ดื้อยาแอนติไบโอติค (ตอนที่ 4)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 10 ธันวาคม 2558
- Tweet
ยาปฏิชีวนะส่วนใหญ่ถ้าใช้ถูกวิธีก็จะไม่เกิดปัญหา อย่างไรก็ดียาปฏิชีวนะสามารถทำให้เกิดผลข้างเคียงได้ โดยเฉพาะกับระบบย่อยอาหารที่เกิดขึ้น 1 ใน 10 คน โดยผลข้างเคียงนี้จะไม่รุนแรงและหายไปเมื่อหยุดยา ซึ่งผลข้างเคียงดังกล่าว ได้แก่
- รู้สึกไม่สบาย
- ท้องเสีย
- ท้องอืดและอาหารไม่ย่อย
- ปวดช่องท้อง
- เบื่ออาหาร
- ติดเชื้อราในปาก ทางเดินอาหาร และช่องคลอด
ส่วนกรณีการแพ้ยาปฏิชีวนะในระดับอ่อนถึงระดับปานกลางนั้นเกิดขึ้นประมาณ 1 ใน 15 คน โดยเฉพาะจากการใช้ยา Penicillin และ ยา Cephalosporins ซึ่งอาจแสดงในลักษณะ
- เป็นผื่นคัน ลมพิษ (Urticaria / hives)
- ไอ
- หายใจลำบากและมีเสียงฟืดฟาดหรือฮืดฮาด (Wheezing)
- แน่นคอ ซึ่งสามารถเป็นสาเหตุทำให้หายใจลำบาก
สำหรับการแพ้ยาปฏิชีวนะในระดับรุนแรงนั้น สามารถเกิดขึ้นได้ประมาณ 1-5 คน ใน 10,000 คน ซึ่งอาจทำให้เสียชีวิตได้ หรือที่เรียกว่า การแพ้แบบรุนแรง (Anaphylaxis) โดยอาการเบื้องต้นจะเหมือนอาการแพ้ข้างต้นและจะพัฒนาเป็นอาการแพ้แบบรุนแรง ดังนี้
- หัวใจเต้นเร็ว
- หายใจลำบากเพราะคอบวมและแน่น
- เกิดความรู้สึกหวาดวิตก (Apprehension) และกลัวทันทีทันใด
- ความดันโลหิตตกอย่างรวดเร็ว ซึ่งสามารถทำให้วิงเวียนศีรษะ (Light-headed) และสับสน (Confused)
- หมดสติ (Unconsciousness)
นอกจากนี้ยังมีตัวอย่างของผลข้างเคียงจากการใช้ยาปฏิชีวนะที่อาจเกิดขึ้น (แต่พบได้น้อย) เช่น
- การสร้างตัวของก้อนนิ่ว (จากการกินยา Sulphonamides)
- เลือดจับตัวเป็นลิ่ม (จากการกินยา Cephalosporins)
- ไวต่อแสงแดด (จากการกินยา Tetracyclines)
- หูหนวก (จากการกินยา Erythromycin และ ยา Aminoglycosides)
แหล่งข้อมูล
1. Antibiotics. http://www.nhs.uk/conditions/Antibiotics-penicillins/Pages/Introduction.aspx[2015, December 9].
2. Antibiotics - Side effects. http://www.nhs.uk/Conditions/Antibiotics-penicillins/Pages/Side-effects.aspx [2015, December 9].
3. Antibiotics: How Do Antibiotics Work? http://www.medicalnewstoday.com/articles/10278.php[2015, December 9].
