สารภูมิต้านทาน แอนติบอดี Antibody Immunoglobulin

สารภูมิต้านทาน แอนติบอดี อิมมิวโนโกลบูลิน (Antibody หรือ Immunoglobulin)

โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
11 สิงหาคม 2560
Tweet

บทความที่เกี่ยวข้อง

สารภูมิต้านทาน หรือ แอนติบอดี (Antibody ย่อว่า Ab) หรือ อิมมิวโนโกลบูลิน(Immunoglobulin ย่อว่า Ig หรือ IG) คือ โปรตีนชนิดหนึ่งที่สร้างจากระบบภูมิคุ้มกันต้านทานโรคของมนุษย์และของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เช่น ม้า แกะ แพะ เมื่อร่างกายได้รับสิ่งแปลกปลอม หรือ สิ่งอันตรายต่างๆ ทั้งที่มีชีวิต หรือไม่มีชีวิต เช่น จุลชีพต่างๆ (เช่น แบคทีเรีย ไวรัส เป็นต้น) ชิ้นส่วนของจุลชีพ เซลล์มะเร็ง เกสรดอกไม้ และ/หรือ สารชีวพิษ

สิ่งแปลกปลอม หรือ สิ่งอันตรายที่กระตุ้นให้ร่างกายสร้างสารภูมิต้านทาน เรียกว่า สารก่อภูมิต้านทาน หรือ แอนติเจน (Antigen) แต่เมื่อมีการสร้างสารภูมิต้านทานผิดพลาด จะก่อให้สารภูมิต้านทานเหล่านี้ต่อต้านเซลล์ปกติของร่างกายตนเอง ทำให้เกิดเป็นโรคต่างๆขึ้น ที่เรียกว่า โรคภูมิต้านตนเอง หรือ โรคออโตอิมมูน เช่น โรคเอสแอลอี/SLE (โรคพุ่มพวง)

สารภูมิต้านทานมีได้หลายชนิด เช่น IgA, IgE, IgG, IgM เป็นต้น โดยสารภูมิต้านทาน และสารก่อภูมิต้านทานจะอยู่ในเลือดส่วนที่เรียกว่า เซรุ่ม หรือ ซีรัม หรือน้ำเหลืองของเลือด

จากหลักการที่เราสามารถกระตุ้นร่างกายให้สร้างสารภูมิต้านทานได้ นักวิทยาศาสตร์ จึงสามารถใช้จุลชีพ หรือ ชิ้นส่วนของจุลชีพมาผลิตเป็นวัคซีนใช้ในการป้องกันโรคบางชนิดได้ เช่น โรคหัด หัดเยอรมัน คางทูม ไข้หวัดใหญ่บางสายพันธ์ เป็นต้น

นักวิทยาศาสตร์ ยังสามารถกระตุ้นให้มนุษย์และสัตว์สร้างสารนี้ในปริมาณสูงจนสามารถนำมาใช้เป็นยารักษาบางโรคได้ เช่น การรักษาเมื่อถูกสุนัขที่สงสัยติดเชื้อโรคพิษสุนัขบ้ากัด เป็นต้น นอกจากนั้น การตรวจหาสารภูมิต้านทานในเลือดของบางโรค ยังเป็นวิธีการช่วยวินิจฉัยโรคนั้นๆอีกวิธีการหนึ่งด้วย เช่น ใน เอชไอวี/โรคเอดส์ เป็นต้น

บรรณานุกรม