คลั่งผอมเสี่ยงตาย (ตอนที่ 4)

คลั่งผอมเสี่ยงตาย-4

สาเหตุของโรคคลั่งผอมยังไม่เป็นที่ทราบชัดเจน อาจจะเกี่ยวเนื่องกับปัจจัยทางด้านชีวภาพ ปัจจัยทางด้านจิตใจ และปัจจัยด้านสภาพแวดล้อม โดย

  • ปัจจัยทางด้านชีวภาพ (Biological) – อาจเป็นการเปลี่ยนแปลงของยีนที่ทำให้บางคนมีความเสี่ยงในการเป็นโรคคลั่งผอมมากขึ้น เช่น มีความเปลี่ยนแปลงในการทำงานของสมองหรือระดับฮอร์โมนที่อาจเป็นผลมาจากการขาดสารอาหาร (Malnutrition) หรืออยู่ในครอบครัวที่มีประวัติการกินที่ผิดปกติ (Eating disorders) หดหู่ซึมเศร้า
  • ปัจจัยทางด้านจิตใจ (Psychological) – วัยรุ่นหญิงอาจมีนิสัยที่จำกัดการกินหรือไม่ยอมกินแม้ว่าจะหิว เพราะคิดว่าตัวเองยังผอมไม่พอ และ
    • มีแนวโน้มในการเป็นโรคหดหู่ซึมเศร้าและโรควิตกกังวล
    • ไม่สามารถจัดการกับความเครียดได้
    • กังวลและกลัวในอนาคต
    • เป็นคนสมบูรณ์แบบ (Perfectionism) มีระเบียบมาตราฐาน
    • ชอบย้ำคิดย้ำทำ
    • กลัว (Phobia) การอ้วน
  • ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อม (Environmental) – เพราะสังคมสมัยใหม่นิยมความผอม มีการให้ค่าว่า ความผอมเป็นสิ่งที่ดี กลุ่มเพื่อนอาจเป็นตัวกระตุ้นให้มีความอยากผอม โดยเฉพาะในหมู่วัยรุ่นหญิง ซึ่งอาจมี
    • ความกดดันและความเครียดจากโรงเรียน เช่น การสอบ หรือถูกรังแก (Bullying) หรือถูกล้อเลียนเรื่องรูปร่างและน้ำหนัก
    • มีอาชีพหรืองานที่ต้องการหุ่นผอมเพรียว เช่น นักเต้นรำ นักกีฬา
    • มีความเครียดในชีวิต เช่น ตกงาน หย่าร้าง หรือการสูญเสียบุคคลที่รัก
    • มีความสัมพันธ์ในครอบครัวที่ไม่ดี
    • ถูกทำร้ายทางร่างกายหรือทางเพศ (Physical or sexual abuse)

สำหรับปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคคลั่งผอม ได้แก่

  • เป็นเพศหญิง – โรคคลั่งผอมมักเกิดในเพศหญิง อย่างไรก็ดีเพศชายก็มีแนวโน้มที่จะเป็นมากขึ้น อันเนื่องมาจากแรงกดดันของสังคม
  • เป็นวัยรุ่น – ซึ่งอาจได้รับแรงกดดันจากกลุ่มเพื่อนเกี่ยวกับเรื่องน้ำหนักและรูปร่าง
  • พันธุกรรม – การเปลี่ยนแปลงในยีนอาจจะทำให้คนเป็นโรคคลั่งผอมได้ง่าย
  • ประวัติครอบครัว –หากคนใกล้เคียงในอันดับต้นๆ เป็นโรคคลั่งผอม เช่น พ่อแม่ลูกพี่หรือน้อง คนนั้นก็มีความเสี่ยงในการเป็นมากขึ้น
  • น้ำหนักตัวที่เปลี่ยนไป – อาจทำให้คนนั้นเริ่มอดอาหารและพอใจจนยากที่จะกลับมากินอย่างปกติ
  • อยู่ระหว่างการเปลี่ยนแปลง (Transitions) – เช่น การเข้าโรงเรียนใหม่ ที่ทำงานใหม่ การหย่าร้าง การเสียชีวิตของคนรัก อาจทำให้เกิดความเครียดและเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคคลั่งผอม
  • การเป็นนักกีฬา นักแสดง นักเต้นรำ และนายแบบนางแบบ ล้วนเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคคลั่งผอม
  • สื่อต่างๆ และสังคม – เช่น โทรทัศน์ แมกกาซีน ที่นิยมหุ่นพร้อมเพรียว

แหล่งข้อมูล:

  1. Anorexia nervosa. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anorexia/home/ovc-20179508 [2017, May 25].
  2. Anorexia nervosa. http://www.nhs.uk/Conditions/Anorexia-nervosa/Pages/Introduction.aspx [2017, May 25].