หลับระทม (ตอนที่ 5)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 20 พฤษภาคม 2560
- Tweet
อาการนอนไม่หลับมีความสัมพันธ์กับอายุที่มากขึ้น เพราะเมื่ออายุมากขึ้นจะมี
- การเปลี่ยนแปลงในรูปแบบของการนอน (Sleep patterns) – นาฬิกาชีวิตจะทำให้ผู้ที่มีอายุมากขึ้นรู้สึกเหนื่อยและเพลียเร็วในตอนเย็นและตื่นเช้าในตอนเช้า
- การเปลี่ยนแปลงของกิจกรรม – เมื่ออายุมากอาจมีกิจกรรมทางกายหรือทางสังคมที่น้อยลง ซึ่งมีผลต่อการนอนตอนกลางคืน หรือ มีเวลางีบตอนกลางวันมากขึ้นเพราะไม่มีอะไรทำ
- การเปลี่ยนแปลงของสุขภาพ – อาการปวดเรื้อรัง เช่น โรคปวดข้อ (Arthritis) หรือปวดหลัง โรคซึมเศร้าหดหู่ โรควิตกกังวล ทำให้รบกวนการนอน เช่นเดียวกับโรคที่ทำให้ต้องลุกขึ้นมาปัสสาวะตอนกลางคืนมากขึ้น อย่างปัญหาต่อมลูกหมากหรือกระเพาะปัสสาวะ
เกือบทุกคนจะมีปัญหาในการนอนไม่หลับเป็นบางคราว โดยปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงไนการนอนไม่หลับ ได้แก่
- เพศหญิง – การเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนระหว่างรอบเดือน อาการเหงื่อแตกและร้อนวูบวามของวัยหมดระดู รวมถึงหญิงระหว่างตั้งครรภ์ ล้วนมีผลต่ออาการนอนไม่หลับ
- อายุมากกว่า 60 ปี ขึ้นไป – เพราะมีการเปลี่ยนแปลงในรูปแบบของการนอนและการเปลี่ยนแปลงของสุขภาพ
- มีความผิดปกติทางด้านจิตใจ (Mental health disorder) หรือทางร่างกาย (Physical health condition)
- มีความเครียดมาก (Stress)
- ไม่มีตารางเวลาที่ปกติ เช่น ทำงานเป็นกะ การเดินทางในเวลาที่ต่างกัน
เพราะการนอนหลับเป็นปัจจัยหนึ่งที่สำคัญต่อการมีสุขภาพที่แข็งแรง ดังนั้นอาการนอนไม่หลับจึงสามารถมีผลกระทบต่อสุขภาพทั้งทางร่างกายและจิตใจ ตลอดจนคุณภาพชีวิต เมื่อเทียบกับคนที่สามารถนอนหลับได้ดี โดยอาการแทรกซ้อนที่เกิดจากอาการนอนไม่หลับอาจ ได้แก่
- ประสิทธิภาพในการทำงานหรือการเรียนต่ำ
- ความสามารถในการขับขี่น้อยลง และมีความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุสูง
- มีความผิดปกติทางด้านจิตใจ เช่น ซึมเศร้าหดหู่ วิตกกังวล และเสพยา
- มีความเสี่ยงสูงและรุนแรงในการเป็นโรคระยะยาว เช่น ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ
สำหรับการวินิจฉัยโรคอาจทำได้ด้วยการ
- การตรวจร่างกาย (Physical exam) – หากไม่ทราบสาเหตุของการนอนไม่หลับ แพทย์อาจตรวจร่างกายเพื่อหาปัญหาที่เกี่ยวเนื่องกับอาการนอนไม่หลับ เช่น การตรวจเลือดเพื่อดูปัญหาของต่อมไทรอยด์ เป็นต้น
- การทำแบบสอบถามเรื่องนิสัยการนอนหลับ (Sleep habits review) หรือการจดบันทึกการนอนหลับ
- การตรวจสุขภาพการนอนหลับ (Sleep study) – เพื่อดูคลื่นสมอง การหายใจ การเต้นของหัวใจ การเคลื่อนไหวของลูกตาและร่างกาย
แหล่งข้อมูล:
- Insomnia http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/insomnia/home/ovc-20256955 [2017, May 19].
- Insomnia: Causes, Symptoms, and Treatments. http://www.medicalnewstoday.com/articles/9155.php [2017, May 19].