อยู่อย่างไรให้เป็นสุขกับโรคลมชัก: เมื่อผมรักษาหมอ...เป็นโรคลมชัก

โรคลมชักเป็นโรคที่พบบ่อยคือ ทุก 100 คน จะมีคนเป็นโรคลมชัก 1 คน พบได้ทุกเพศ ทุกวัยและทุกอาชีพ แพทย์เองซึ่งทำงานหนักมากต้องอยู่เวร อดนอน ผ่าตัดรักษาคนไข้ ทำงานแข่งกับเวลา ก็ย่อมมีโอกาสเป็นโรคลมชักได้ และเนื่องความรับผิดชอบของแพทย์ งานที่ทำย่อมมีผลกระทบต่อผู้อื่นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เช่น ถ้าแพทย์มีอาการชักขณะที่กำลังให้การตรวจรักษาหรือผ่าตัดผู้ป่วย ผมขอเล่าให้ฟังถึงรูปแบบการดูแลรักษาหมอที่เป็นโรคลมชัก

ผมมีโอกาสได้ดูแลรักษาหมอที่เป็นโรคลมชักหลายคน ทั้งหมอศัลยกรรม อายุรกรรม สูติ-นรีแพทย์ เวชศาสตร์ฟื้นฟู และเวชปฏิบัติทั่วไป ผมขอเล่าถึงประเด็นต่างๆที่ต้องพิจารณาในการดูแลรักษาคุณหมอได้แก่

  1. การวินิจฉัย จะยากกว่าผู้ป่วยอื่นๆเพราะคุณหมอทุกคนจะมีการวินิจฉัยแยกโรคที่คุณหมอนึกถึงไว้ในใจก่อนมาพบแพทย์ จะมีหลายๆโรค และอาการที่มาพบแพทย์ก็จะมีอาการชักแบบแปลกๆไม่ตรงไปตรงมา การวินิจฉัยต้องตรวจเพิ่มเติมหลายๆอย่าง เพื่อยืนยันให้มั่นใจเกินร้อยว่าไม่ได้เป็นโรคอื่นๆ
  2. การอธิบาย จะง่ายกว่าผู้ป่วยอื่นๆเพราะคุณหมอจะเข้าใจอยู่แล้วว่าโรคลมชักคืออะไร มีอาการได้หลายรูปแบบ รวมทั้งการชักแบบแปลกๆ
  3. การใช้ยา จะยากกว่าผู้ป่วยอื่นๆ เพราะต้องพิจารณาเรื่องผลแทรกซ้อนของยา โดยเฉพาะการง่วง ความจำ เดินเซ ความไวในการคิด แต่เมื่อทานยาไปแล้วคุณหมอจะมีความสม่ำเสมอในการใช้ยาไม่ค่อยดี เพราะจะชอบลืมทานยา โดยเฉพาะยาก่อนนอน เนื่องจากคุณหมอจะเหนื่อยจากการทำงานแล้วหลับก่อนที่จะทานยา
  4. ความสม่ำเสมอในการพบแพทย์ คุณหมอส่วนใหญ่จะไม่มาพบแพทย์ตามนัดหมาย และมักจะปรับยาเอง
  5. ผลการรักษา มักควบคุมอาการได้ไม่ค่อยดี เพราะคุณหมอมักจะทำงานหนัก นอนดึก ทานยาไม่สม่ำเสมอ

แพทย์ก็เจ็บป่วยได้ ผมได้มีโอกาสคุยกับแพทย์ท่านหนึ่งที่เป็นโรคลมชัก พบว่าปัญหาที่เกิดขึ้นกับแพทย์ท่านนั้นมีมากมายครับ เช่น ขาดความมั่นใจจะให้การรักษาผู้ป่วยได้หรือไม่ จะอยู่เวร อดนอน ทำงานหนักแบบเดิมก็กลัวจะชัก ถ้าชักต่อหน้าผู้ป่วย ผู้ป่วยจะไว้ใจให้รักษาหรือไม่ จะไปพบแพทย์ก็อายเพื่อน อายพยาบาล อายผู้ป่วย สารพัดปัญหาที่เกิดขึ้น ผมก็ได้แต่พยายามอธิบายให้กำลังใจว่า “คุณหมอเราก็เป็นคนคนหนึ่ง ปัญหาที่คุณหมอมีนั้น มันแก้ไม่ได้หรอกครับ ถ้าเราไม่ปล่อยวางมันลงไป ตอนนี้เราเป็นผู้ป่วย เราก็ต้องยอมรับภาวะที่เป็นอยู่ ขณะนี้ผมเชื่อว่าทุกคนให้กำลังใจคุณหมอ เห็นใจและอยากให้คุณหมอหายไวๆครับ”

ผมมีเรื่องเศร้าของคุณหมอท่านหนึ่ง เป็นโรคลมชักแล้วประสบอุบัติเหตุขับรถยนต์ชนกับรถบรรทุก เป็นเจ้าหญิงนิทรา ผมจึงอยากฝากทุกท่านว่า ถ้าท่านมีญาติเป็นโรคลมชัก กรุณาช่วยบอกญาติท่านด้วยว่าอย่าขับรถ ถ้าเป็นโรคลมชัก