ทางเดินปัสสาวะติดเชื้อ (ตอนที่ 2)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 13 พฤศจิกายน 2560
- Tweet
โรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (Urinary Tract Infection = UTI) เป็นโรคที่เกิดจากการติดเชื้อจุลินทรีย์ (Microbe) เช่น เชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส และเชื้อรา แต่ส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียในระบบทางเดินปัสสาวะซึ่งรวมถึง ไต (Kidneys) ท่อไต (Ureters) กระเพาะปัสสาวะ (Bladder) และท่อปัสสาวะ (Urethra) โดยแบ่งเป็น
ระบบทางเดินปัสสาวะส่วนบน (Upper urinary tract) ซึ่งได้แก่
- ไต (Kidney) มีอยู่ 2 ข้างบริเวณเอว ทำหน้าที่สำคัญหลายอย่างในร่างกาย รวมถึงการนำของเสียและน้ำส่วนเกินจากเลือดไปกำจัดให้กลายเป็นปัสสาวะ ดังนั้นไตจึงเป็นตัวสำคัญที่ควบคุมความดันของโลหิต ทั้งนี้ โรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงสามารถทำลายไตได้
- ท่อไต (Ureters) มี 2 ข้าง เป็นท่อแคบยาวประมาณ 10 นิ้ว เป็นตัวลำเลียงปัสสาวะจากไตไปยังกระเพาะปัสสาวะ
ระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง (Lower urinary tract) ซึ่งได้แก่
- กระเพาะปัสสาวะ (Bladder) เป็นอวัยวะเล็กๆ มีลักษณะคล้ายถุง ทำหน้าที่เก็บปัสสาวะ เมื่อปัสสาวะเต็มถึงระดับหนึ่งในกระเพาะปัสสาวะ จะทำให้รู้สึกปวดปัสสาวะและต้องถ่ายออก
- ท่อปัสสาวะ (Urethra) เป็นท่อเล็กที่ลำเลียงน้ำปัสสาวะออกไปจากร่างกาย
โดยการติดเชื้อมักเกิดในระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่างมากกว่าส่วนบน ในขณะที่การติดเชื้อที่ระบบทางเดินปัสสาวะส่วนบนจะมีอาการรุนแรงมากกว่าส่วนล่าง
อาการของโรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะจะขึ้นกับส่วนของทางเดินปัสสาวะที่ติดเชื้อ โดยอาการของโรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะส่วนล่างที่มีผลต่อกระเพาะปัสสาวะและท่อปัสสาวะ ได้แก่
- รู้สึกแสบร้อนเวลาปัสสาวะ
- ปวดปัสสาวะบ่อยแต่ปริมาณปัสสาวะไม่มาก
- ปวดปัสสาวะฉับพลัน (Urgency of urination)
- ปัสสาวะปนเลือด (Bloody urine)
- ปัสสาวะขุ่น (Cloudy urine)
- ปัสสาวะเหมือนน้ำชาหรือน้ำโค๊ก
- ปัสสาวะมีกลิ่นแรง
- ในผู้หญิงจะปวดท้องน้อย (Pelvic pain)
- ในผู้ชายจะปวดไส้ตรง (Rectal pain)
แหล่งข้อมูล:
- Urinary Tract Infections (UTIs). https://www.medicinenet.com/urinary_tract_infection/article.htm [2017, November 12].
- Everything You Need to Know About Urinary Tract Infection. https://www.healthline.com/health/urinary-tract-infection-adults#what-is-it1 [2017, November 12].