จำกันได้ไหม? อัลไซเมอร์ (ตอนที่ 3)

ปัจจุบันในสหรัฐอเมริกา มีประชากรจำนวน 5.4 ล้านคน ที่เป็นโรคอัลไซเมอร์ ซึ่งเป็นโรคที่เป็นสาเหตุให้ประชากรอเมริกันเสียชีวิตอันดับ 6 และเป็น 1 ใน10 โรค ที่ยังไม่มีวิธีป้องกัน รักษา หรือชะลอให้เป็นช้าลง ตามสถิติ ผู้สูงอายุชาวอเมริกัน 1 คน ใน 8 คน จะเป็นโรคนี้

ในขณะที่อัตราการตาย (Mortality) ในสหรัฐอเมริกา ระหว่างปี พ.ศ. 2543 - 2551 ลดลงสำหรับโรคร้ายแรง อาทิ โรคหัวใจ (-13%) โรคมะเร็งเต้านม (-3 %) โรคมะเร็งต่อมลูกหมาก (-8 %) โรคหลอดเลือดสมอง (-20 %) และโรคเอชไอวี/เอดส์ (-29) อัตราการตายของโรคอัลไซเมอร์ กลับกระโดดเพิ่มขึ้น 66% ในช่วงเวลาดังกล่าว

ทั้งนี้โรคอัลไซเมอร์ก่อให้เกิดภาระค่าใช้จ่ายถึง 200,000 ล้านเหรียญสหรัฐ (ประมาณ 6,000,000 ล้านบาท) ต่อปี และมีแนวโน้มที่คนจะเป็นโรคนี้มากขึ้น มีการประมาณกันว่า ในอีก 50 ปี ประชากรอเมริกันที่เป็นโรคอัลไซเมอร์จะมีเพิ่มขึ้นเป็น 4 เท่าตัว หรือ ทุก 45 คนจะมีผู้เป็นโรคอัลไซเมอร์ 1 คน

โรคอัลไซเมอร์ที่รู้จักมีอยู่ 3 ชนิด ได้แก่

  • Early-onset Alzheimer's หรือโรคอัลไซเมอร์ชนิดเกิดเร็ว เป็นโรคอัลไซเมอร์ชนิดที่พบได้ยาก โดยเกิดในคนที่อายุก่อน 65 ปี ซึ่งมักเป็นคนในกลุ่มดาวน์ซินโดรม (Down syndrome = เป็นโรคพันธุกรรมที่เกิดจากความผิดปกติของโครโมโซม) ผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์น้อยกว่าร้อยละ 10 เป็นโรคชนิดนี้
  • Late-onset Alzheimer's หรือ Sporadic Alzheimer's disease หรือโรคอัลไซเมอร์ที่เกิดกับคนอายุมาก เป็นโรคอัลไซเมอร์ชนิดที่พบมากที่สุดถึงร้อยละ 90 ของผู้เป็นโรคนี้ และมักเกิดในคนที่มีอายุตั้งแต่ 65 ปี ขึ้นไป โดยครึ่งหนึ่งของผู้สูงอายุที่มีอายุมากกว่า 85 ปี มักเป็นโรคชนิดนี้ ทั้งนี้โรคอัลไซเมอร์ชนิดนี้อาจถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้เช่นกัน
  • Familial Alzheimer's disease (FAD) หรือโรคอัลไซเมอร์ที่เกิดเป็นประจำในครอบครัว เป็นโรคอัลไซเมอร์ที่ถ่ายทอดได้ทางพันธุกรรม ในครอบครัวที่มีประวัติเป็นโรคนี้ จะมีสมาชิกครอบครัวอย่างน้อย 2 รุ่น (Generation) ที่เป็น โดยโรคอัลไซเมอร์ชนิดนี้พบยาก กล่าวคือ มีน้อยกว่าร้อยละ 1 ของผู้เป็นโรคอัลไซเมอร์
  • ปัจจุบันยังไม่มีวิธีใดๆ ที่ใช้รักษาโรคอัลไซเมอร์โดยเฉพาะ ผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์จะค่อยๆ สูญเสียความจำและความสามารถในการทำงาน นักวิจัยยังอยู่ระหว่างการพยายามค้นหาว่าทำไมคราบในสมองจึงทำให้มีการสูญเสียความจำและการรับรู้อื่นๆ รวมถึงการมีพฤติกรรมและอาการทางจิต โดยนักวิจัยพยายามจะหาทางเปลี่ยนแปลงเหตุนั้นเพื่อป้องกันการเกิดโรค

    อย่างไรก็ดี ในปัจจุบันได้มีความพยายามที่จะช่วยผู้ป่วยเพื่อให้มีชีวิตปกติที่นานขึ้น การรักษาโรคอัลไซเมอร์ต้องใช้การรักษาหลายๆ แบบ เพราะอาการมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา แพทย์จำเป็นต้องปรับการรักษาผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ตามอาการที่เกิดขึ้น

    การรักษาด้วยยาหลายชนิดที่ใช้รักษาเรื่องการสูญเสียความจำ พฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไป ปัญหาการนอนหลับ และอาการต่างๆ ของโรคอัลไซเมอร์ แต่เป็นการรักษาที่ไม่สามารถหยุดโรคได้ เป็นแต่เพียงการชะลออาการให้เป็นช้าลง ซึ่งยาเหล่านี้ก็อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียง (Side effect) ได้

    แหล่งข้อมูล:

    1. Alzheimer's Facts and Figures. http://www.alz.org/alzheimers_disease_facts_and_figures.asp?type=alz-homepage-link [2012, November 23].
    2. Types of Alzheimer's Disease. http://www.webmd.com/alzheimers/guide/alzheimers-types [2012, November 23].
    3. Alzheimer's Disease Therapy Options. http://www.webmd.com/alzheimers/guide/alzheimers-disease-therapy-options [2012, November 23].