จิตวิทยาในชีวิตประจำวัน - ภาคที่ 2
จิตวิทยาวัยรุ่น ตอนที่ 6 : สาววัยเจริญพันธุ์

  • โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
  • 16 กรกฎาคม 2557
  • Tweet
จิตวิทยาวัยรุ่น

สาววัยรุ่นทุกคนต้องการเจริญเติบโตเป็นสาวเต็มตัวในที่สุด ซึ่งหมายถึงการผ่าน “วัยเจริญพันธุ์” (Puberty) และประสบการณ์การเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย ที่เกิดขึ้นระหว่างอายุ 9 ขวบถึง 13 ปี อันเป็นจุดเริ่มต้นของวัยเจริญพันธุ์ในเด็กสาว โดยที่อายุถัวเฉลี่ยอยู่ที่ 10.5 ปี หรือประมาณ 2 ปี ก่อนหนุ่มวัยรุ่น การเปลี่ยนแปลงดังกล่าว มีจุดที่น่าสนใจ 3 ประการดังนี้

  1. วัยเจริญพันธุ์ เริ่มต้นจากการเจริญการเติบโตทางร่างกาย (Physical growth) ซึ่งสังเกตได้จากการเพิ่มขึ้นของส่วนสูง ที่เริ่มต้น ณ อายุถัวเฉลี่ย 9.6 ปี ซึ่งเป็นระยะเวลาประมาณ 6 - 12 เดือน ก่อนจุดเริ่มต้นของพัฒนาการที่หน้าอก
  2. วัยเจริญพันธุ์ ก่อให้เกิดกระบวนการทางสรีรวิทยา (Physiological process) ซึ่งยังผลให้สาววัยรุ่นบรรลุความพร้อมทางเพศ (Sexual maturity) และเกี่ยวข้องกับการมีประจำเดือนเป็นครั้งแรก (Menarche)
  3. วัยเจริญพันธุ์ ส่งสัญญาณของการเปลี่ยนแปลงในร่างกายของสาววัยรุ่น ในขณะที่เธอพัฒนาลักษณะเฉพาะทางเพศในระดับรอง (Secondary sexual characteristics) อาทิ ระดับเสียงที่เปลี่ยนไป [ลักษณะเฉพาะทางเพศในระดับหลัก (Primary) ได้แก่อวัยวะเพศในระบบสืบพันธุ์]

เดือนแรกที่สาววัยรุ่นมีประจำเดือน (Menstrual period) เป็นสัญญาณสำคัญของการตกไข่ (Ovulation) ที่อาจเกิดปฏิสนธิ (Conceive) ขึ้น แล้วสาววัยรุ่นก็จะมีศักยภาพของการตั้งครรภ์ได้

ในสหรัฐอเมริกา การมีประจำเดือนครั้งแรกเกิดขึ้นเมื่ออายุถัวเฉลี่ยที่ 12.5 ปี ประมาณ 2.5 ปี หลังจากจุดเริ่มต้นที่หน้าอกเริ่มใหญ่ขึ้น ด้วยเหตุผลทางอาหารการกิน การออกกำลังกาย ความเครียดภายในครอบครัว และ จีน/ยีน (Gene) อายุของการมีประจำเดือนครั้งแรก จึงแตกต่างไปตามแต่ละสังคม [และในแต่ละประเภท]

การมีประจำเดือนเป็นครั้งแรก เกิดจากบริเวณของสมองที่เรียกว่า Hypothalamous ซึ่งกระตุ้นต่อมสมอง (Pituitary gland) ในการผลิตฮอร์โมน ที่เดินทางไปทั่ว “ธารเลือด” (Blood stream) ฮอร์โมนเหล่านี้กระตุ้นให้รังไข่ เพิ่มทวีคูณการผลิตฮอร์โมนเพศหญิง (Estrogen) ณ วัยเจริญพันธุ์ ระดับฮอร์โมนเพศหญิงเพิ่มขึ้นถึง 8 เท่าตัว ซึ่งกระตุ้นพัฒนาการของลักษณะเฉพาะทางเพศ

โดยเฉพาะลักษณะเฉพาะทางเพศในระดับรอง อันได้แก่พัฒนาการที่เกิดจากการเพิ่มขึ้นของการคัดหลั่ง (Secretion) ของฮอร์โมนเพศหญิง อาทิ การเกิดขนที่บริเวณหัวหน่าว (Pubic hair) การขยายตัวของหน้าอก และสะโพก ในสาววัยรุ่น จุดเริ่มต้นของลักษณะเฉพาะดังกล่าว อยู่ที่อายุถัวเฉลี่ย 10.5 ปี (จากช่วงอายุ 9 ปีถึง 18 ปี) แล้วต่อเนื่องเป็นเวลาประมาณ 4.5 ปี

ผลการวิจัยแสดงว่า สาววัยรุ่นที่บรรลุวัยเจริญพันธุ์แต่เนิ่นๆ หรือมีความพร้อมทางเพศเร็วกว่าพื่อน อาจเป็นคนขี้อาย และเก็บตัว (Introvert) มีทักษะทางสังคม (Social skills) ต่ำ และลองสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์ก่อนเพื่อนร่วมชั้นเดียวกัน อาจเป็นเพราะการเจริญเติบของร่างกายที่เริ่มเป็นผู้ใหญ่ แต่ทางจิตใจยังมิได้พัฒนาอุปนิสัยส่วนบุคคล (Personality trait) และทักษะทางสังคม ที่จำเป็นต่อการทำงานตามปรกติ

แหล่งข้อมูล

1. Plotnik, Rod. (2002). Introduction to Psychology (6th Ed). Pacific Grove, CA: Wadsworth-Thompson Learning.
2. Sexual characteristics - http://en.wikipedia.org/wiki/Sexual_characteristics [2014, July 15].