อัมพาต 360 องศา: ตอน รอพบหมอที่คลินิก

  • โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
  • 5 มิถุนายน 2558
  • Tweet
อัมพาต 360 องศา

ที่คลินิกนอกเวลาราชการของโรงพยาบาล ช่วงตอนเย็นวันพุธผมจะออกตรวจผู้ป่วยตั้งแต่ 17.30 น. ถึง 21.30 น. ทุกสัปดาห์ โดยจะตรวจผู้ป่วยเก่าที่นัดไว้ก่อนตามเวลา และต่อด้วยผู้ป่วยรายใหม่ คืนวันพุธหนึ่งผมตรวจมาถึงผู้ป่วยรายสุดท้ายประมาณเกือบ 4 ทุ่ม ผมก็เชิญผู้ป่วยรายต่อไปครับ แต่แปลกใจไม่เข้า มารอตั้งหลายนาทีก็ไม่เข้ามา จึงเดินออกไปดู

ปรากฏว่าญาติกำลังพาจูงเดินเข้ามาอย่างช้า ๆ ผมจึงถามไปว่า “ คุณลุงอ่อนแรงมาเมื่อไหร่ครับ” เสียงที่ญาติตอบมาทำเอาผมตกใจ ปนเสียดาย “ เพิ่งอ่อนแรงตอนประมาณ 5 โมงเย็นครับ พออ่อนแรงก็รีบพามาพบคุณหมอเลยครับ แต่ว่าคิวหมอยาวมาก กว่าจะได้ตรวจก็ตอนนี้ล่ะครับ” ผมพูดไม่ออกแล้วก็ไม่กล้าพูดต่อ ว่าทำไมไม่รีบพามาตั้งแต่แรก แล้วทำไมไม่พาไปตรวจที่ห้องฉุกเฉิน แล้วทำไมไม่รีบบอกพยาบาลว่าเพิ่งอ่อนแรง

เหตุการณ์แบบนี้ไม่ใช่ไม่เคยเกิด ผมพบแบบนี้มาหลายต่อหลายครั้ง สาเหตุที่เป็นแบบนี้ก็เพราะว่าผู้ป่วยและญาติได้รับการแนะนำว่า ถ้าเป็นอัมพาตต้องพามาหาผม ทางผู้ป่วยและญาติก็รีบพามาพบผม แต่ว่ากรณีแบบนี้ต้องรีบพาไปที่ห้องฉุกเฉินเพื่อเข้าสู่ระบบบริการทางด่วนโรคหลอดเลือดสมอง 270 นาทีชีวิต เมื่อผมดูนาฬิกาแล้วก็พบว่าเลยเวลา 270 นาทีทองไปแล้ว จึงต้องแนะนำผู้ป่วยว่าต้องตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง เพื่อให้การวินิจฉัยว่าเป็นโรคอัมพาตชนิดไหน จะได้ให้การรักษาที่เหมาะสมต่อไป

ความเข้าใจผิดที่เกิดขึ้นแบบนี้ ก็เพราะว่าเรายังไม่สามารถทำให้ประชาชนทั่วไปเข้าใจได้ถูกต้อง และยังไม่ไว้ใจระบบบริการ คนทั่วไปยังมีความศรัทธาและไว้ใจในตัวแพทย์หรือบุคคลมากกว่าระบบบริการที่มีในโรงพยาบาลต่างๆ ดังนั้นสิ่งที่พวกเราต้องทำงานอย่างหนัก คือ การสร้างความรู้ ความตะหนัก และการตอบสนองต่อปัญหาสุขภาพที่เกิดขึ้นอย่างถูกต้อง

ผมเลือกที่จะให้ความรู้ต่อผู้ป่วย ญาติผู้ป่วย คนที่มาเยี่ยมผู้ป่วยโดยการอธิบายถึงอาการของโรคอัมพาต ว่าประกอบด้วยอาการอะไรบ้าง และถ้ามีอาการผิดปกติที่สงสัยโรคอัมพาต ต้องปฏิบัติตัวอย่างไร ต้องรีบไปโรงพยาบาลและต้องไปที่ห้องฉุกเฉินของโรงพยาบาล “ห้ามมาพบแพทย์ที่ห้องตรวจผู้ป่วยนอก หรือห้ามไปพบแพทย์ที่คลินิกส่วนตัว เพราะการทำแบบนั้นยิ่งจะเป็นการลดโอกาสการเข้าถึงระบบบริการทางด่วนโรคหลอดเลือดสมอง หรือ 270 นาทีชีวิต”

จำไว้ว่าถ้ามีอาการผิดปกติอย่างหนึ่งอย่างใดต่อไปนี้ คือ แขน ขาอ่อแรงครึ่งซีก ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด นึกคำพูดลำบาก โดยอาการที่เกิดขึ้นนั้นเป็นขึ้นมาอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ ผู้ที่มีโรคประจำตัวเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันสูง โรคหัวใจ หัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ ถ้ามีอาการ ให้รีบมาโรงพยาบาลทันทีทันที หรือโทร 1669 หรือหมายเลขโทรศัพท์ห้องฉุกเฉินโรงพยาบาลใกล้บ้านทันที

“ทุกนาที คือ ชีวิต เร็วก็รอด ปลอดอัมพาต” โชคดีครับคนไทยทุกคน