เรียน คุณ 7e7f3,

คำถามของคุณตอบค่อนข้างยากนะครับ เนื่องจากสามารถเกิดได้หลายสาเหตุ ทั้งจากตัวบุคคล จากตัวยา หรือวิธีการใช้ยา

1. จากตัวบุคคล

• - ระบบฮอร์โมนเพศผิดปกติ รังไข่ทำงานผิดปกติ
• - จากความเครียด (อาหาร การออกกำลังกาย การนอนหลับพักผ่อน)
• - โรคร่วม (เป็นไข้ ติดเชื้อ ท้องเดิน อาเจียน ฯ)
• - น้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้น ทำให้ตัวยาไปสะสมในไขมันเพิ่มขึ้น เหลือเป็นสารออกฤทธิ์ได้น้อยลง

2. จากตัวยา

• - การรับประทานยาไม่ถูกต้อง ไม่สม่ำเสมอ เวลาคลาดเคลื่อน +/- เกิน 1 ชั่วโมง ลืมรับประทานยา
• - ไม่ได้รับประทานยาด้วยน้ำเปล่าสะอาด (เครื่องดื่มอื่น ๆอาจทำให้ตัวยากตกตะกอน ร่างกายไม่สามารถดูดซึมยาได้ เช่น ชา ชาเขียว ชาแดง กาแฟ โกโก้ นม (โยเกิร์ต) น้ำนมถั่วเหลือง น้ำอัดลม โซดา เป็นต้น หรือน้ำผลไม้บางชนิดจะกระตุั้นให้ตับที่เป็นแหล่งกำจัด/เผาผลาญยา สร้างเอนไซม์หรือน้ำย่อยที่ใช้กำจัดยาได้เพิ่มมากขึ้น จึงกำจัดตัวยาได้มากและเร็วขึ้น จึงเหลือตัวยาน้อยลง เช่น น้ำเกรปฟรุต น้ำส้มคั้น น้ำแอปเปิ้ล น้ำแครนเบอร์รี่ เป็นต้น
• - ซื้อยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารใด ๆมาใช้ร่วมกัน โดยที่ไม่ได้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร จนเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา "ยาตีกัน" จนทำให้ระดับยาในเลือดลดต่ำลง

หากผ่านไป 1-2 สัปดาห์ อาการดังกล่าวยังไม่ดีขึ้น หรืออาการรุนแรง เช่นมีอาการปวดท้องน้อย ร่วมกับมีไข้ หรือเลือดประจำเดือนผิดจากปกติ เช่น เป็นก้อน สีดำคล้ำ มีกลิ่นเหม็น เป็นต้น
หมั่นคอยสังเกตอาการว่าเกิดความผิดปกติของเลือดออกกะปริบกะปรอยจากสาเหตุใด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอาการซ้ำอีก

กรณีมีข้อสงสัยเร่งด่วนเกี่ยวกับการใช้ยา สามารถสอบถามได้จากแพทย์หรือเภสัชกรร้านยาใกล้บ้าน ไม่ควรรอคำตอบจากทางหน้าเว็บ เนื่องจากอาจช้าไม่ทันการ หรือขาดข้อมูลที่ครบถ้วน จนเกิดอันตรายต่อสุขภาพได้

เภสัชกรประดิษฐ์ งามศิริผล

แนะนำบทความดีๆจากกองบรรณาธิการของเราที่

ยาเม็ดคุมกำเนิด (Birth control pill)

แพทย์หญิง กีรติ ลีละพงศ์วัฒนา
สูตินรีแพทย์

ยาลดประสิทธิภาพยาคุมกำเนิด (Common medications that reduce efficacy of birth control medications)

ภก. กรชัย ฉันทจิรธรรม