มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ (ตอนที่ 4 และตอนจบ)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 17 ตุลาคม 2558
  • Tweet
มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ

ภายหลังการผ่าตัดเพื่อตัดกระเพาะปัสสาวะออก จะมีการทำทางเดินปัสสาวะใหม่ (Urinary diversion) ได้หลายวิธี เช่น แพทย์อาจใช้ท่อ (Urinary conduit) ต่อจากท่อไต (Ureters) เพื่อถ่ายน้ำปัสสาวะออกจากร่างกายไปที่ถุงหน้าท้อง (Urostomy bag)

หรือแพทย์อาจใช้วิธี Neobladder กล่าวคือ ผ่าตัดกระเพาะปัสสาวะออก แล้วเอาลำไส้ใหญ่มาทำกระเพาะปัสสาวะแทน โดยกระเพาะปัสสาวะใหม่นี้จะอยู่ในร่างกายและติดกับท่อปัสสาวะ (Urethra) ทำให้สามารถปัสสาวะได้ตามปกติ หรืออาจต่อท่อปล่อยปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะใหม่

ทั้งนี้ผลข้างเคียงจากการผ่าตัดอาจทำให้เกิด

  • ปัญหาการควบคุมการขับถ่าย เช่น ท้องผูก หรือ ท้องเสีย
  • การเกิดพังผืด (Adhesions)
  • ลำไส้อุดตัน (Bowel obstruction)
  • การหย่อนสมรรถภาพทางเพศในชายที่ตัดกระเพาะปัสสาวะออก

นอกจากนี้ยังมีการให้เคมีบำบัด (Chemotherapy) ซึ่งอาจทำหลังการผ่าตัดเพื่อฆ่าเซลล์มะเร็งที่ยังหลงเหลืออยู่ หรือทำก่อนการผ่าตัดเพื่อทำให้ก้อนเนื้อที่จะผ่าตัดนั้นเล็กลงก่อน และบางกรณีอาจมีการให้เคมีบำบัดควบคู่กับการใช้รังสีบำบัด (Radiation therapy)

เนื่องจากมะเร็งกระเพาะปัสสาวะมีโอกาสในการกลับมาเป็นซ้ำมาก (Recurrence) ดังนั้นจึงควรทำการติดตามผลการรักษา (Follow-up plan) ทุก 3-6 เดือนในปีแรก และใช้กล้องส่องตรวจกระเพาะปัสสาวะ (Cystoscopy) ทุกปี

จากสถิติของ The National Cancer Institute’s SEER ในสหรัฐอเมริกา พบว่า อัตราการอยู่รอดหลังการรักษา 5 ปี เป็นดังนี้

  • ระยะที่ 0 – อัตราร้อยละ 98
  • ระยะที่ 1 – อัตราร้อยละ 88
  • ระยะที่ 2 – อัตราร้อยละ 63
  • ระยะที่ 3 – อัตราร้อยละ 46
  • ระยะที่ 4 – อัตราร้อยละ 15

ทั้งนี้ การลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งกระเพาะปัสสาวะอาจทำได้โดย

  • ไม่สูบบุหรี่ – เพื่อไม่ให้สารเคมีที่เป็นสาเหตุของการเกิดมะเร็งสะสมในกระเพาะปัสสาวะ
  • ระวังสารเคมีที่อยู่รอบตัว – หากต้องทำงานที่เกี่ยวข้องกับสารเคมีให้ปฏิบัติตามกฏความปลอดภัยเพื่อหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารเคมี
  • ดื่มน้ำให้มาก – เพื่อละลายสารพิษที่อาจสะสมอยู่ในปัสสาวะและชะล้างสารพิษในกระเพาะปัสสาวะออกให้เร็วที่สุด
  • กินผักและผลไม้หลากหลายชนิด – เพราะผักและผลไม้มีสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidants) ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง

แหล่งข้อมูล

  1. Bladder cancer.http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bladder-cancer/basics/definition/con-20027606 [2015, October 16].
  2. Bladder Cancer.http://www.webmd.com/cancer/bladder-cancer/bladder-cancer-cause [2015, October 16].
  3. Bladder Cancer.http://www.cancer.org/cancer/bladdercancer/ [2015, October 16].