บอกเล่าเก้าสิบ ตอนที่ 27: ใจฝ่อ

  • โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
  • 14 พฤศจิกายน 2557
  • Tweet
บอกเล่าเก้าสิบ

“ สวัสดีครับคุณหมอ พี่รู้สึกว่าอาการพี่แย่มากเลย ช่วง 2-3 เดือนนี้ มีอาการวิงเวียนศีรษะขณะปฏิบัติงานช่วยคุณหมอหน้าห้องตรวจ คุณหมอที่โรงพยาบาลตรวจพี่ก็ไม่พบความผิดปกติใดๆ เลย จึงส่งตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง พบว่ามีสมองฝ่อและมีหินปูนเกาะหลายจุดในสมอง หินปูนเกาะที่สมองพี่ขอย้ำ ผลตรวจเลือดของพี่ก็พบว่ามีตับอักเสบอีก พี่จำอะไรไม่ได้เลย พี่ต้องย้ายหน่วยงานใหม่ ภาระงานไม่หนักเหมือนก่อน ไม่ต้องรับผิดชอบมาก แต่พี่ก็ยังทำงานไม่ค่อยได้ พี่เป็นอะไรไม่ทราบคะหมอ ช่วยพี่ด้วยนะ” พี่พยาบาลท่านหนึ่ง จากโรงพยาบาลจังหวัดแห่งหนึ่ง ได้เล่าอาการให้ผมฟังพร้อมใบหน้าที่เศร้า เครียด ปนกับซึมเศร้า เศร้าหมอง และถือประวัติการตรวจรักษาพร้อมแผ่นฟิล์มเอ็กซเรย์ เอมอาร์ไอสมองด้วย ซึ่งเป็นภาพคุ้นตาผมมากในปัจจุบัน คือจะมีผู้ป่วยถือซองฟิล์มต่างๆ มามากมาย โดยผมมักจะให้ผู้ป่วยนำเอกสารซองฟิล์มวางไว้ก่อนเสมอ แต่ผู้ป่วยมักอยากให้ดูเป็นสิ่งแรก เพราะจะมีความข้องใจกับผลการตรวจที่ตรวจมามากมายหลายชนิด

ขั้นตอนทางการแพทย์ที่สำคัญต้องเริ่มจากการซักประวัติให้ละเอียด เพื่อให้การวิเคราะห์โรคหรือภาวะผิดปกติที่เป็นไปได้เบื้องต้นมากที่สุด จึงไปตรวจร่างกายต่อเพื่อยืนยันว่าโรคที่คิดไว้มีหลักฐานยืนยันหรือไม่ ถ้าข้อมูลเพียงพอก็สามารถให้การวินิจฉัยโรคได้ ถ้าไม่พอก็ต้องส่งตรวจเลือดหรือเอ็กซเรย์ต่ออีก ผมจึงเริ่มสอบถามประวัติจากพี่พยาบาล ได้ความว่าเมื่อประมาณ 2 เดือนก่อน ก็มีอาการวิงเวียนศีรษะรุนแรง หมุน อาเจียน แพทย์ได้ฉีดยาแก้วิงเวียนศีรษะให้ และยาแก้อาเจียน อาการก็ดีขึ้น แต่ยังมึนๆ งงๆ ศีรษะ หลังจากนั้นก็ยังไม่หาย หนักศีรษะตลอดเวลา แพทย์ไม่สบายใจว่าเป็นอะไรกันแน่ จึงส่งตรวจเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง จึงพบว่ามีสมองเหี่ยวเล็กน้อย แต่ที่แปลกใจคือมีหินปูนในสมอง 2 – 3 จุด จึงสร้างความตกใจให้กับแพทย์และผู้ป่วย จึงส่งตรวจเอมอาร์ไอสมองซ้ำอีก คราวนี้ก็ยิ่งตกใจมากขึ้นเพราะพบรอยโรคชัดเจนขึ้น จึงตรวจเลือดทุกอย่างรวมทั้งสารบ่งชี้มะเร็งด้วย ซึ่งก็ปกติดีทุกอย่าง หลังจากตรวจเอมอาร์ไอมา ผู้ป่วยก็รู้สึกความจำไม่ดี เดินไม่ตรง นอนไม่หลับ ทานอาหารไม่ได้ ผอมลงมากประมาณ 5 กิโลกรัมใน 1 เดือน จึงมาหาผมในวันนี้

เมื่อพบได้ตรวจร่างกายก็ไม่พบความผิดปกติใดๆ ร่วมกับประวัติที่มีอาการวิงเวียนเริ่มต้น ก็น่าจะเป็นแค่การวิงเวียนศีรษะธรรมดา จึงนำฟิล์มเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองเอมอาร์ไอ มาตรวจดูอย่างละเอียด ก็พบว่า จริงแล้วก็ไม่ได้มีอะไรมากมาย เป็นเพียงสมองที่เหี่ยวตามอายุ 58 ปี หินปูนที่เห็นก็เป็นไปตามอายุเช่นกัน (physiological calcification) ไม่ได้มีอะไรที่เป็นโรคเลย

จึงได้อธิบายให้ผู้ป่วยเข้าใจ ดูเหมือนพี่พยาบาลจะเข้าใจดี เริ่มมีสีหน้ายิ้มแย้มขึ้น ลดความวิตกกังวลไปได้มากเลย และเพื่อความมั่นใจผมก็ส่งตรวจหาสาเหตุของอาการวิงเวียนและตรวจดูระดับแคลเซียมฟอสเฟตและฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการเกิดหินปูน รวมทั้งภาวะตับอักเสบ ก็พบว่าทุกอย่างปกติหมด

พี่พยาบาลบอกกับผมว่ารู้อย่างนี้พี่มาหาหมอตั้งนานแล้ว พี่ทุกข์อยู่เป็นเดือนเลย วิตกกังวลว่าจะเป็นโรคโน้นโรคนี้ นอนไม่หลับ กินไม่ได้ เกือบจะเป็นบ้าไปแล้ว โชคดีจริงๆ ที่วันนี้ได้มาพบหมอ ถึงแม้พี่จะต้องเดินทางมาไกล รอหมอจนดึกพี่ก็ว่าคุ้ม

ผมก็บอกกับพี่พยาบาลว่า “สิ่งที่พี่เป็นวันนี้ ไม่แปลกครับผมพบเป็นประจำ ที่เราวิตกกังวลไปกับผลตรวจต่างๆ โดยเฉพาะการตรวจสมองมาและพบว่ามีสมองฝ่อ พอได้ยินคำนี้จากที่ความจำดี สมองเป็นเลิศ ก็จำอะไรไม่ได้ คิดอะไรก็ไม่ออก ใจก็สั่น กินก็ไม่ได้ นอนไม่หลับ จนผมมักจะแซวผู้ป่วยกลับไปว่าเป็นโรค ใจฝ่อ”