คุยกับหมอสมศักดิ์ เทียมเก่า ตอน: จุดคัดกรองคืออะไร
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 9 มีนาคม 2561
- Tweet
เมื่อเราเจ็บป่วยมาใช้บริการที่โรงพยาบาล โดยเฉพาะที่แผนกฉุกเฉินจะเห็นป้ายเขียนไว้ “จุดคัดกรอง “ เคยสงสัยหรือไม่ว่าจุดคัดกรอง คืออะไร จะคัดกรองอะไร สำคัญอย่างไร ต้องติดตามครับ
จุดคัดกรอง ชื่อก็บอกไว้ตามหน้าที่เลยครับ คือ การคัดกรองว่าผู้ป่วยมีอาการเจ็บป่วยแบบไหน รีบด่วนหรือไม่ รีบด่วนระดับไหน มีความเร่งด่วนสัญญาณชีพดีหรือไม่ พูดง่ายๆ คือ การตรวจประเมินเบื้องต้นเลยก็ว่าได้ว่าผู้ป่วยแต่ละรายจะต้องได้รับการรักษาอย่างไร เมื่อใด ลำดับความเร่งด่วนเป็นอย่างไร แพทย์แผนกใดเป็นผู้ตรวจ หรือมีระบบพิเศษเฉพาะสำหรับผู้ป่วยรายนั้นๆ หรือไม่
การคัดกรองนั้นมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะระบบบริการที่แผนกฉุกเฉินต้องเป็นระบบริการที่มีประสิทธิภาพมาก การที่ผู้ป่วยมารับบริการที่แผนกฉุกเฉินจำนวนมาก มีทั้งฉุกเฉินมากที่สุด อันตรายถึงกับชีวิตถ้าแพทย์ช่วยไม่ทัน จนถึงผู้ป่วยที่มีอาการไม่ฉุกเฉิน แต่เจ็บป่วยนอกเวลาราชการพอดี และต้องการมาตรวจทันที การที่เราต้องคัดกรองก็เพื่อจัดลำดับความเร่งด่วนของการเจ็บป่วย ประเภทของผู้ป่วย เช่น การบริการทางด่วนของโรคต่างๆ เช่น ทางด่วนโรคหลอดเลือดสมอง โรคหลอดเลือดหัวจ โรคอุบัติเหตุที่สมอง โรคติดเชื้อในกระแสเลือด เป็นต้น
การคัดกรองที่ถูกต้องจะทำให้การบริการผู้ป่วยนั้นเป็นไปตามความสำคัญและจำเป็นรีบด่วนที่เหมาะสม ทำให้ผู้ป่วยได้รับบริการที่ดี รายที่ต้องรีบก็ได้รับการรักษาทันที รายที่ไม่เร่งด่วนก็ได้รับบริการภายหลังจากผู้ป่วยที่เร่งด่วนได้รับการรักษาแล้ว
ดังนั้นอยากให้ผู้ป่วยและญาติผู้ป่วยเข้าใจระบบริการด้วยว่ามีการคัดกรองความเร่งด่วนของปัญหาผู้ป่วยตามที่เล่ามาข้างต้น จะได้ไม่เข้าใจผิดว่าผู้ป่วยมาทีหลังทำไมได้ตรวจก่อน เพราะเรามีการเรียงลำดับความสำคัญครับ
ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
อายุรแพทย์ประสาทวิทยา