ลมชัก:ชักจากไข้ในวัยเด็ก
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 14 ตุลาคม 2559
- Tweet
ชักจากไข้ในวัยเด็กนั้นเป็นภาวะที่พบบ่อย และทำให้พ่อแม่ของเด็กมีความกังวลใจอย่างมาก กลัวว่าลูกจะเป็นโรคลมชัก จะโง่หรือไม่ จะเรียนหนังสือได้หรือไม่ เรามาทำความรู้จักภาวะนี้ให้ดีครับ
ความจริงที่ต้องรู้
- ภาวะชักจากไข้ไม่ใช่โรคลมชัก เพราะถ้าไม่มีไข้ขึ้นสูงก็ไม่ชักซ้ำ จึงไม่มีความจำเป็นต้องรักษาด้วยการทานยากันชักระยะยาวหลายๆ ปี
- ภาวะนี้จะเกิดขึ้นกับเด็กที่มีไข้สูงมากกว่า 38 องศาเซลเซียส โดยที่ไม่มีโรคหรือสาเหตุอื่นๆ ที่ทำให้เกิดอาการชัก
- พบบ่อยในเด็กอายุ 6 เดือนถึง 5 ขวบ
- อาการชักมักพบบ่อยในช่วง 24 ชั่วโมงแรกของไข้ขึ้นสูง และมักไม่มีการชักซ้ำ
อาการชักมี 2 แบบ
- รูปแบบที่ 1 การชักเกร็งกระตุกทั่วทั้งตัว ชักนานไม่เกิน 5 นาที เป็นเพียงครั้งเดียว ไม่มีความผิดปกติทางระบบประสาทอื่นๆ
- รูปแบบที่ 2 ชักแบบเฉพาะส่วนของร่างกาย นานมากกว่า 15 นาที อาจเป็นมากกว่า 1 ครั้งใน 24 ชั่วโมง อาจพบความผิดปกติทางระบบประสาทอื่นๆ ร่วมด้วย
สิ่งที่ไม่ควรทำ
- การปฐมพยาบาลที่ไม่ถูกต้อง โดยการงัดปาก ใช้ช้อน นิ้วมือ วัสดุแข็งงัดปากเด็ก เพราะนอกจากจะไม่เกิดประโยชน์แล้ว ยังก่อให้เกิดโทษกับเด็กด้วย
- ป้อนยาขณะเด็กชัก เพราะจะทำให้เด็กมีอาการสำลักยา และเกิดอันตรายได้
- ใช้น้ำเน็นเช็ดตัว หรือน้ำแข็งประคบ เพราะจะทำให้หลอดเลือดบริเวณผิวหนังหดตัว อุณหภูมิยิ่งไม่ลดลง
- ใส่เสื้อผ้าหนาๆ เพราะยิ่งทำให้ไข้ไม่ลดลง ควรใส่เสื้อผ้าบางๆ จะได้ระบายความร้อนได้อย่างดี
การปฐมพยาบาลที่ถูกต้อง
- คลายเสื้อผ้าให้หลวมๆ เพื่อการระบายความร้อนได้ง่าย
- ขณะชักให้จับเด็กนอนตะแคง หัวต่ำ เพื่อป้องกันการสำลักน้ำลาย หรืออาหารที่ค้างในปาก
- ขณะชักถ้าเด็กอ้าปาก ก็ให้ดูว่ามีอาหารค้างอยู่ในปากหรือไม่ ถ้ามีก็พยายามเอานิ้วมือล้วงออก แต่ถ้าเด็กกัดปากอยู่ ห้ามงัดปาก
- เช็ดตัวด้วยผ้าขนหนูชุบน้ำประปาพอหมาดๆ ถูเบาๆ บ่อยๆ ทุกส่วนของร่างกาย โดยเฉพาะบริเวณข้อพับ รักแร้ ซอกคอ
- ถ้ามีอาการชักนานมากกว่า 5 นาที หรือเด็กซึมมาก ให้นำส่งโรงพยาบาล
ชักจากไข้ในวัยเด็ก ไม่ใช่โรคลมชัก ไม่ต้องทานยากันชัก
ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
อายุรแพทย์ประสาทวิทยา