ท้องอืด (ตอนที่ 1)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 21 สิงหาคม 2557
- Tweet
ท้องอืดเป็นอาการที่เกิดขึ้นได้กับคนทั่วไป ตั้งแต่เกิดมาคงไม่มีใครแย้งว่าไม่เคยมีอาการท้องอืดอย่างแน่นอน เพราะแม้แต่เด็กทารกตัวน้อยๆ คุณแม่ยังต้องเอามหาหิงค์มาทาท้องเพื่อลดอาการท้องอืด นอกจากนี้ยังมีชาวอเมริกัน 1 ใน 10 คน ที่ยอมรับว่าตัวเองท้องอืดอยู่เป็นประจำ
ท้องอืด (Bloating) เป็นอาการผิดปกติของช่องท้องซึ่งมีลักษณะบวมขึ้นหรือขยายตัวขึ้น อาการที่พบมากที่สุดก็คือ รู้สึกอึดอัด ท้องแน่น หรือท้องป่อง (Distend) ซึ่งอาจเป็นสาเหตุทำให้ปวดท้อง (Abdominal pain) เกิดอาการเรอ (Belching) รู้สึกไม่สบาย มีส่วนน้อยที่ท้องอืดจะทำให้ปวดหรือเป็นสาเหตุให้หายใจลำบาก
อาการปวดที่เกิดจากท้องอืดจะเสียดแทง (Feel sharp) และทำให้ท้องเป็นตะคริว (Cramp) อาการปวดเหล่านี้อาจเกิดได้ทุกส่วนในร่างกายและสามารถเคลื่อนตำแหน่งไปได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งหากเกิดบริเวณหน้าอกด้านบนซ้ายก็อาจเข้าใจผิดว่าเป็นอาการเจ็บหัวใจ หรือถ้าเกิดบริเวณด้านขวาก็มักจะสับสนกับอาการไส้ติ่ง (Appendix) หรือถุงน้ำดี (Gallbladder)
อาการของแก๊สในท้องจะไม่เกิดร่วมกับอาการสะอึก (Hiccup) เพราะอาการสะอึกจะเป็นการปล่อยแก๊สที่อยู่ในทางเดินอาหารออกก่อนที่แก๊สจะไหลเข้าสู่ลำไส้และเป็นเหตุให้ท้องอืด
สาเหตุของอาการท้องอืดโดยทั่วไป ได้แก่
- กินมากเกินไป (Overeating) หรือกินอาหารที่มีไขมันมาก
- แพ้น้ำตาลแล็กโทส (Lactose intolerance) และน้ำตาลฟรุตโทส (fructose intolerance)
- แพ้อาหาร (Food allergy)
- กลืนอากาศ (Aerophagia)
- โรคลำไส้แปรปรวน (Irritable bowel syndrome)
- ทางเดินอาหารอุดตัน (Bowel obstruction)
- โรคกรดไหลย้อน (Gastroesophageal reflux disease = GERD)
- เกิดภาวะที่จำนวนของเชื้อแบคทีเรียเพิ่มขึ้นมากอย่างผิดปกติ (Small bowel bacterial overgrowth)
- น้ำหนักมาก (Weight gain)
- กินอาหารที่ทำให้เกิดแก๊ส (Gas-producing foods)
- ท้องผูก (Constipation)
- มีไขมันในช่องท้อง (Visceral fat)
- มีประจำเดือน (Menstruation) ปวดประจำเดือน (Dysmenorrhea)
- รังไข่มีถุงน้ำหลายใบ (Polycystic ovary syndrome = PCOS) มีซีสต์ที่รังไข่ (Ovarian cysts)
- โรคถุงผนังลำไส้ใหญ่ (Diverticulosis)
- โรคแพ้กลูเตน (Celiac Disease)
- กินยาบางชนิด เช่น ยาที่ใช้รักษาโรคลำไส้อักเสบ (Crohn's Disease) หรือทางเดินอาหารอุดตัน (Bowel obstruction) ยาลดความอยากอาหาร (Phentermine) ยารักษาเบาหวาน (Acarbose)
แหล่งข้อมูล
1. Bloating. http://en.wikipedia.org/wiki/Bloating [2014, August 20].
2. Abdominal bloating. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003123.htm [2014, August 20].