ลมหายขณะหลับ (ตอนที่ 2)

ลมหายขณะหลับ-2

ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ แบ่งออกได้เป็น 3 ชนิดหลัก คือ

1. ชนิดเกิดจากมีการอุดกั้นทางเดินหายใจ (Obstructive sleep apnea = OSA) เป็นชนิดที่พบมาก เกิดเมื่อกล้ามเนื้อที่คอคลายตัวลง ทำให้ทางเดินหายใจแคบหรือปิดเมื่อมีการหายใจเข้า จึงทำให้ไม่มีอากาศหรือออกซิเจนในเลือดที่พอ สมองจึงสั่งการให้ร่างกายรู้ว่าเกิดภาวะไม่สามารถหายใจได้และปลุกให้ตื่นเพื่อที่ทางเดินหายใจจะได้เปิด ซึ่งจะเป็นการตื่นช่วงสั้นๆ ที่เราอาจระลึกไม่ได้หรือไม่รู้สึกตัว

ร่างกายจะกรน สำลัก หรือมีเสียงหายใจลำบาก ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นประมาณ 5-30 ครั้ง หรือมากกว่าในแต่ละชั่วโมงหรือตลอดคืน อาการเหล่านี้ทำให้ร่างกายไม่สามารถหลับได้ลึกหรือพักผ่อนได้เต็มที่ ซึ่งจะทำให้เกิดอาการง่วงระหว่างวันได้

ทั้งนี้คนที่มีภาวะนี้อาจจะไม่รู้ว่าตัวเองมีปัญหา และคิดว่าตัวเองหลับได้ดีตลอดคืน โดยภาวะนี้มักเกิดประมาณร้อยละ 4 ของผู้ชาย และร้อยละ 2 ของผู้หญิง และที่น่าตกใจก็คือ มีการประเมินว่ามีเพียงร้อยละ 10 ของผู้ที่มีภาวะนี้ที่เข้ารับการรักษา

2. ชนิดเกิดจากความผิดปกติของสมองส่วนกลาง (Central sleep apnea = CSA) เป็นชนิดที่พบได้น้อยกว่า เกิดจากการที่สมองไม่ส่งสัญญาณไปยังกล้ามเนื้อที่ควบคุมการหายใจ ทำให้ไม่มีการหายใจชั่วคราว มักเกิดในเด็กทารกหรือผู้ใหญ่ที่เป็นโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง (Cerebrovascular disease) โรคแต่กำเนิด (Congenital diseases) หรือเกิดจากการใช้ยา หรือการอยู่ในที่ระดับสูง (High altitudes)

3. ชนิดผสมโดยเป็นชนิดเกิดร่วมกันทั้งจากมีการอุดกั้นทางเดินหายใจและจากความผิดปกติของสมองส่วนกลาง (Complex sleep apnea syndrome / treatment-emergent central sleep apnea)

อาการของภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับโดยส่วนใหญ่ ได้แก่

  • กรนเสียงดัง โดยเฉพาะกรณีของชนิดเกิดจากมีการอุดกั้นทางเดินหายใจ
  • มีการหยุดหายใจขณะหลับที่สังเกตได้โดยผู้อื่น
  • รู้สึกตัวตื่นทันทีพร้อมด้วยการหยุดหายใจ โดยเฉพาะกรณีของชนิดเกิดจากความผิดปกติของสมองส่วนกลาง
  • อ้าปากหายใจ (Gasping for air)
  • ตื่นขึ้นมาด้วยอาการปากแห้งหรือเจ็บคอ
  • ปวดศีรษะตอนเช้า (Morning headaches)
  • ปัสสาวะบ่อยในตอนกลางคืน (Nocturia)
  • นอนไม่หลับ (Insomnia) กระสับกระส่าย
  • อ่อนเพลียระหว่างวัน
  • หลับเกินพอดี (Hypersomnia) ในระหว่างวัน
  • มีปัญหาด้านสมาธิ
  • หงุดหงิดฉุนเฉียว (Irritability)
  • ความต้องการทางเพศลดลง
  • มีปัญหาเรื่องความจำ

แหล่งข้อมูล:

  1. Sleep Apnea - Overview & Facts. http://www.sleepeducation.org/essentials-in-sleep/sleep-apnea [2017, September 24].
  2. Sleep apnea. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sleep-apnea/basics/definition/con-20020286 [2017, September 24].
  3. Sleep Apnea. http://www.medicinenet.com/sleep_apnea/article.htm [2017, September 24].