บอกเล่าเก้าสิบ ตอนที่ 30: ยาไม่เหมือนเดิม

  • โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
  • 25 พฤศจิกายน 2557
  • Tweet
บอกเล่าเก้าสิบ

ปัญหายาชนิดเดียวกันแต่คนละยี่ห้อจึงมีรูปร่าง สี ขนาด เม็ดไม่เท่ากัน เมื่อหมอสั่งให้ผู้ป่วยพอได้ยาต่างยี่ห้อก็จะต้องเกิดปัญหา คือ ผู้ป่วยไม่ยอมรับยาที่แตกต่างกัน ผู้ป่วยจะเริ่มมีอาการผิดปกติเมื่อได้ยาที่คนละยี่ห้อกัน น่าจะเป็นจากความรู้สึกที่คิดไปเองมากกว่า เพราะองค์ประกอบของยาเหมือนกัน ดังเรื่องที่ผมจะเล่าให้ฟัง

“คุณลุงวันนี้เป็นอย่างไรครับ มีอะไรผิดปกติหรือเปล่า มาก่อนนัดตั้ง 2 เดือน” คุณลุงเป็นโรคความดันสูงครับ ผมให้ยาลดความดันชื่อ แอมโลปีน (amlopine) ขนาด 5 มก. ทาน 1 เม็ด วันละครั้ง ผ่านไป 3 เดือน ควบคุมความดันโลหิตไม่ได้ จึงเพิ่มเป็นขนาด 10 มก. ทานวันละครั้ง โดยก่อนที่จะสั่งยาให้ก็ได้บอกคุณลุงไปแล้วว่า หมอจะปรับยาให้เพิ่มขึ้น เป็นยาตัวเดิมนะแต่เพิ่มความแรง คือ จาก 5 เป็น 10 มก. ผมก็นึกว่าคุณลุงเข้าใจ แต่ตรงกันข้าม คุณลุงไม่เข้าใจ จึงกลับมาก่อนนัดเพราะยาขนาด 5 กับ 10 มก. ต่างกัน

“อ้าว คุณลุง หมอก็อธิบายแล้วก่อนให้ยาคุณลุง ว่าหมอจะเพิ่มยาให้เป็นยาตัวเดิม แต่เพิ่มขนาดให้” คุณลุงก็บอกผมว่า “ลุงก็จำได้หมอบอกว่ายาตัวเดิม แต่เพิ่มขนาดให้ แต่พอได้ยาไปไม่เห็นมันจะเป็นตัวเดิมเลย เม็ดไม่เหมือนกัน จะเป็นตัวเดิมได้อย่างไร” ผมถึงกับหน้าหงายเลยครับ เจอลุงตอกกลับแบบนี้

คุณลุงพูดต่อ “ลุงก็คิดว่าหมอจะให้เป็นยาตัวเดิม 2 เม็ด หมอก็ให้มาเม็ดเดียวอีก ลุงจะหายได้อย่างไรหมอถ้าจะลืมหรือเปล่า บอกจะเพิ่มยาให้แต่กลับเปลี่ยนยา” ผมถึงบางอ้อเลยครับ ผมก็ปรับขนาดจาก 5 เป็น 10 มก. เพราะยามีขนาด 5 และ ขนาด 10 มก. ส่วนลุงเข้าใจว่ายาเดิมเพิ่มขนาดก็ต้องเป็น 5 มก. 2 เม็ด ไม่ใช่ 10 มก. 1 เม็ด

ผมจำเรื่องนี้ไว้สอนนักเรียนแพทย์เลยครับว่า เวลาแนะนำอะไรให้ผู้ป่วยนั้น ต้องชัดเจนที่สุด มิฉะนั้นจะเป็นแบบเรื่องนี้