สาระน่ารู้จากหมอตา ตอน การเคลือบผิวเลนส์แว่นตา (Lens Coating)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง สกาวรัตน์ คุณาวิศรุต
  • 6 กันยายน 2561
  • Tweet
เรื่องน่ารู้จากหมอตา-47

      

      การเคลือบผิวเลนส์แว่นตาในปัจจุบันนิยมกันมาก และมีความจำเป็น มีประโยชน์บางอย่าง เช่น

      1. กันรังสี UV เป็นที่ทราบกันว่ารังสี UV จากแสงอาทิตย์นอกจากให้โทษต่อผิวหนัง ถ้าเข้าตาก่อให้เกิดต้อลม ต้อเนื้อ ต้อกระจก จอประสาทตาเสื่อม เป็นต้น การเคลือบกันแสง UV ทั้งในแว่นสายตา และแว่นกันแดด จึงสมควรอยู่ รังสี UV มีทั้ง A, B, C โดยทั่วไปเลนส์แว่นตาทั้งกระจกหรือ plastic จะซับ UVC ได้หมด แต่มีบางส่วนของ UVA และ UVB ผ่านเลนส์แว่นตาเข้าสู่ตาคนเราได้ คือกัน UVA, UVB ได้ไม่หมด จึงต้องมีการเคลือบกัน UV ไว้ หากสลากแจ้งว่ากัน UV เฉย ๆ พึงคิดว่าเป็นเลนส์ธรรมดาที่กัน UVA, UVB ได้ไม่หมด ต้องระบุว่ากัน UV400 หรือกัน UV ได้ 100%

      อนึ่ง เลนส์แว่นตาประเภท photochromic, เลนส์ polycarbonate และส่วนมากของ high index plastic จะกัน UV ได้ 100% อยู่แล้ว อาจไม่ต้องเคลือบกันเป็นพิเศษอีก

      2. Anti-reflect coating หรือเรียกอีกอย่างว่า anti glare coating (AR coating) เป็นการตัดแสงที่เมื่อกระทบผิวเลนส์แว่นตา จะมีบางส่วนที่สะท้อนออก ไม่เข้าตา โดยเลนส์ปกติสะท้อนออก 8% ทำให้แสงเข้าตา 92% โดยเฉพาะเลนส์ชนิด high index สะท้อนออกได้ถึง 12% ทำให้เลนส์เข้าตา 88% หรือความสว่างลดลงทำให้ความชัดลดลง การทำ AR coat โดยทั่วไปจะลดได้ 6% เหลือสะท้อนออกแค่ 2% แว่วว่าการทำ AR coating ปัจจุบันรุ่นใหม่ ๆ บางยี่ห้อตัดออกได้มากจนทำให้แสงเข้าตาได้ถึง 99.5% การทำ AR coating อาจทำให้เลนส์แว่นตามีราคาแพงขึ้น แต่มีความจำเป็นสำหรับเลนส์ polycarbonate, สายตาสั้น-ยาวมาก high index เลนส์, photochromic lens, aspheric ที่มี flatter curve โดยสรุป ประโยชน์ของ AR coating มีดังนี้

2.1 ลดแสงสะท้อน ทำให้แสงเข้าตามากขึ้น ทำให้ผู้สวมมองเห็นชัดเจนขึ้น

2.2 ตัด glare และแสงกระจาย (scatter) จากหลอดไฟ้ด้านบน (head light) โดยเฉพาะเวลากลางคืน แสงไปจากเสาไฟฟ้าริมถนน ก่อให้เกิด glare น่ารำคาญ แว่น AR coating จึงเหมาะกับการขับรถกลางคืน

2.3 สำหรับเลนส์แก้ไขสายตาสั้นหรือยาวมาก ซึ่งขอบเลนส์มักจะหนา ทำให้มีแสงสะท้อนเป็นวงรี การทำ AR coat จะลดวงรี ลดความรำคาญลงได้

2.4 คู่สนทนามองผ่านแว่นเห็นหน้าตาสีหน้าผู้สวมแว่นชัดเจน เพราะไมมีเงาสะท้อน

2.5 นักอ่านข่าว นักแสดงในทีวี หากสวมแว่นที่มี AR coating จะไม่มีเงาสะท้อน ผู้ชมเห็นสีหน้าชัดเจน

      3. Scratch-resistant coating เป็นการเคลือบผิวเลนส์เพื่อลดการเกิดรอย หากถูกขีดข่วน เหมาะสำหรับแว่นเด็กที่ขาดความระมัดระวัง

      4. Anti-fogging มีความจำเป็นในคนเมืองหนาวที่ออกจากบริเวณที่เย็นไปสู่บริเวณที่อุ่นขึ้น ทำให้เลนส์เป็นรอยหมอง การเคลือบชนิดนี้เพื่อขจัดความชื้นบนเนื้อเลนส์ที่เป็นเหตุให้เลนส์เป็นฝ้า