“สเต็มเซลล์” ตัวช่วยหรือตัวเสี่ยง (ตอนที่ 4)

ข้อดีของการรักษาด้วยสเต็มเซลล์ที่คาดว่าจะได้รับ รวมถึง :

  • สเต็มเซลล์ก่อให้เกิดประโยชน์อย่างมากในการรักษาโรคตามเวชศาสตร์ฟื้นฟูสภาวะเสื่อม (Regenerative medicine)
  • สเต็มเซลล์ ทำให้เกิดความเป็นไปได้ในการรักษาโรคหลายชนิด เช่น โรคพาร์กินสัน (Parkinson’s disease) โรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s disease) โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน อุบัติเหตุที่ไขสันหลัง และอื่นๆ
  • สเต็มเซลล์ช่วยให้นักวิจัยเรียนรู้ได้มากถึงการเติบโตและพัฒนาการของเซลล์มนุษย์
  • ในอนาคตสเต็มเซลล์สามารถทำให้นักวิทยาศาสตร์ทดลองยาได้มากขึ้นโดยไม่ต้องผ่านการทดลองในสัตว์หรือในคน เพราะการทดลองผลการใช้ยาสามารถทำการทดลองกับเซลล์ได้โดยตรง
  • การรักษาด้วยสเต็มเซลล์สามารถทำให้นักวิจัยศึกษาถึงพัฒนาการซึ่งไม่สามารถเรียนรู้ได้โดยตรงจากตัวอ่อนและสามารถใช้ในการรักษาความพิการแต่กำเนิด ปัญหาการมีบุตรยาก (Infertility) และการแท้งบุตร ความเข้าใจที่มากขึ้นจะทำให้สามารถรักษาถึงความผิดปกติในร่างกายมนุษย์ได้
  • การรักษาด้วยสเต็มเซลล์ด้วยการฉีดเซลล์ของคนไข้เข้าไปในร่างกายคนไข้เอง อาจช่วยลดความเสี่ยงในการที่ร่างกายปฏิเสธการยอมรับ เพราะเซลล์นั้นมาจากตัวคนไข้เอง

    ข้อเสียของการรักษาด้วยสเต็มเซลล์ รวมถึง :

  • การใช้สเต็มเซลล์เพื่อการวิจัยเป็นการทำลายตัวอ่อน (Blastocyst) ที่มาจากการเพาะเลี้ยงไข่ของมนุษย์ในห้องปฏิบัติการ
  • ยังไม่มีใครทราบถึงผลข้างเคียง (Side effects) ของการรักษา ในระยะยาว
  • ถ้าการรักษาเป็นการใช้ Embryonic stem cells ก็อาจทำให้เกิดผลเสียที่ว่าเซลล์นั้นไม่ได้มาจากร่างกายคนเดียวกัน ดังนั้นจึงมีโอกาสที่ร่างกายจะปฏิเสธได้
  • สเต็มเซลล์ที่เกิดใหม่อาจแตกต่างจากเซลล์เดิม ซึ่งอาจมีผลทำให้เกิดเซลล์ที่มีการแตกตัวอยู่เรื่อยๆ โดยควบคุมไม่ได้ กลายเป็นเนื้องอกหรือเป็นมะเร็ง
  • สเต็มเซลล์ที่เกิดจากการเพาะในห้องปฏิบัติการ หรือ Adult stem cells ที่มีการเปลี่ยนแปลง (Reprogramming) ให้เป็นสเต็มเซลล์ อาจมีความเสียหายทางด้านพันธุกรรม
  • อาจเกิดความเสี่ยงในขั้นตอนต่างๆ ทั้งขั้นตอนของการนำสเต็มเซลล์ออกจากร่างกาย เช่น การดูดไขมัน (Liposuction) หรือการเจาะไขกระดูก (Spinal tap) เช่นเดียวกับขั้นตอนการนำสเต็มเซลล์เข้าสู่ร่างกาย เช่น การปลูกถ่ายสเต็มเซลล์ในหัวใจ สมอง ไขสันหลัง หรืออวัยวะอื่นๆ

การรักษาด้วยสเต็มเซลล์ยังคงอยู่ระหว่างการวิจัย และยังมีอีกหลายสิ่งที่ต้องค้นคว้าก่อนที่จะนำมาใช้เป็นวิธีรักษา [ที่ปลอดภัย]

แหล่งข้อมูล

  1. Pros and Cons of Stem Cell Therapy. http://www.healthguidance.org/entry/12366/1/Pros-and-Cons-of-Stem-Cell-Therapy.html [2013, April 5].
  2. Information and Resources. http://www.webmd.com/a-to-z-guides/features/stem-cells-faq-questions-answers [2013, April 5].