ลมชัก:มารู้จักยากันชัก

  • โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
  • 13 กันยายน 2559
  • Tweet
มารู้จักยากันชัก

วิธีการรักษาโรคลมชักที่เป็นที่นิยมและได้ผลดี คือ การรักษาด้วยากันชัก ยากันชักแบ่งเป็น 2 รุ่น คือ ยากันชักรุ่นมาตรฐาน และยากันชักรุ่นใหม่ ต้องมาทำความรู้จักให้ดีว่ายากันชัก คือ ยาอะไร และยากันชักทั้ง 2 รุ่นนั้น มีลักษณะแตกต่างเลือกใช้อย่างไร

ยากันชัก คือ ยาอะไร

  • ยากันชัก คือ ยาออกฤทธิ์ที่สมอง โดยการปรับให้สารสื่อประสาทในสมองเกิดภาวะสมดุลย์ ไม่ให้มีสารสื่อประสาทที่ทำให้เกิดกระแสไฟฟ้าผิดปกติ ไวเกินปกติ (ที่ก่อให้เกิดอาการชัก) ทำให้กระแสไฟฟ้าในสมองเป็นปกติ ระงับอาการชักได้

ยากันชักมี 2 รุ่น

  • ยากันชักแบ่งตามระยะเวลาการค้นพบและนำมาใช้รักษา ประกอบด้วย 2 รุ่น คือ ยากันชักรุ่นมาตรฐาน และยากันชักรุ่นใหม่ ซึ่งยากันชักทั้ง 2 รุ่นนั้นมีประสิทธิภาพในการควบคุมอาการชักไม่แตกต่างกัน แพทย์จะพิจารณาเลือกใช้ยากันชักรุ่นมาตรฐานก่อนเสมอ แต่กรณีมีข้อห้ามหรือแพ้ยากันชักรุ่นมาตรฐาน ก็จะพิจารณาใช้ยากันชักรุ่นใหม่

ยากันชักรุ่นมาตรฐาน

  • ยากันชักรุ่นมาตรฐานเป็นยากันชักที่มีประสิทธิภาพดี ควบคุมอาการชักได้ดี และมีความคุ้มค่าในการรักษาสูง และมีในทุกโรงพยาบาลทั่วประเทศไทย สะดวกในการรักษา
  • ยากันชัก ฟีโนบาร์บีทอล ฟีนัยโตอิน คาร์บามาซีพีน โซเดียมวาวโปเอต ยาทั้ง 4 ชนิดนี้มีความเหมาะสมในการรักษาโรคลมชักชนิดต่างๆ แตกต่างกัน แพทย์จะพิจารณาเลือกใช้ยาชนิดใดนั้น ขึ้นกับรูปแบบการชัก โรคร่วม การแพ้ยา เพศ อายุ อาชีพและข้อควรพิจารณาอื่นๆ ตามความเหมาะสมในผู้มีลมชักแต่ละราย
  • ข้อควรระวังการใช้ยากันชักรุ่นมาตรฐานนี้ คือ การตีกันของยากันชักกับยาที่ใช้รักษาโรคร่วม การแพ้ยา

ยากันชักรุ่นใหม่

  • ยากันชักที่แพทย์พิจารณาใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยมีประวัติแพ้ยากันชักรุ่นมาตรฐาน มีข้อห้ามในการใช้ หรือใช้ยากันชักรุ่นมาตรฐานแล้วไม่สามารถควบคุมอาการชักได้
  • ยากันชัก กาบาเพ็นติน โทพิราเมต ลีวีไทราซีแทม ลาโมทิจีน พีกาบาลิน โซนิสามายด์ ลาโคสามายด์ เพอแรมพาแนล
  • ยากันชักรุ่นใหม่มักจะมีใช้เฉพาะในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ และมีราคาสูงกว่ายากันชักรุ่นมาตรฐาน
  • ยากันชักรุ่นใหม่มีประสิทธิภาพในการควบคุมอาการชักไม่แตกต่างกับยากันชักรุ่นมาตรฐาน แพทย์จะเลือกใช้เป็นยากันชักร่วมกับยากันชักรุ่นมาตรฐานกรณียังควบคุมอาการชักได้ไม่ดี

การเลือกใช้ยากันชักชนิดใด รุ่นใดนั้น แพทย์จะพิจารณาจากรูปแบบการชัก ความจำเป็น และความเหมาะสมของผู้มีอาการชักแต่ละบุคคล