จิตวิทยาในชีวิตประจำวัน - ภาคที่ 3 จิตวิทยาผู้ใหญ่ ตอนที่ 8 : วัยการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่
- โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
- 7 มิถุนายน 2558
- Tweet
เมื่อวัยรุ่นมีอายุย่างเข้า 20 ปี เขาจะเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญๆ ในชีวิต อาทิ การตัดสินใจในเรื่องการเรียนต่อในอุดมศึกษา การย้ายออกจากบ้านเป็นครั้งแรกในชีวิตไปอยู่ตามหอพัก การเลือกวิชาเอกหรือวิชาชีพ การเข้าสู่ตลาดแรงงานเป็นครั้งแรก และการแสวงหาความสัมพันธ์อย่างจริงจัง (Serious relationship) กับเพศตรงข้าม
ช่วงอายุ 20 ปีขึ้นไป ก็เป็นระยะเวลาของพัฒนาการด้านความสามารถในการบริหาร (Executive abilities) อาทิ การคิด การวางแผน การตัดสินใจ และการจดจำ โดยมีศักยภาพสูง ส่วนหนึ่งเป็นเพราะสมองส่วนหน้า (Pre-frontal cortex) ได้รับการพัฒนาอย่างเต็มที่ ความสามารถดังกล่าว ยังดำรงอยู่จนถึงช่วงอายุ 30 ปี ซึ่งเป็นจุดสูงสุด (Peak)
ต่อไปนี้เป็นเรื่องราวของสาวชาวอเมริกันชื่อ ซูซาน (Susan) ผู้ได้วาดความฝันไว้ว่า เมื่อเธอสำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยแล้ว เธอจะแต่งงาน และมีครอบครัวที่อบอุ่น แต่สิ่งที่เธอมิได้คาดคิดมาก่อน คือความทุกข์ (Pain) ที่มาพร้อมกับความสุข (Joy) ในชีวิตจริงของความเป็นผู้ใหญ่ (Adulthood) ทั้งหมดเกิดขึ้นกับเธอก่อนที่จะมีอายุ 40 ปี ด้วยซ้ำ
“ฉันจำได้ว่า ยืนอยู่บนเวทีต่อหน้าเพื่อนนักเรียน ฉันกำลังคิด ‘นี่เกิดขึ้นกับฉันจริงๆ หรือ?’ เป็นปีมัธยมศึกษาปีที่ 5 ฉันได้รับการคัดเลือกให้เป็นราชินีของรุ่น (Prom queen) มันช่างเหมือนเทพนิยายเหลือเกิน . . . แล้วฉันถึงกลับร้องไห้ เมื่อฉันสำเร็จการศึกษามัธยมปลาย แต่ก็ตื่นเต้นมากกว่าที่จะได้ย้ายออกจากบ้านไปอยู่หอพักมหาวิทยาลัย . . .
“ฉันดีใจมากที่จะได้เป็นอิสระจากพ่อแม่ ฉันเป็นคนมีเหตุผล (Sensible) และสุขุมรอบคอบ (Level-head) ฉันจึงเริ่มกิน-เที่ยว (Dating) อย่างจริงจังกับผู้ชายที่มีอุปนิสัยตรงกันข้ามกับฉัน เขาเป็นคนรักสนุก ชอบหยอกล้อ (Kidding) และอวดดี (Cocky) ฉันพบเขาในเดือนมกราคม รับหมั้นเขาในเดือนกุมภาพันธ์ และแต่งงานกับเขาในเดือนกันยายน ของปีเดียวกัน [มันเกิดขึ้นช่างรวดเร็วเหลือเกิน] . . .
“เมื่อฉันมองย้อนหลัง 5 ปีหลังการแต่งงาน ฉันเริ่มรู้ว่า ชีวิตแต่งงานของฉันพอไปได้ แต่ไม่ถึงกับดีนัก ที่ดีเยี่ยมก็เห็นจะเป็นลูก 2 คน แต่ที่ยอดแย่ ก็คือการหย่าร้างกับสามี ที่นอกใจฉันช่วงที่ฉันตั้งท้องลูกคนที่ 2 เราหย่ากันทันทีที่ฉันคลอดลูกคนที่ 2 มันเป็นความรู้สึกรันทดที่ต้องกลับมาใช้ชีวิตไร้คู่ (Single) พร้อมลูก 2 และแถมตกงานอีก . . .
“ในเวลาต่อมา ลูกชายอายุ 12 ปีของฉันป่วยด้วยเนื้องอกในสมอง (Brain tumor) และถึงแก่ความตายหลังจากที่ทนทุกข์ทรมานอยู่ 2 ปี ใครเขาเตรียมใจรับมือกับความตายของลูกบ้าง? [ชีวิตช่างโหดร้ายเหลือเกิน] หากปราศจากความช่วยเหลือของพ่อแม่และเพื่อนๆ ฉันคงไม่มีชีวิตอยู่รอดมาถึงทุกวันนี้ . . .
“วันนี้ ฉันอายุ 40 ปีแล้ว ลูกสาวและฉันเป็นปรกติสุขดี ฉันคิดถึงการแต่งงานใหม่เหมือนกัน แต่ฉันไม่รู้ว่า ฉันจะแต่งงานใหม่หรือไม่ เพราะฉันก็ชอบชีวิตอิสระที่เป็นอยู่ทุกวันนี้ กลับมาพบกันฉันอีกครั้งเมื่อฉันอายุ 70 ปี แล้วฉันจะเล่าให้ฟังว่า เกิดอะไรขึ้นกับฉันบ้าง”
ซูซานได้ผ่านช่วงเวลาของการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในชีวิต ทั้งทางร่างกาย การรับรู้ (Cognitive) บุคลิกภาพ และทางสังคม เป็นช่วงเวลาของการเปลี่ยนผ่าน (Transition) จากวัยรุ่น (Adolescence) ไปสู่วัยผู้ใหญ่เต็มตัว
แหล่งข้อมูล
- Plotnik, Rod. (2002). Introduction to Psychology (6th Ed). Pacific Grove, CA: Wadsworth -Thompson Learning.
- Adult - http://en.wikipedia.org/wiki/Adult [2015, June 6].
