article detail

ดีคอลเจน (Decolgen)

• โดย เภสัชกร อภัย ราษฎรวิจิตร
• 25 พฤศจิกายน 2557
• Tweet

• บทนำ
• ยาดีคอลเจนมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) อย่างไร?
• ยาดีคอลเจนมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?
• ยาดีคอลเจนมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?
• ยาดีคอลเจนมีขนาดรับประทานอย่างไร?
• เมื่อมีการสั่งยาควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?
• หากลืมรับประทานยาควรทำอย่างไร?
• ยาดีคอลเจนมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?
• มีข้อควรระวังการใช้ยาดีคอลเจนอย่างไร?
• ยาดีคอลเจนมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?
• ควรเก็บรักษายาดีคอลเจนอย่างไร?
• ยาดีคอลเจนมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?
• บรรณานุกรม

• ยารักษาโรค (Pharmaceutical drug)
• ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด
• โรคหวัด (Common cold)
• ไซนัสอักเสบ โพรงอากาศข้างจมูกอักเสบ (Sinusitis)
• ยาลดไข้ ยาแก้ไข้ (Antipyretics) และยาแก้ปวด (Analgesic or Pain Killer)
• กลุ่มยาแก้ปวด และยาพาราเซตามอล (Analgesics and Paracetamol)
• ยาแก้แพ้ ยาลดน้ำมูก ยาแอนติฮิสตามีน (Antihistamine drug)

ทั่วไป

ดีคอลเจน (Decolgen) เป็นชื่อการค้าของยาเม็ดที่ใช้บำบัดรักษาอาการของไข้หวัด/โรคหวัด ในประเทศไทยมีขึ้นทะเบียนอยู่ 2 สูตรตำรับ คือ

- ‘Decolgen tab’ จัดอยู่ในหมวดยาทั่วไปที่ไม่ใช่ยาอันตราย ประกอบด้วยตัวยาสำคัญ คือ Paracetamol 500 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 2 มิลลิกรัมต่อเม็ด

- และ ‘Decolgen prin tab’ มีตัวยาลดน้ำมูกเพิ่มเข้ามาจากสูตรแรกและถูกขึ้นทะเบียนเป็นยาอันตราย มีส่วนประกอบของตัวยาสำคัญ คือ Paracetamol 500 มิลลิกรัม + Phenylephrine HCl 10 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 2 มิลลิกรัมต่อเม็ด

สามารถหาซื้อยานี้ทั้ง 2 สูตรตำรับยาได้ตามร้านขายยาทั่วไป ด้วยเป็นที่รู้จักของคนไทยมาหลายสิบปี หลายครอบครัวได้ซื้อหาและเก็บไว้เป็นยาประจำบ้าน เราสามารถพบเห็นสูตรตำรับที่มีองค์ประกอบคล้ายคลึงกับตำรับยาดีคอลเจนอีกมากมายหลายชื่อการค้า (ที่คุ้นเคยได้แก่ ยาทิฟฟี่/Tiffy) ผู้บริโภคสามารถสอบถามข้อมูลและขอคำแนะนำการใช้ยาหมวดนี้จากเภสัชกรใกล้บ้านหรือใช้ยาตามคำสั่งแพทย์

ยาดีคอลเจนมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) อย่างไร?

ยาดีคอลเจนมีสรรพคุณบรรเทาอาการไข้หวัด/โรคหวัด ไซนัสอักเสบ ไข้ละอองฟาง ลดอาการคัดจมูกเนื่องจากน้ำมูกมาก

ยาดีคอลเจนมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?

กลไกการออกฤทธิ์ของยาดีโคลเจนคือ

• ตัวยา Paracetamol จะช่วยบรรเทาอาการไข้ (ยาลดไข้) และบรรเทาอาการปวด (ยาแก้ปวด)
• ส่วน Chlorpheniramine จะลดอาการแพ้ (ยาแก้แพ้) ต่างๆ เช่น ไอ จาม
• และ Phenylephrine จะช่วยลดปริมาณน้ำมูกที่เป็นเหตุให้คัดจมูกและหายใจไม่สะดวก

จากกลไกของยาดังกล่าวจึงทำให้เกิดฤทธิ์ของการรักษาตามสรรพคุณ

ยาดีคอลเจนมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?

ก. ยาดีคอลเจนมีรูปแบบการจัดจำหน่ายดังนี้

• ยาเม็ดที่ผสมยาลดไข้ + ยาแก้แพ้: Paracetamol 500 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 2 มิลลิกรัม/เม็ด
• ยาเม็ดที่ผสมยาลดไข้ + ยาลดน้ำมูก + ยาแก้แพ้: Paracetamol 500 มิลลิกรัม + Pheny lephrine HCl 10 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 2 มิลลิกรัม/เม็ด

ข. สำหรับยาที่มีชื่อการค้าอื่นและมีส่วนผสมที่ใกล้เคียงกันมีดังนี้

• ยาเม็ดที่ผสมยาลดไข้ + ยาแก้แพ้: Paracetamol 300 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 1 มิลลิกรัม/เม็ด
• ยาเม็ดที่ผสมยาลดไข้ + ยาลดน้ำมูก + ยาแก้แพ้:
  • Paracetamol 500 มิลลิกรัม + Pheny lephrine 12.5 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 2 มิลลิกรัม/เม็ด
  • Paracetamol 500 มิลลิกรัม + Phenylephrine 7.5 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 2 มิลลิกรัม/เม็ด
  • และ Paracetamol 325 มิลลิกรัม + Phenylephrine 10 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 2 มิลลิกรัม/เม็ด
• ยาแคปซูลที่ผสมยาลดไข้+ ยาแก้แพ้:
  • Paracetamol 300 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 2 มิลลิกรัม/แคปซูล
  • และ Paracetamol 250 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 2 มิลลิกรัม/แคปซูล
• ยาน้ำที่ผสมยาลดไข้+ ยาแก้แพ้: Paracetamol 120 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 2 มิลลิกรัม/5 มิลลิลิตร
• ยาน้ำที่ผสมยาลดไข้+ ยาลดน้ำมูก + ยาแก้แพ้:
  • Paracetamol 120 มิลลิกรัม + Phenylephrine HCl 5 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 2 มิลลิกรัม/5 มิลลิลิตร
  • และ Paracetamol 120 มิลลิกรัม + Phenylephrine HCl 5 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 1 มิลลิกรัม/5 มิลลิลิตร
• ยาน้ำที่ผสมยาลดไข้+ ยาแก้ไอ + ยาแก้แพ้:
  • Paracetamol 150 มิลลิกรัม + Dextromethorphan 1 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 1 มิลลิกรัม/5 มิลลิลิตร
  • และ Paracetamol 150 มิลลิกรัม + Dextromethorphan 10 มิลลิกรัม + Chlorpheniramine maleate 1 มิลลิกรัม/5 มิลลิลิตร

ยาดีคอลเจนมีขนาดรับประทานอย่างไร?

ยาดีคอลเจนมีขนาดรับประทานดังนี้

ก. Decolgen tab:

• ผู้ใหญ่: รับประทานครั้งละ 2 เม็ดวันละ 3 - 4 ครั้ง
• เด็กอายุ 7 - 12 ปี: รับประทานครั้งละ 1 เม็ดวันละ 3 - 4 ครั้ง
• เด็กอายุต่ำกว่า 7 ปี: ไม่มีข้อมูลที่แน่ชัดในการใช้ยานี้ในเด็กอายุต่ำกว่า 7 ปี ดังนั้นการใช้ยานี้ในเด็กกลุ่มนี้ต้องอยู่ในดุลพินิจของแพทย์เท่านั้น

ข. Decolgen prin tab:

• ผู้ใหญ่: รับประทานครั้งละ 1 - 2 เม็ดทุก 4 - 6 ชั่วโมง
• เด็กอายุมากกว่า 12 ปี: รับประทานครั้งละ 1 เม็ดทุก 4 - 6 ชั่วโมง
• เด็กอายุต่ำกว่า 12 ปี: ไม่มีข้อมูลเรื่องขนาดยาที่แน่ชัด ดังนั้นการใช้ยานี้ในเด็กกลุ่มนี้จึงอยู่ในดุลพินิจของแพทย์เท่านั้น

*****หมายเหตุ:

• สามารถรับประทานยาดีคอลเจนก่อนหรือพร้อมอาหารหรือหลังอาหารก็ได้
• Decolgen tab เหมาะกับอาการไข้หวัด/โรคหวัด ที่มีอาการแพ้เช่น ไอ จาม ร่วมด้วย
• Decolgen prin tab เหมาะกับอาการไข้หวัด ที่มีอาการแพ้เช่น ไอจามและที่มีน้ำมูกมาก

เมื่อมีการสั่งยาควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?

เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิดที่รวมถึงยาดีคอลเจน ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกร ดังนี้

• ประวัติแพ้ยาทุกชนิดเช่น กินยาแล้ว คลื่นไส้มาก ขึ้นผื่น หรือแน่นหายใจติดขัด/หายใจลำบาก
• มีโรคประจำตัวต่างๆรวมทั้งกำลังกินยาอะไรอยู่ เพราะยาดีคอลเจนอาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้น หรือเกิดปฏิกิริยาระหว่างยากับยาอื่นๆที่กินอยู่ก่อน
• หากเป็นสุภาพสตรีควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะตั้งครรภ์หรือกำลังให้นมบุตร เพราะยาหลายประ เภทสามารถผ่านทางน้ำนมหรือรกและเข้าสู่ทารก จนก่อให้เกิดผลข้างเคียงได้

หากลืมรับประทานยาควรทำอย่างไร?

หากลืมรับประทานยาดีคอลเจนสามารถรับประทานยาเมื่อนึกขึ้นได้ ถ้าเวลาใกล้เคียงกับการรับประทานยาในมื้อถัดไป ไม่จำเป็นต้องเพิ่มปริมาณยาเป็น 2 เท่า

ยาดีคอลเจนมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?

ยาดีคอลเจนสามารถก่อให้เกิดผลไม่พึงประสงค์ (ผลข้างเคียง/อาการข้างเคียง) ดังนี้เช่น ง่วงนอน วิงเวียน ปากแห้ง บางคนอาจพบอาการผื่นคันตามมา

มีข้อควรระวังการใช้ยาดีคอลเจนอย่างไร?

มีข้อควรระวังการใช้ยาดีคอลเจนดังนี้

• ห้ามใช้ในผู้ที่แพ้ยานี้
• ห้ามใช้กับผู้ป่วยโรคไทรอยด์ฮอร์โมนสูง (ต่อมไทรอยด์เป็นพิษ) ผู้ป่วยความดันโลหิตสูง ผู้ป่วยโรคหลอดเลือด ผู้ที่มีโรคไต
• ห้ามใช้ร่วมกับยากลุ่ม MAOIs
• ระวังการใช้ยานี้กับผู้ป่วยโรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคต้อหิน ผู้ที่มี ตับ - ไต ทำงานผิดปกติ
• ขณะใช้ยานี้อาจมีอาการง่วงนอนและวิงเวียน ต้องเพิ่มความระวังหากต้องขับขี่ยวดยานพาหนะหรือต้องทำงานที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมเครื่องจักร
• ระวังการใช้ยานี้ในสตรีมีครรภ์และสตรีที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร การใช้ยาในผู้ป่วยกลุ่มนี้จะต้องเป็นไปตามคำสั่งของแพทย์เท่านั้น ห้ามมิให้ไปซื้อหายามารับประทานเอง
• ระวังการใช้ยานี้ในเด็กโดยเฉพาะในเด็กอายุต่ำกว่า 7 ปีต้องอยู่ในดุลพินิจของแพทย์เท่านั้น
• ห้ามใช้ยาหมดอายุ

***** อนึ่ง ทุกคนต้องตระหนักถึงความปลอดภัยจากการใช้ ”ยา” ที่รวมถึงยาแผนปัจจุบันทุกชนิด (รวมยาดีคอลเจนด้วย) ยาแผนโบราณทุกชนิด และสมุนไพรต่างๆเสมอ เพราะยามีทั้งให้คุณและให้โทษ ดังนั้นเมื่อมีการใช้ยาทุกครั้ง ควรต้องปฏิบัติตามข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิดเสมอ (อ่านเพิ่มเติมได้ในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด) รวมทั้งควรต้องปรึกษาเภสัชกรประจำร้านขายยาก่อนซื้อยาใช้เองเสมอด้วยเช่นกัน

ยาดีคอลเจนมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?

การใช้ยาดีคอลเจนร่วมกับยาต้านฮีสตามีน (Antihistamine) อาจทำให้เกิดฤทธิ์ของการกดประสาทส่วนกลางหรือสมองเพิ่มมากขึ้น จนเป็นเหตุให้มีอาการวิงเวียน ง่วงนอนมากกว่าเดิม หากไม่มีความจำเป็นใดๆควรหลีกเลี่ยงการใช้ร่วมกัน

การใช้ยาดีคอลเจนร่วมกับยากลุ่ม MAOIs สามารถทำให้ยาดีคอลเจนออกฤทธิ์ได้ยาวนานขึ้น และส่งผลต่อการรักษารวมถึงอาการข้างเคียง/ผลข้างเคียงของยาดีคอลเจนที่อาจติดตามมา จึงควรหลีกเลี่ยงการใช้ยากลุ่มดังกล่าวร่วมกัน

การใช้ยาดีคอลเจนร่วมกับยาต้านการแข็งตัวของเลือด เช่น Warfarin ส่วนประกอบที่เป็น Paracetamol ของยาดีคอลเจนอาจทำให้ฤทธิ์ของยาต้านการแข็งตัวของเลือดเพิ่มมากขึ้นจนเสี่ยงต่อภาวะเลือดออกง่าย หากมีความจำเป็นต้องใช้ยาร่วมกันแพทย์จะปรับขนาดรับประทานให้เหมาะสมเป็นกรณีๆไป

ควรเก็บรักษายาดีคอลเจนอย่างไร?

ควรเก็บยาดีคอลเจนภายใต้อุณหภูมิที่ต่ำกว่า 30 องศาเซลเซียส (Celsius) ห้ามเก็บยาในช่องแช่แข็งของตู้เย็น เก็บยาในภาชนะที่ปิดมิดชิด พ้นแสงแดด ความร้อนและความชื้น เก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง และไม่ควรเก็บยาในห้องน้ำ

ยาดีคอลเจนมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?

ยาดีคอลเจนที่จำหน่ายในประเทศไทย มียาชื่อการค้าอื่นและบริษัทผู้ผลิต เช่น

บรรณานุกรม

1 http://www.mims.com/Thailand/drug/search/?q=paracetamol%20%2B%20chlorpheniramine[2014,Nov8]
2 http://www.mims.com/Thailand/drug/info/Decolgen/decolgen-decolgen%20prin?type=brief [2014,Nov8]
3 http://www.reviewstream.com/reviews/?p=73995 [2014,Nov8]
4 http://www.amazon.com/Decolgen-Prin-Tablets-Sachets-Each/dp/B00AP3HZ4G [2014,Nov8]
5 http://www.alagangpinoy.com.ph/products/id/Decolgen-379 [2014,Nov8]