การอักเสบ (Inflammation)
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 28 กันยายน 2554
- Tweet
- โรคติดเชื้อ ภาวะติดเชื้อ (Infectious disease)
- เอ็นเสด ยาเอ็นเสด (NSAID หรือ NSAIDs)
- สเตียรอยด์ ยาสเตียรอยด์ คอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroid)
- โรคภูมิต้านตนเอง โรคออโตอิมมูน (Autoimmune disease)
- ยาปฏิชีวนะ (Antibiotics)
- กลุ่มยาแก้ปวด และยาพาราเซตามอล (Analgesics and Paracetamol)
- ยาลดไข้ ยาแก้ไข้ (Antipyretics) และยาแก้ปวด (Analgesic or Pain Killer)
การอักเสบ (Inflammation) คือ การบาดเจ็บของเซลล์ ส่งผลให้เนื้อเยื่อเกิดบวม แดง ร้อน เจ็บ/ปวด และอาจมีไข้ได้
การอักเสบเมื่อเกิดจากติดเชื้อ เช่น เชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อไวรัสเรียกว่า ‘การอักเสบติดเชื้อ’ ซึ่งมีวิธีรักษาโดยยาปฏิชีวนะเมื่อติดเชื้อแบคทีเรีย หรือการรักษาประคับประคองตามอาการ เมื่อติดเชื้อไวรัส หรือใช้ยาต้านไวรัสเมื่อติดเชื้อไวรัสบางชนิด
เมื่อการอักเสบเกิดโดยไม่ได้ติดเชื้อ เช่น อักเสบจากสารเคมี จากเกิดแผลอุบัติเหตุ หรือจากโรคออโตอิมูน/โรคภูมิแพ้ตนเอง/โรคภูมิต้านตนเอง เรียกว่า ‘การอักเสบไม่ติดเชื้อ’ ซึ่งให้การรักษาตามสาเหตุ อาจร่วมกับการให้ยาต้านการอักเสบในกลุ่มเอ็นเสด (NSAID) หรือในกลุ่ม สเตียรอยด์
เมื่อการอักเสบเกิดทันที มีอาการรุนแรง แต่รักษาได้หายภายในระยะเวลาประมาณ 3 เดือน เรียกว่า ‘การอักเสบเฉียบพลัน (Acute inflammation)’ แต่ถ้าอาการค่อยเป็นค่อยไปแต่เรื้อรังเป็นๆหายๆนานเกิน 3 เดือนขึ้นไป เรียกว่า ‘การอักเสบเรื้อรัง (Chronic inflammation)’ ซึ่งมักเกิดจากได้รับการรักษาโรคในระยะเฉียบพลันไม่ถูกต้องหรือไม่เพียงพอ เช่น กินยาผิดชนิด หรือหยุดยาเร็วเกินไป แต่บางครั้งก็อาจเป็นธรรมชาติของโรคนั้นๆเองตั้งแต่แรก เช่น โรคซีไอดีพี
Updated 2014, Sept 6
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
วว.รังสีรักษา และเวชศาสตร์นิวเคลียร์