลเวียนกลับสู่หัวใจได้ดี ลดภาวะความดันสูงในหลอดเลือดดำ ลดภาวะแทรกซ้อนหลังการรักษา เช่น เส้นเลือดอักเสบลิ่มเลือดอุดตัน รอยดำ
ทั้งนี้ ผู้ป่วยควรปรึกษาแพทย์และทำการวัดขนาดที่ถูกต้องก่อนการใช้งาน เพื่อให้ได้ความดันที่บริเวณข้อเท้าที่เหมาะสมในการรักษา
เส้นเลือดขอด (Varicose veins) เป็นลักษณะของหลอดเลือดดำที่โป่งพองเป็นตะปุ่มตะป่ำ เกิดได้ในทุกหลอดเลือดทั้งหลอดเลือดใหญ่และหลอดเลือดฝอย โดยส่วนใหญ่จะเกิดบริเวณขาและเท้า เนื่องจากการยืนหรือเดินนานจะทำให้ความดันของหลอดเลือดไหลไปอยู่ที่ส่วนล่างของร่างกาย เส้นเลือดขอดอาจเป็นสัญญานของความเสี่ยงที่เกิดขึ้นในระบบการไหลเวียนของเลือด (Circulatory problems)
เพราะหลอดเลือดแดง (Arteries) เป็นตัวนำเลือดจากหัวใจไปยังเนื้อเยื่อตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย และหลอดเลือดดำ (Veins) จะเป็นตัวนำเลือดที่ใช้แล้วจากส่วนต่างๆ ของร่างกายกลับไปยังหัวใจ ทำให้เลือดมีการหมุนเวียน ซึ่งในกรณีที่ต้องนำเลือดกลับสู่หัวใจ หลอดเลือดดำที่ขาจะต้องทำงานอย่างหนักเพื่อต่อสู้กับแรงโน้มถ่วงของโลก
การหดรัดตัวของกล้ามเนื้อที่ขาส่วนล่างจะทำหน้าที่ปั๊ม และผนังหลอดเลือดที่ยืดหยุ่นจะช่วยทำให้เลือดไหลกลับสู่หัวใจ ลิ้นปิดหลอดเลือดจะเปิดเพื่อให้เลือดไหลไปยังหัวใจและปิดลงเพื่อไม่ให้เลือดไหลย้อนกลับ
แต่กรณีที่เป็นเส้นเลือดขอด ลิ้นของหลอดเลือดที่อ่อนแอจะทำให้เลือดไหลลงตามแรงโน้มถ่วง ไม่ย้อนกลับสู่หัวใจ ทำให้เลือดคั่งอยู่ในหลอดเลือดจนเกิดการขยายตัวและบวม โดยเฉพาะในหลอดเลือดที่อยู่ห่างจากหัวใจมากที่สุดที่บริเวณขา
นอกจากนี้ เส้นเลือดขอดอาจเกิดจากสาเหตุต่อไปนี้ (แต่พบได้น้อย)
- โรคหลอดเลือดดำอักเสบ (Phlebitis)
- ลิ่มเลือดอุดตันหรือมีอะไรมาขวางทางไหลเวียนของเลือด
- ความผิดปกติของหลอดเลือดแต่กำเนิด (Congenital abnormalities of the veins)
แหล่งข้อมูล:
- แพทย์แนะวิธีเยียวยา “เส้นเลือดขอด”. http://www.thaihealth.or.th/Content/40295-แพทย์แนะวิธีเยียวยา “เส้นเลือดขอด”.html [2018, February 19].
- Varicose veins.https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/varicose-veins/symptoms-causes/syc-20350643 [2018, February 19].
- What can I do about varicose veins? https://www.medicalnewstoday.com/articles/240129.php [2018, February 19].
- Varicose Veins and Spider Veins. https://www.medicinenet.com/varicose_veins/article.htm [2018, February 19].
