คุยกับหมอสมศักดิ์ เทียมเก่า ตอน: ยาที่เหลือเก็บอย่างไรดี
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 2 กุมภาพันธ์ 2561
- Tweet
ยาที่ได้มาจากโรงพยาบาลหรือคลินิกก็ตาม ในบางครั้งทานไม่หมด เพราะอาการหายดีแล้ว หรือยาที่ต้องทานเป็นประจำนั้น เราจะมีวิธีการเก็บอย่างไร บางคนจะแบ่งยาไปใส่กระเป๋าถือ ไว้ในรถบ้าง ไว้ที่บ้านบ้าง ไว้ที่ทำงานบ้าง เพื่อความสะดวกในการทานยา แต่ถ้าเราเก็บไม่ถูกวิธี ยานั้นอาจเสื่อมคุณภาพได้ เรามาลองดูครับว่าเราจะเก็บยาได้อย่างไร จึงจะเหมาะสม
1. กรณีเป็นยาที่แช่เย็น ก็ต้องเก็บไว้ในตู้เย็นช่องปกติครับ ไม่ต้องแช่ช่องแช่แข็ง ถ้าต้องมีการเดินทาง ก็ต้องนำยานั้นใส่ในกระติกหรือภาชนะที่เก็บรักษาอุณหภูมิได้
2. กรณีเป็นยาเม็ดทั่วไป ก็เก็บที่อุณหภูมิห้องทั่วไป คือ อุณหภูมิปกติในบ้าน แต่ต้องห่างจากความเปียกชื้น ไม่ควรถูกแดด หรือเก็บไว้ในรถที่จอดตากแดด
3. กรณีเป็นยาน้ำ ควรเก็บตามคำแนะนำที่ระบุไว้ บางชนิดระบุว่าเมื่อผสมแล้วต้องเก็บในตู้เย็นก็ต้องทำตามคำแนะนำ บางชนิดบอกอุณหภูมิห้องทั่วไป ก็คือเก็บตามปกติ แต่ต้องระวังมด แมลงมาขึ้นยาได้ ควรห่างมือเด็กเล็กด้วย
4. กรณียาหยอดตา จะระบุไว้ชัดเจนว่าเปิดขวดหรือหลอดยาแล้วใช้ได้นานกี่วัน เก็บที่ไหน ต้องทำตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด
5. กรณียานั้นใส่มาในขวดสีเข้มหรือซองสีเข้ม คือ ต้องห่างหรือไม่ควรถูกแสงแดด กรณีแบบนี้ไม่ควรเก็บในรถ หรือแยกใส่ซองหรือขวดใสๆ เพราะจะทำให้เสื่อมคุณภาพยาได้
6. กรณียาที่ใส่เม็ดกันความชื้นมาด้วย ก็ควรเก็บในภาชนะที่ใส่มา ไม่ควรนำออกมาใส่ในภาชนะที่ไม่มีเม็ดกันชื้น และต้องระวังกรณีเป็นผู้สูงอายุที่อาจหยิบเม็ดกันชื้นทานเป็นยาได้
ข้อผิดพลาดที่ผมพบบ่อยๆ คือ การแบ่งยาเก็บหลายๆที่ แต่ไม่ได้คำนึงถึงการเก็บรักษาคุณภาพของยา การเก็บในรถที่ต้องจอดตากแดด ก็พบบ่อยมาก ควรคำนึงถึงการรักษาคุณภาพของยาด้วยครับ เพียงท่านอ่านคำแนะนำก็สามารถทำได้อย่างไม่ผิดพลาดครับ
ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
อายุรแพทย์ประสาทวิทยา