เจ็บลึก เจ็บนาน (ตอนที่ 5 และตอนจบ)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 30 กรกฎาคม 2561
- Tweet
การรักษาต้องใช้เวลาในการฟื้นตัวอย่างต่อเนื่อง เบื้องต้นทำได้ด้วยการใช้จิตบำบัด (Psychotherapy) เช่น
- การบําบัดทางความคิด (Cognitive therapy) ด้วยการแนะนำวิธีการก้าวข้ามความคิดที่ปิดกั้นอยู่ เช่น ความเชื่อด้านลบเกี่ยวกับตัวเองและความเสี่ยงในการเกิดภยันตรายอีก
- การให้เผชิญกับภาวะที่กลัว (Exposure therapy) เพื่อเรียนรู้ที่จะจัดการกับภาวะนั้นอย่างมีประสิทธิภาพ โดยวิธีนี้มักใช้ร่วมกับวิธีการบําบัดทางความคิด
- การให้ผู้บำบัดกลอกตาไปมา (Eye movement desensitization and reprocessing = EMDR) โดยใช้หลักการของความเชื่อมโยงระหว่างการเคลื่อนไหวของลูกตากับการลดความคิดในด้านลบ
ทั้งนี้เพราะปลายตาของคนเราจะไปเชื่อมโยงกับสมอง สมองมีซีกซ้ายและซีกขวา ซีกซ้ายคือ ปัจจุบัน รู้เวลา รู้หน้าที่ว่าจะต้องทำอะไร เป็นเหตุเป็นผล แต่สมองซีกขวามักเก็บความทรงจำในอดีต เป็นความคิดความรู้สึก ผู้ป่วยส่วนใหญ่อยู่กับความคิดในอดีต ใช้สมองซีกขวาล็อคประสบการณ์เลวร้ายเอาไว้ ดังนั้น การกลอกตาไปมาจะช่วยลดความคิดในด้านลบออกจากหัวได้
นอกจากนี้ อาจมีการใช้ยา เช่น
- ยารักษาโรคซึมเศร้า (Antidepressants) เพื่อรักษาอาการซึมเศร้าและวิตกกังวล โดยปัจจุบัน FDA ได้อนุมัติให้ใช้ ยา Selective serotonin reuptake inhibitor (SSRI) ยา Sertraline และ ยา Paroxetine
- ยารักษาภาวะวิตกกังวล (Anti-anxiety medications) เป็นยาที่มักใช้ในระยะสั้น เพราะอาจทำให้เกิดอาการติดยาได้v
สำหรับการดูแลรักษาตัวเอง อาจทำได้ด้วยการ
- ทำตามแผนการรักษาของแพทย์อย่างต่อเนื่อง
- เรียนรู้เกี่ยวกับภาวะ PTSD เพื่อทำความเข้าใจ และสามารถที่จะหากลยุทธ์ในการตอบสนองได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ดูแลตัวเอง พักผ่อนให้เพียงพอ กินอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกาย และหาเวลาคลายเครียด หลีกเลี่ยงคาเฟอีนและนิโคตินที่จะทำให้อาการวิตกกังวลแย่ลง
- อย่ากินยาเอง เช่น ดื่มแอลกอฮอล์หรือกินยาเพื่อให้ไร้ความรู้สึก เพราะอาจทำให้ปัญหาแย่ลง
- หยุดตัวเอง เมื่อรู้สึกถึงความวิตกกังวลให้ลุกไปเดินเร็ว (Brisk walk) หรือหางานอดิเรกทำ
- ติดต่อกับครอบครัว เพื่อนฝูง หรือกลุ่มช่วยเหลือ (Support group)
แหล่งข้อมูล:
- Post-traumatic stress disorder (PTSD).https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/post-traumatic-stress-disorder/symptoms-causes/syc-20355967 [2018, July 29].
- Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD). https://www.helpguide.org/articles/ptsd-trauma/ptsd-symptoms-self-help-treatment.htm [2018, July 29].
