เซลลล์ต้นกำเนิด ทำให้เกิดทางเลือกใหม่ (ตอนที่ 2)

คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลศิริราช มหาวิทยาลัยจัดให้มีการแถลงข่าว เรื่อง “ครั้งแรกของโลก ศิริราชคิดค้นการแยกสเต็มเซลล์บริสุทธิ์จากน้ำคร่ำ เพื่อใช้รักษาโรคในอนาคต” ในวันพฤหัสบดีที่ 18 ตุลาคม 2555 เวลา 10.00 น. ณ ห้องประชุมคณะแพทยศาสตร์ ตึกอำนวยการชั้น 2 โรงพยาบาลศิริราช

ศาสตราจารย์คลินิก นายแพทย์อุดม คชินทร คณบดีคณะแพทยศาสตร์ศิริ เป็นประธานการแถลงข่าวร่วมกับศาสตราจารย์คลินิก นายแพทยชาญชัย วันทนาศิริ หัวหน้าภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา รองศาสตราทจารย์ นายแพทย์สุภักดี จุลวิจิตรพงษ์ หัวหน้าหน่วยวิจัยและพัฒนาสเต็มเซลล์เพื่อการรักษาทางการแพทย์ ดร. ทัศนีย์ เพิ่มไทย หัวหน้าโครงการ วิจัยเซลล์ต้นกำเนิด และนักวิจัยผู้คิดค้นวิธีการแยกสเต็มเซลล์บริสุทธิ์จากน้ำคร่ำ

เซลลล์ต้นกำเนิด (Stem cell) ได้รับการเสนอให้เป็นเครื่องมือที่ทรงอานุภาพในการรักษาโรคของมนุษย์หลายโรค ด้วยกัน ทั้งด้วยความ สามารถของเซลลล์ต้นกำเนิดในการแสดงแหล่งกำเนิดเซลล์ใหม่ เพื่อทดแทนเซลล์ที่สูญเสีย ไปจากการ บาดเจ็บของเนื้อเยื่อหรือจากโรค หรือจากการเสื่อมสภาพต่างๆ (Degenerative diseases)

ด้วยความสามารถของเซลลล์ต้นกำเนิดในการผลิตโมเลกุลทางโภชนาการที่สามารถลดความเสียหาย และกระตุ้น การฟื้นฟูของเนื้อเยื่อที่บาดเจ็บได้ จากเซลล์ต่างชนิด เช่น เซลล์ตัวอ่อน (Embryonic) จากทารก (Fetus) และจากเซลล์ที่โต เต็มวัย (Adult)

นอกจากนี้ยังรวมถึงเนื้อเยื่อตัวอ่อนของมนุษย์ และเซลล์ที่ได้รับการตัดต่อพันธุกรรม (Genetically-engineered) ได้ผ่านการทดสอบความสามารถในการทดแทนเซลล์ที่เสียหาย และเพื่อฟื้นฟู (Restore) การปฏิบัติหน้าที่ ของเนื้อเยื่อหลังการ ปลูกถ่าย (Transplantation)

ส่วนเซลลล์ต้นกำเนิดที่ได้จากน้ำคร่ำ (Amniotic fluid-derived Stem cells: AFS) นั้นถือว่าเป็นทรัพยากรแหล่งใหม่ (Novel resource) สำหรับการรักษาโรคด้วยการปลูกถ่ายเซลล์ ทั้งนี้ก็เนื่องมาจากความสามารถสูงสุดในการฟื้นฟู และสร้าง ขึ้นใหม่ (Renewal) การแสดงออกของสภาพแวดล้อมในห้องปฏิบัติการ (In vitro) ในตัวบ่งชี้สายพันธุ์ของเซลล์ที่ยัง โตไม่เต็มที่ และความสามารถในการแยกเนื้อเยื่อซึ่งได้มาจากชั้นของเซลล์ที่ยังโตไม่เต็มที่ 3 ชั้น

นอกจากนี้ เซลลล์ต้นกำเนิดที่ได้จากน้ำคร่ำ ยังไม่ทำให้เกิดเนื้องอกที่ผิดรูป (Teratoma) เมื่อได้รับการผ่าตัดปลูกถ่าย ลงไปในสัตว์ [ซึ่งรวมมนุษย์ด้วย] และยังมีลักษณะพิเศษอยู่ที่ปริมาณแอนติเจน (Antigen) หรือ สารก่อภูมิต้านทานที่ต่ำ สิ่ง เหล่านี้ถือเป็นข้อได้เปรียบในการปลูกถ่ายเซลล์ หรือการรักษาด้วยการทดแทนเซลล์ (Cell replacement therapy)

สำหรับมุมมองในปัจจุบันนั้น มุ่งไปที่ลักษณะทางชีววิทยา (Biological features) ของเซลลล์ต้นกำเนิดที่ได้จากน้ำคร่ำ และผลประโยชน์ในอนาคตทางด้าน การรักษาโรคที่มีพยาธิสภาพ (Pathological conditions) เช่น การบาดเจ็บจากสาเหตุที่สมองขาดเลือด (Ischemic) และการเสียหายของกระดูก

แหล่งข้อมูล:

  1. “ศิริราช” เตรียมแถลงผลสำเร็จ แยกเซลลล์ต้นกำเนิดบริสุทธิ์จาก “น้ำคร่ำ” ครั้งแรกของโลก http://www.naewna.com/local/25835 [2012, October 19].
  2. Stem cell treatments. http://en.wikipedia.org/wiki/Stem_cell_treatments#Thailand [2012, October 19].
  3. Amniotic fluid stem cells: a promising therapeutic resource for cell-based regenerative therapy. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22352751 [2012, October 19].