ลมชัก:อาการลมชักที่ต้องรู้จัก

  • โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
  • 9 สิงหาคม 2559
  • Tweet
อาการลมชักที่ต้องรู้จัก

อาการชักที่ต้องรู้จัก แบ่งเป็น 2 ชนิดหลัก ได้แก่

1. การชักเฉพาะส่วนของร่างกาย (partial seizure)

2. การชักทั้งตัวหมดสติ (generalized seizure)

1. การชักเฉพาะส่วนของร่างกาย (partial seizure) ได้แก่

  • ชักเกร็ง กระตุกเฉพาะส่วนของร่างกาย (simple partial seizure) อาการเกร็ง หรือกระตุกเป็นๆ หายๆ ครั้งละไม่นาน ประมาณ 15 วินาทีถึง 2 นาที โยผู้มีอาการรู้สึกตัวดี สามารถพูดคุย โต้ตอบกับคนรอบข้างได้เป็นปกติ
  • พฤติกรรมผิดปกติ (complex partial seizure) ได้แก่ 1. เหม่อคี้ยวปาก ถูมือไปมา เรียกไม่ตอบ 2. เหม่อเดินไปมาเรียกไม่ตอบ 3. เหม่อพฤติกรรมแปลกๆ เรียกไม่ตอบ อาการผิดปกติที่เกิดขึ้นนั้นจะเป็นๆ หายๆ ถ้าเราไม่สังเกตุจะไม่ทราบว่าผิดปกติ เพราะผู้มีอาการเดินไปเดินมาได้ เหมือนคนปกติ แต่ถ้าเราสังเกตุให้ดี จะไม่สามารถโต้ตอบกับคนรอบข้างได้ ผู้มีอาการเมื่อหายดี อาจบอกว่าได้ยินคนพูดคุย แต่ไม่สามารถจำความหมาย รายละเอียดได้ครบถ้วน และไม่สามารถโต้ตอบได้ หรือบางคนจะนิ่งเหมือนนั่งคิด แต่จะมีการถูมือไปมา หรือกระพริบตาถี่ๆ อาการจะเป็นนานประมาณ 15-45 วินาที
  • ชักเกร็ง กระตุกพาะส่วนแล้วลุกลามเป็นทั่วทั้งตัว (secondarily to generalized seizure) ผู้มีอาการจะเริ่มมีอาการเกร็ง หรือกระตุกเฉพาะส่วนของร่างกายก่อน โดยตอนแรกยังมีสติเป็นปกติ ต่อมาอาการเกร็งกระตุกนั้นค่อยๆ เป็นมากขึ้น จากพาะส่วนของร่างกายกระจายเป็นทั่วทั้งตัว และจากรู้สติดีก็เป็นหมดสติ บางครั้งเป็นแบบลมบ้าหมู ชักเร็งกระตุกทั่วทั้งตัวก็ได้

2.การชักทั้งตัวหมดสติ (generalized seizure) ได้แก่

  • ล้มลงทันที (atonic seizure) ผู้มีอาการจะล้มลงกับพื้นทันที โดยไม่มีอาการเตือนมาก่อน เช่น ขณะเดินก็ล้มลงทันที ก่อให้เกิดอุบัติเหตุได้บ่อยๆ
  • ชักเกร็งทั้งตัว (tonic seizure) มีอาการเกร็งทั้งตัว แต่ละครั้งไม่นาน
  • ชักเกร็งกระตุกทั้งตัวและหมดสติ (ลมบ้าหมู: generalized tonic – clonic seizure) อาการชักแบบนี้ คนส่วนใหญ่จะรู้จักดี คือ มีอาการชักเกร็งกระตุกทั้งตัว หมดสติ เป็นนานประมาณ 45-90 วินาที
  • นั่งนิ่งเหม่อลอย (absence seizure) อาการจะเหมือนคนนั่งหรือยืนนิ่ง ๆไม่พูดอะไร อาจพบการกระพริบตาถี่ๆ เป็นนานประมาณ 15-45 วินาที
  • ชักกระตุกทั้งตัว (clonic seizure) อาการกระตุกทั่วทั้งตัว หมดสติ เป็นแต่ละครั้งไม่นาน
  • ชักกระตุกครั้งเดียวอย่างแรง (myoclonic seizure) อาการกระตุกขึ้นมาอย่างแรงทั่วทั้งตัว หมดสติเป็นเพียงเวลาสั้นๆ

อาการผิดปกติทางระบบประสาทใดๆ ที่เป็นเอง หายเองในระยะเวลาสั้น 15 วินาที ไม่เกิน 3 นาที ทุกครั้งมีลักษณะคล้ายกัน ให้สงสัยว่าอาจเป็นอาการชักแบบหนึ่ง ควรปรึกษาแพทย์