มองโรค(โลก)แบบหมอสมศักดิ์ ตอน: กระดูกเคลื่อนทับเส้น

  • โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
  • 19 พฤศจิกายน 2556
  • Tweet

อาการปวดหลัง ปวดขาเป็นอาการที่พบบ่อยมากในผู้สูงอายุ และส่วนใหญ่ที่มาพบหมอก็บอกว่าสงสัยตนเองเป็นโรคกระดูกทับเส้นเกือบทั้งสิ้น ผมจึงอยากเล่าให้ฟังว่าโรคกระดูกทับเส้นคืออะไร

โรคกระดูกทับเส้น คือ โรคที่เกิดจากกระดูกสันหลังเสื่อม หรือหมอนรองกระดูกเคลื่อนไปกดทับเส้นประสาท พบบ่อยในผู้สูงอายุ หรือวัยแรงงานที่รูปแบบการทำงานต้องมีการยกหรือลากของหนักๆเป็นประจำ

โครงสร้างของกระดูกสันหลัง ไขสันหลังและเส้นประสาทที่ควรทราบ คือ ไขสันหลังซึ่งเป็นส่วนของระบบประสาทส่วนกลาง นำข้อมูลหรือสัญญาณประสาทต่างๆ จากสมองสู่ไขสันหลัง รากประสาท เส้นประสาทและกล้ามเนื้อเพื่อให้เกิดการทำงานของอวัยวะต่างๆ ไขสันหลังเป็นอวัยวะสำคัญซึ่งอยู่ภายในกระดูกไขสันหลังและกล้ามเนื้อที่แข็งแรง เพื่อป้องกันอันตรายต่างๆ

จากไขสันหลังจะมีรากประสาทและเส้นประสาทออกมาจากไขสันหลัง โดยรากประสาทและเส้นประสาทนั้นจะวิ่งรอดผ่านช่องว่างของกระดูกสันหลังออกมาจากไขสันหลัง โดยรากประสาทและเส้นประสาทนั้นจะวิ่งรอดผ่านช่องว่างของกระดูกสันหลังออกมา ระหว่างไขสันหลังแต่ละชิ้นจะมีหมอนรองกระดูกกั้นไว้เพื่อรับแรงกระเทือนเวลามีการเคลื่อนไหว เมื่ออายุที่เพิ่มมากขึ้น กระดูกเสื่อมมากขึ้น จะเกิดการเปลี่ยนแปลงรูปร่างของกระดูกสันหลัง มีแง่งหรือปุ่มกระดูกยื่นออกมากดทับรากประสาทหรือเส้นประสาท รวมทั้งหมอนรองกระดูกที่เคลื่อนออกมาเวลามีการยกหรือลากของหนักๆ มากดทับรากประสาทหรือเส้นประสาท

อาการที่ผิดปกติ คือ จะปวดร้าวจากเอวหรือบริเวณก้บกบร้าวมาที่ขา โดยเฉพาะบริเวณต้นขาด้านหลัง น่อง และด้านข้างของขา มีอาการมากเวลาเดินหรือยืนนานๆ ถ้านั่งพักหรือนอนอาการจะดีขึ้นมาก

ดังนั้น ผู้ป่วยที่ปวดหลังนั้นมีสาเหตุอื่นๆ อีกมาก เช่น กล้ามเนื้อหดตัวเกร็งตัว กล้ามเนื้อเคล็ดขัดยอก ปวดหลังจากการทำงาน กระดูกพรุน กระดูกบาง กระดูกทับเส้นหรือหมอนรองกระดูกเคลื่อนกดทับเส้นประสาทก็เป็นสาเหตุหนึ่งของการปวดหลัง

การดูแลร่างกายให้แข็งแรง ป้องกันกระดูกพรุน กระดูกบาง ทำกิจกรรมต่างๆ ให้ถูกวิธีก็ป้องกันอาการปวดหลังได้ และไม่ควรใช้ยาแก้ปวดเป็นประจำนะครับ