สาเหตุของการมีบุตรยากมีสาเหตุได้ทั้งจากฝ่ายชายและหญิง การหาสาเหตุต้องเริ่มที่ฝ่ายชายก่อน โดยฝ่ายชายจะต้องมาตรวจน้ำอสุจิโดยงดเพศสัมพันธ์ก่อนมาตจรวจประมาณ 1-2 วัน แพทย์จะดูปริมาณน้ำอสุจิ จำนวนอสุจิ คุณภาพ รูปร่าง การเคลื่อนไหว และอื่นๆ ถ้าพบว่ามีความผิดปกติแพทย์จะแนะนำการรักษาต่อไป จำนวนอสุจิที่ปกติจะประมาณ 20 ล้านตัวต่อมิลลิลิตรขึ้นไป โดยเฉพาะจำนวนที่น้อยกว่า 10 ล้านตัวต่อมิลลิลิตร จะมีปัญหาไม่สามารถตั้งครรภ์ได้เอง ต้องใช้วิธี IUI หรือฉีดน้ำเชื้อเข้าไปในโพรงมดลูกสตรี แต่ถ้าน้อยกว่า 5 ล้านตัวต่อมิลลิลิตร ถือว่าเป็นหมัน ไม่สามารถตั้งครรภ์โดยวิธีธรรมชาติได้ จะต้องใช้วิธีเด็กหลอดแก้วหรืออิ็กซี่แทน แต่ถ้าฝ่ายชายปกติดี จะต้องหาสาเหตุที่ฝ่ายหญิงต่อ เช่น ตรวจรังไข่มดลูก ลักษณะประจำเดือน ฮอร์โมนในร่างกายที่ผิดปกติ ซึ่งหาสาเหตุได้ยากกว่าฝ่ายชาย ค่าใช้จ่ายในการรักษาขึ้นกับสาเหตุ ถ้าต้องใช้วิธีเด็กหลอดแก้ว ในโรงพยาบาลรัฐบาลจะมีค่าใช้จ่ายต่อครั้งประมาณ 50,000-70,000 บาท ถ้าเอกชนจะคูณ 2 ลองปรึกษาแพทย์ที่เชี่ยวชาญเพือหาสาเหตุก่อนค่ะ เปิดให้บริการตามสถาบันการแพทย์ใหญ่ๆ ตามโรงเรียนแพทย์ทุกแห่งค่ะ