ขาดน้ำเหมือนขาดใจ (ตอนที่ 2)

ขาดน้ำเหมือนขาดใจ

น้ำเป็นสิ่งจำเป็นต่อร่างกายมนุษย์ โดยร้อยละ 75 ของน้ำหนักร่างกายประกอบด้วยน้ำ ปกติเรามีการสูญเสียน้ำไปเมื่อมีการ

  • หายใจออก
  • เหงื่อออกเพื่อลดอุณหภูมิในร่างกาย
  • กำจัดของเสียผ่านทางปัสสาวะและอุจจาระ

และหากต้องการทราบปริมาณน้ำที่ร่างกายจำเป็นต้องได้รับในแต่ละวันเมื่อเทียบจากน้ำหนักของร่างกายแล้ว สามารถคำนวณได้ตามสูตรนี้

  • น้ำหนัก 10 กก.แรก ต้องการปริมาณน้ำเท่ากับ 100 มล.ต่อ กก.
  • น้ำหนัก 10 กก.ถัดไป ต้องการปริมาณน้ำเท่ากับ 50 มล.ต่อ กก.
  • น้ำหนักที่เหลือ ต้องการปริมาณน้ำเท่ากับ 10 มล.ต่อ กก.

ตัวอย่างเช่น ผู้ที่มีน้ำหนัก 45 กก. ต้องการปริมาณน้ำเท่ากับ

  • น้ำหนัก 10 กก.แรก ต้องการปริมาณน้ำเท่ากับ 100 มล.ต่อ กก. หรือเท่ากับ1,000 มล.
  • น้ำหนัก 10 กก.ถัดไป ต้องการปริมาณน้ำเท่ากับ 50 มล.ต่อ กก. หรือเท่ากับ 500 มล.
  • น้ำหนักที่เหลืออีก 25 กก. ต้องการปริมาณน้ำเท่ากับ 10 มล.ต่อ กก. หรือเท่ากับ 250 มล.

รวมเป็นปริมาณน้ำที่ต้องการเท่ากับ 1,000 + 500 + 250 = 1,750 มล.

อย่างไรก็ดี นี่เป็นเพียงปริมาณน้ำเบื้องต้นที่ต้องการเท่านั้น ปริมาณน้ำที่ต้องการจะเพิ่มขึ้นเพื่อชดเชยกับส่วนที่ต้องเสียไป อย่างกรณีที่มีเหงื่อจากการออกกำลังกายหรือเป็นไข้ อาเจียน ท้องเสีย หรือปัสสาวะบ่อย ซึ่งโดยเฉลี่ยทั่วไปผู้ใหญ่ควรได้รับปริมาณน้ำ 2-3 ลิตรต่อวัน

ภาวะขาดน้ำ (Dehydration) เกิดขึ้นเมื่อมีการสูญเสียน้ำออกจากร่างกายมากกว่าการนำน้ำเข้าสู่ร่างกาย ทำให้ร่างกายไม่มีน้ำเพียงพอที่จะทำงานได้ตามปกติ

สาเหตุส่วนใหญ่ของการขาดน้ำเกิดจาก

  • ท้องร่วง อาเจียน – ทำให้ขาดน้ำและเกลือแร่ในระยะเวลาอันรวดเร็ว
  • เป็นไข้ – ยิ่งเป็นไข้สูง ยิ่งเกิดภาวะขาดน้ำได้มาก
  • เหงื่อออกมากเกิน – จากอากาศร้อนหรือการออกกำลังกายมาก
  • ปัสสาวะมาก – จากการเป็นโรคเบาหวาน เช่น มีการใช้ยาขับปัสสาวะ ยาความดันโลหิต ที่ทำให้มีการปัสสาวะมากกว่าปกติ
  • การดื่มน้ำไม่พอ - อันเนื่องมากจากการเจ็บป่วย การมีภาระยุ่งมากจนลืม การหาน้ำที่สะอาดดื่มไม่ได้กรณีที่ต้องเดินทาง ปีนเขา หรือเดินป่า
  • แหล่งข้อมูล

    1. Dehydration. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dehydration/basics/definition/con-20030056 [2016, March 30].

    2. Dehydration. . http://www.medicinenet.com/dehydration/article.htm [2016, March 30].