เรียน คุณ chalunda,

ขออนุญาตให้ข้อมูลเพิ่มเติมนะครับ การติดเชื้อแต่ละครั้ง ไม่จำเป็นต้องรับประทานยาเหมือนกันนะครับ โดยทั่วไปอาการหวัด ไม่จำเป็นต้องได้รับยาปฏิชีวนะ หรือยาฆ่าเชื้อ เนื่องจากหวัดเป็นเชื้อไวรัส ต้องอาศัยภูมิต้านทานของร่างกายในการกำจัดเชื้อไวรัส คุณสามารถเสริมภูมิต้านทานของร่างกายอย่างง่าย ๆ โดยการ

• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ ให้ครบ 5 หมู่ เน้นผัก ผลไม้สด ที่ไม่มีรสหวานจัด (มะม่วงสุก ลำไย เงาะ ลิ้นจี้) หรือไขมันสูง (ทุเรียน)
• เน้นโปรตีนที่มีคุณภาพ ดูดซึมง่าย เช่น เนื้อปลา เนื้อไก่ งดอาหารประเภททอด ปิ้งย่าง
• ดื่มน้ำสะอาดที่อุ่นบ่อย ๆ บ้วนปากกลั้วคอด้วยน้ำเกลืออุ่นบ่อยๆ เช่น ทุก 2-3 ชั่วโมง (ลดโอกาสการติดเชื้อซ้ำซ้อน จากเชื้อแบคทีเรีย)
• การออกกำลังกาย อย่างน้อยสัปดาห์ละ 150 นาที (ร่างกายจะหลั่งเอนดอร์ฟิน ฮอร์โมนแห่งความสุข)
• การนอนหลับพักผ่อนที่เพียงพอ อย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงต่อคืน (สมองจะหลั่ง Growth Hormone ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ)

นอกจากจะทำให้ภูมิต้านทานของร่างกายดีขึ้น ยังทำให้สุขภาพแข็งแรงทั้งร่างกายและจิตใจ ไม่แก่ไวด้วยนะครับ

หากมีการติดเชื้อแบคทีเรียซ้ำซ้อน ทางหลักวิชาการต้องเริ่มจากตัวยาปฏิชีวนะจากตัวที่อ่อนที่สุดที่จะครอบคลุมเชื้อเท่านั้น ไม่จำเป็นต้องใช้ยาตัวเดิมทุกครั้ง

ในที่นี้ amoxycillin และ roxithromycin ก็เพียงพอในการครอบคลุมเชื้อเบื้องต้น ต้องรับประทานติดต่อกันอย่างน้อย 5-7 วัน เพื่อป้องกันการเกิดเชื้อดื้อยาหากรับประทานยาเบื้องต้นแล้ว 3 วันอาการไม่ดีขึ้น เช่น ยังมีไข้สูง คอยังเป็นหนอง จึงจะเปลี่ยนเป็นยาปฏิชีวนะที่เหมาะกับเชื้อดื้อยา (Augmentin, Amoksiklav, AMK -
amoxicillin + clavulanic acid) หากยังไม่ดีขึ้น อาจจำเป็นต้องได้รับยาปฏิชีวนะชนิดฉีด
อาการคลื่นไส้ อาเจียน น่าจะเกิดจากรูปแบบยาที่เป็นแคปซูล ควรดื่มน้ำตามมาก ๆ เพื่อให้ตัวยาละลายได้ดีขึ้น (ดูจากตัวยาที่มีส่วนประกอบ amoxicillin เหมือนกัน)

ยา amoxicillin ใช้ได้ค่อนข้างปลอดภัย มีการใช้มานาน อาการไม่พึงประสงค์ค่อนข้างน้อย ตัวยาถูกกำจัดออกทางปัสสาวะ

ส่วนยาสูตรผสม amoxicillin + clavulanic acid ควรเก็บไว้ใช้กับเชื้อดื้อยา นอกจากนี้ยังพบอาการไม่พึงประสงค์เกี่ยวกับตับ เช่น ตับอักเสบ ตัวเหลือง ตาเหลืองด้วย (ตัวยาถูกทำลายที่ตับ กำจัดออกทางไต) จึงไม่ควรใช้ยานี้พร่ำเพรื่อ โดยไม่มีความจำเป็น

ขอชี้แจงเพิ่มเติมนะครับ การรักษาของแพทย์ต้องเป็นไปตามหลักวิชาการ และถูกต้องตามจรรรยาบรรณนะครับ ไม่เกี่ยวข้องกับเลือกจ่ายยา เพียงแต่ว่าอาจได้รับยาที่มีต้นทุนน้อยกว่า เช่น เป็นตัวยาเดียวกัน แต่ผลิตภายในประเทศเท่านั้น

เภสัชกรประดิษฐ์ งามศิริผล

แนะนำบทความดี ๆจากบรรณาธิการของเรานะครับ

หลักการใช้ยาปฏิชีวนะ (Effective use of antibiotics) โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์