มาม่าบลู แม่เศร้าจัง (ตอนที่ 3)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 29 พฤศจิกายน 2561
- Tweet
สำหรับปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ได้แก่
- มีประวัติซึมเศร้าก่อนตั้งครรภ์หรือระหว่างการตั้งครรภ์
- อายุตอนตั้งครรภ์ ยิ่งอายุน้อยยิ่งมีความเสี่ยงสูง
- ยิ่งมีจำนวนลูกมาก ยิ่งมีโอกาสในการซึมเศร้ามากในการตั้งครรภ์ครั้งต่อไป
- มีประวัติการเป็นโรคซึมเศร้าหรือมีกลุ่มอาการรุนแรงก่อนมีประจำเดือน (Premenstrual dysphoric disorder = PMDD)
- มีปัญหาเรื่องความช่วยเหลือหรือปัญหาทางการเงิน
- อยู่คนเดียว
- มีปัญหาเรื่องคู่ครอง (Marital conflict)
- เป็นโรคอารมณ์สองขั้วหรือไบโพลาร์ (Bipolar disorder)
- มีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคซึมเศร้าหรือมีความผิดปกติทางอารมณ์
- มีปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพของลูก
- มีปัญหาในการให้นมลูก
- เป็นการตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์หรือไม่ได้วางแผน
- มีความเครียดระหว่างช่วงที่ตั้งครรภ์ เช่น ป่วย ตกงาน
ซึ่งหากไม่ทำการรักษา ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดจะรบกวนความสัมพันธ์ระหว่างแม่และลูก และอาจเป็นสาเหตุให้เกิดปัญหาครอบครัวได้ โดย
- สำหรับแม่ – อาจกลายเป็นโรคซึมเศร้าเรื้อรัง (Chronic depressive disorder) หรือแม้จะได้ทำการรักษาได้ แต่ก็ยังเพิ่มความเสี่ยงในการโรคซึมเศร้าแบบรุนแรง (Major depression) ได้ในอนาคต
- สำหรับพ่อ – มีความเสี่ยงในการโรคซึมเศร้าเพิ่มตามแม่ไปด้วย
- สำหรับลูก – ลูกที่มีแม่ที่มีภาวะซึมเศร้าหลังคลอดและไม่ได้รับการรักษามักจะมีปัญหาเรื่องอารมณ์และพฤติกรรม เช่น กินยาก นอนยาก ร้องไห้หนัก และพัฒนาการด้านภาษาช้า
การป้องกันสามารถแยกออกเป็น 2 ช่วง ได้แก่
- ระหว่างที่ตั้งครรภ์ – แพทย์อาจให้ทำแบบทดสอบระหว่างการตั้งครรภ์และหลังคลอด หากมีอาการน้อยสามารถใช้การปรึกษา การเข้ากลุ่ม (Support groups) การกินยารักษาอาการซึมเศร้า (Antidepressants)
- หลังคลอด – แพทย์อาจให้มีการตรวจสอบอาการ เพราะยิ่งพบอาการเร็วเท่าไรก็จะยิ่งทำให้รักษาได้เร็วขึ้น
ในส่วนของการวินิจฉัยโรค แพทย์อาจให้ทำแบบทดสอบ ตรวจเลือด หรือทำการทดสอบอื่นๆ เพื่อหาสาเหตุของอาการ
แหล่งข้อมูล:
- Postpartum depression. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/postpartum-depression/symptoms-causes/syc-20376617 [2018, November 28].
- Postpartum Depression. https://www.webmd.com/depression/guide/postpartum-depression#1 [2018, November 28].
