จิตวิทยาในชีวิตประจำวัน - ภาคที่ 4 จิตวิทยาผู้สูงวัย ตอนที่ 3 : สตรีสูงวัยทำลายสถิติโลก (3)

  • โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
  • 6 พฤษภาคม 2558
  • Tweet
จิตวิทยาผู้สูงวัย

กรณีของ เอเดรียนา อิเลียสคู (Adriana Iliescu) ที่ตัดสินใจมีลูก เมื่ออายุมากแล้วเป็นสิ่งที่ไม่พบบ่อยนัก (Rare) ในแต่ละปี มีสตรีชาวอเมริกันน้อยกว่า 300 คน ที่ตั้งครรภ์เมื่ออายุมากกว่า 50 ปี

อย่างไรก็ตาม จำนวนสตรีที่ตั้งครรภ์เมื่ออายุ 40 ปี มีอัตราสูงขึ้นมาก ในอดีต การมีลูกเมื่ออายุ 40 ปี เป็นสิ่งที่แปลกประหลาด (Weird) และผิดธรรมชาติ (Unnatural) เหมือนกรณีของเอเดรียนา อิเลียสคู แต่ในปัจจุบันได้กลายเป็นเรื่องปรกติไปแล้ว โดยเฉพาะในบรรดาผู้มีชื่อเสียงโด่งดัง (Celebrities)

หลังจากสตรีอายุ 66 ปี ให้กำเนิดลูกน้อยได้สร้างความฮือฮาไปทั่วโลก สัก 2 – 3 เดือน ต่อมา ก็มีอีกข่าวหนึ่งที่อาจรอดพ้นสายตาสาธารณชนส่วนใหญ่ นั่นคือ การถึงแก่กรรมของเจมส์ ดูฮัน (James Doohan) ซึ่งแสดงเป็น “สก๊อต” ในภาพยนตร์ดั้งเดิมชุด “ตลุยจักรวาล” (Star Trek)

เขาได้เป็นพ่อครั้งที่ 4 ในปี พ.ศ. 2543 ขณะที่มีอายุได้ 80 ปี เมื่อภรรยคนที่ 2 ของเขา (อายุ 43 ปี) ให้กำเนิดลูกสาว แต่ข่าวนี้มิได้เป็นที่โจษจันไปทั่วโลก แม้ผู้เป็นพ่อจะเป็นผู้สูงอายุ เขาตายหลังจากเป็นโรคปอดบวม (Pneumonia) และอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s) ได้ 5 ปี

อันที่จริง การเป็นพ่อหรือแม่สูงวัย (Elderly parents) ล้วนเป็นเหตุผลที่น่ากังวลว่า เขาหรือเธอ จะมีทรัพยากรทางจิตใจ (Mental resources) และพลังงานทางร่างกาย (Energy) ที่จะนำทาง (Guide) ลูกน้อย ผ่านนานาอุปสรรค (Hurdles) ในการเจริญเติบโตจากวัยเด็กสู่วัยผูใหญ่ หรือไม่?

ประเด็นสำคัญก็คือ การที่ เจมส์ ดูฮัน กลายเป็นพ่ออีกครั้งเมื่ออายุ 80 ปี นั้นเป็นไปตามธรรมชาติของความรัก หรือเห็นแก่ตัวอย่างไม่มีจริยธรรม? แล้วมีช่วงเวลาไหนที่เหมาะสมจะเป็นพ่อแม่เล่า? และเหมาะสมที่จะเข้าเรียน แต่งงาน [สร้างหลักปักฐาน] เกษียณ และถึงแก่กรรม?

ในครึ่งแรกของคริสต์ศตวรรษที่ 20 คำตอบมักจะเป็น “มี” สำหรับการเข้าเรียนในระดับอุดมศึกษา การเริ่มต้นครอบครัว การเลือกเฟ้นหางาน และการไต่บันได (Ladder) ก้าวหน้าของงานการ จนเกษียณอายุ ทุกเหตุการณ์ล้วนดำเนินไปตามลำดับขั้นตอน (Sequence) [ตามครรลองที่ควรจะเป็น]

แต่เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางประชากร (Demographics) เศรษฐกิจที่ผันผวนพยากรณ์ไม่ได้ (Unpredictable) อัตราหย่าร้างที่สูงขึ้นมาก ความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีการสืบพันธุ์ (Reproductive technology) และพลังผลักดัน (Forces) อื่นๆ ทำให้ผู้คนนับล้าน ที่มิได้ปฏิบัติตามครรลองดั้งเดิมอีกต่อไป

การเข้าเรียนระดับอุดมศึกษา การมีบุตร การเปลี่ยนงาน หรือเริ่มต้นครอบครัวครั้งใหม่ อาจเกิดขึ้นในช่วงใดก็ได้ในผู้ใหญ่ (Adulthood) นักจิตวิทยา ก็ไม่อยู่ในฐานะที่ดีกว่าผู้อื่นในการตอบโจทย์ของการเปลี่ยนแปลง อาทิ สตรีควรละทิ้งความคิดที่จะตั้งครรภ์หรือไม่ หากคาดว่า ไม่อาจมีชีวิตอยู่ยาวนานพอที่จะเห็นการเจริญเติบโตของลูก?

แหล่งข้อมูล

  1. Wade, Carole & Carol Tavris. (2008). Invitation to Psychology (4th Ed). Upper Saddle River, NJ : Pearson Education.
  2. Reproductive technology - http://en.wikipedia.org/wiki/Reproductive_technology [2015, May 5].