เรียน คุณ soya,

หลักการคือต้องรับประทานยาคุมกำเนิดเม็ดแรก ภายในวันแรกที่มีประจำเดือน เพื่อให้ตัวยาสามารถอออกฤทธิ์ยับยั้งไม่ให้มีไข่ตกได้ตั้งแต่รับประทานยาเม็ดแรกครบ 24 ชั่วโมง หรือช้าที่สุดไม่ควรเกินวันที่ 5 ของการมีประจำเดือน
ส่วนในช่วงกลางเดือน หรือในช่วงไม่มีประจำเดือนนั้ืน ไม่แนะนำนะครับ เนื่องจากอาจเป็นช่วงที่มีไข่ตกไปแล้ว หรืออาจมีการตั้งครรภ์แล้ว การรับประทานยาคุมกำเนิดก็จะไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ

หากยังไม่เคยรับประทานยา แนะนำให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร เพื่อดูว่ามีข้อห้ามใช้หรือข้อควรระวังอื่นใดหรือไม่ เช่น มีโรคประจำตัวเกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือด หรือเลือดแข็งตัวผิดปกติ โรคเกี่ยวกับเส้นเลือดอวัยวะส่วนปลายตีบ/ตัน

โรคไมเกรนที่ไม่สามารถควบคุมอาการได้ โรคตับ หรือมีก้อนที่เต้านม หรือมีเลือดประจำเดือนผิดปกติ (เป็นก้อนสีดำคล้ำ เป็นต้น)

นอกจากนี้ยังต้องพิจารณาเกี่ยวกับรูปแบบการมีประจำเดือนว่าเข้าได้กับมีฮอร์โมนเพศหญิงชนิดใดเด่น เพื่อคัดเลือกตัวยาคุมกำเนิดให้เกิดสมดุลของฮอร์โมนเพศในร่างกาย เช่น

- ฮอร์โมนเอสโตรเจนเด่น - มักมีรูปร่างอกเอวชัดเจน ผิวค่อนข้างแห้ง รูขุมขนไม่กว้าง รูปแบบการมีประจำเดือนมักมาปริมาณมาก (อาจต้องเปลี่ยนวันละหลายแผ่น) หรือมาจำนวนวันมาก (เช่น 5-7 วัน) แพทย์จะพิจารณาเลือกยาคุมกำเนิดที่มีฮอร์โมนโปรเจสตินเด่น เพื่อให้เกิดสมดุลของฮอร์โมนเพศ

- ฮอร์โมนโปรเจสตินเด่น - มักมีรูปร่างอกเอวไม่ชัดเจน ผิวค่อนข้างมัน รูขุมขนกว้าง ขนดก เป็นสิวบ่อย รูปแบบการมีประจำเดือนมักมาปริมาณน้อย หรือมาจำนวนวันน้อย แพทย์จะพิจารณาเลือกยาคุมกำเนิดชนิดที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจนเด่นกว่า เพื่อให้เกิดความสมดุลของฮอร์โมนเพศในร่างกาย

หากมีข้อสงสัยเร่งด่วนเกี่ยวกับการใช้ยา สามารถสอบถามได้จากแพทย์หรือเภสัชกรทันที ไม่ควรรอคำตอบจากทางหน้าเว็บ เนื่องจากอาจช้าไม่ทันการ เสี่ยงต่อการตั้งครรภ์หรือเกิดปฏิกิริยาระหว่างกัน "ยาตีกัน" จนเกิดอันตรายต่อสุขภาพได้

เภสัชกรประดิษฐ์ งามศิริผล

แนะนำบทความดี ๆจากกองบรรณาธิการของเราที่

• การคุมกำเนิด (Contraception)
• แพทย์หญิง กีรติ ลีละพงศ์วัฒนา
• สูตินรีแพทย์
• ยาเม็ดคุมกำเนิด (Birth control pill)
• แพทย์หญิง กีรติ ลีละพงศ์วัฒนา
• สูตินรีแพทย์
• ยาที่ลดประสิทธิภาพยาคุมกำเนิด (Common medications that reduce efficacy of birth control medications)
• ภก. กรชัย ฉันทจิรธรรม
• เภสัชกร